Οι θαλάσσιες φιλοδοξίες της Ινδίας περιστρέφονται εδώ και πολύ καιρό γύρω από το όνειρο ενός ναυτικού στα γαλάζια νερά – ένα ναυτικό ικανό να προβάλλει δύναμη μακριά από τις ακτές του. Αλλά καθώς οι γεωπολιτικές πραγματικότητες μετατοπίζονται στην περιοχή του Ινδικού Ωκεανού (IOR), είναι καιρός για το Νέο Δελχί να επανεξετάσει τον ίδιο τον ορισμό του «γαλάζιου νερού» σε ένα ινδικό πλαίσιο.
Ο παραδοσιακός δυτικός ορισμός, που γεννήθηκε στα θέατρα του Ατλαντικού και του Ειρηνικού, μπορεί να μην συλλαμβάνει πλήρως τις αποχρώσεις της στρατηγικής γεωγραφίας και των περιφερειακών προτεραιοτήτων της Ινδίας. Αντίθετα, η Ινδία πρέπει να ινδικοποιήσει την ιδέα – προσαρμόζοντάς την στις μοναδικές προκλήσεις και ευκαιρίες που παρουσιάζει ο Ινδικός Ωκεανός, από τον Περσικό Κόλπο μέχρι το Στενό Σούντα και νότια μέχρι τον 60ο παράλληλο.
Αυτή η επαναβαθμονόμηση είναι κάτι παραπάνω από σημασιολογική. Είναι ένας απαραίτητος στρατηγικός άξονας που απαιτεί ένα ολοκληρωμένο θαλάσσιο δόγμα, που υπερβαίνει τη στενή στρατιωτική σκέψη και αγκαλιάζει τις οικονομικές, πολιτιστικές και διπλωματικές διαστάσεις της επιρροής. Μόνο μέσω μιας τέτοιας ολιστικής προσέγγισης μπορεί η Ινδία να διασφαλίσει τα θαλάσσια συμφέροντά της, να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη κινεζική διεκδίκηση και να αναδειχθεί ως ο καθαρός πάροχος ασφάλειας στο IOR.
Στα περισσότερα δυτικά ναυτικά δόγματα, το ναυτικό μπλε ύδατος αναφέρεται σε μια θαλάσσια δύναμη ικανή για συνεχείς επιχειρήσεις στα βαθιά νερά των ανοιχτών ωκεανών, συνήθως πολύ πέρα από τα χωρικά ύδατα ενός έθνους. Η έμφαση δίνεται στην παγκόσμια εμβέλεια, τα αεροπλανοφόρα, τα πυρηνικά υποβρύχια και την προβολή ισχύος. Ενώ οι ναυτικές δυνατότητες της Ινδίας εξελίσσονται σταθερά – αποδεικνύεται από ιθαγενή αεροπλανοφόρα, πυρηνικά υποβρύχια και διευρυμένες συμφωνίες βάσης – αυτός ο τυπικός ορισμός μπορεί να μην είναι απολύτως κατάλληλος.
Οι θαλάσσιες προτεραιότητες της Ινδίας είναι βαθιά ριζωμένες στους πολιτισμικούς της δεσμούς, στα εμπορικά δίκτυα και στη διασπορά σε όλο το IOR. Δεν είναι ο Ατλαντικός ή ο Ειρηνικός που διαμορφώνει το μέλλον της Ινδίας, αλλά το απέραντο τόξο του Ινδικού Ωκεανού – που εκτείνεται από την αφρικανική ανατολική ακτή μέχρι τις δυτικές ακτές της Αυστραλίας και μέχρι το Νότιο Ωκεανό. Για να εξυπηρετήσει τους στρατηγικούς της στόχους, η Ινδία πρέπει να επαναπροσδιορίσει την ικανότητά της στο μπλε νερό σε αυτό το συγκεκριμένο πλαίσιο – καλύπτοντας τόσο τις ανατολικές όσο και τις δυτικές πλευρές του IOR και επεκτείνοντας το όραμά της έως τις 60 μοίρες Νότιο Γεωγραφικό πλάτος. Μια τέτοια αναβαθμονόμηση θα ευθυγραμμίσει καλύτερα τη ναυτική στάση της Ινδίας με το ιστορικό της αποτύπωμα και τις μελλοντικές επιταγές.
Η θαλάσσια άνοδος της Ινδίας λαμβάνει χώρα εν μέσω εντεινόμενου στρατηγικού ανταγωνισμού στο IOR. Η ναυτική επέκταση της Κίνας – που εκδηλώνεται με την αυξανόμενη παρουσία της σε λιμάνια όπως το Γκουαντάρ, το Τζιμπουτί και ενδεχομένως στην Ανατολική Αφρική και τις Μαλδίβες – έχει εισαγάγει ένα νέο επίπεδο πολυπλοκότητας. Το Ναυτικό του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (PLAN) αύξησε τις αναπτύξεις, τις υποβρύχιες περιπολίες και τις στρατιωτικές του δυνατότητες επιμελητείας σε όλο το IOR, δοκιμάζοντας την ικανότητα της Ινδίας να παραμείνει ο πρωταρχικός παράγοντας ασφαλείας στην αυλή της.
Πέρα από τις παραδοσιακές στρατιωτικές απειλές, η περιοχή αντιμετωπίζει μη παραδοσιακές προκλήσεις: πειρατεία στο Κέρας της Αφρικής, διακίνηση ναρκωτικών, παράνομη αλιεία, άνοδος της στάθμης της θάλασσας και εκτοπισμός λόγω του κλίματος. Τα τρέχοντα θαλάσσια πλαίσια της Ινδίας, συμπεριλαμβανομένης της Ινδικής Στρατηγικής Θαλάσσιας Ασφάλειας (IMSS) και του οράματος για την Ασφάλεια και Ανάπτυξη για Όλους στην Περιφέρεια (SAGAR), αντιμετωπίζουν αυτά τα ζητήματα μόνο εν μέρει. Αυτό που λείπει είναι ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο που συνδυάζει τη στρατηγική αποτροπή με την ήπια δύναμη και την αναπτυξιακή διπλωματία.
Ένα πραγματικά ινδικοποιημένο θαλάσσιο δόγμα πρέπει να κοιτάξει πέρα από τα πλοία, τα υποβρύχια και τα πυραυλικά συστήματα που βασίζονται στην ξηρά. Ενώ η στρατιωτική ετοιμότητα είναι απαραίτητη, η Ινδία πρέπει να δημιουργήσει μια ευρύτερη εργαλειοθήκη – αξιοποιώντας οικονομικά, διπλωματικά και πολιτιστικά μέσα για τη διαμόρφωση της περιφερειακής τάξης.
Οικονομικά, η Ινδία πρέπει να επενδύσει σε περιφερειακές λιμενικές υποδομές, να προσφέρει βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις στην Πρωτοβουλία Belt and Road της Κίνας (BRI) και να υπερασπιστεί μια βιώσιμη γαλάζια οικονομία. Διπλωματικά, η βαθύτερη δέσμευση με το IORA, το BIMSTEC και τις αναδυόμενες πλατφόρμες όπως η Indo-Pacific Oceans Initiative (IPOI) μπορεί να εδραιώσει τον ηγετικό ρόλο της Ινδίας. Πολιτισμικά, οι πολιτισμικοί δεσμοί – μέσω του Βουδισμού, των κοινών αποικιακών ιστοριών και της ινδικής διασποράς – προσφέρουν αναξιοποίητες δεξαμενές ήπιας δύναμης που μπορούν να σφυρηλατήσουν βαθύτερους δεσμούς με τα έθνη του IOR.
Πολιτικά, το Νέο Δελχί πρέπει να ενισχύσει τη φήμη του ως αξιόπιστου εταίρου μέσω της ανακούφισης από καταστροφές, της διπλωματίας των εμβολίων και των προσπαθειών ανάπτυξης ικανοτήτων. Το Maritime Domain Awareness (MDA), οι συντονισμένες περιπολίες και οι κοινές ναυτικές ασκήσεις μπορούν να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη με μικρότερα παράκτια κράτη όπως οι Σεϋχέλλες, ο Μαυρίκιος και η Σρι Λάνκα, που συχνά βρίσκονται παγιδευμένα μεταξύ μεγάλων δυνάμεων.
Παρά τις πολλαπλές πρωτοβουλίες – SAGAR, την πολιτική Ινδο-Ειρηνικού, το IMSS και τις διμερείς ναυτικές συμπράξεις – η θαλάσσια στρατηγική της Ινδίας παραμένει κατακερματισμένη. Αυτό που χρειάζεται είναι ένα γενικό θαλάσσιο δόγμα που να ευθυγραμμίζει τους εθνικούς στόχους στα υπουργεία, τους οργανισμούς και τις υπηρεσίες. Ένα τέτοιο δόγμα θα μπορούσε να ενσωματώσει την ασφάλεια, το εμπόριο, τη διπλωματία, το περιβάλλον και την τεχνολογία σε ένα ενιαίο πλαίσιο.
Αυτή η πολιτική-ομπρέλα θα πρέπει να διατυπώνει ξεκάθαρα τις θαλάσσιες φιλοδοξίες της Ινδίας: διατήρηση της περιφερειακής σταθερότητας, διασφάλιση της ελευθερίας ναυσιπλοΐας, αντιμετώπιση της κινεζικής στρατιωτικοποίησης και τοποθέτηση της Ινδίας ως πολιτισμικής θαλάσσιας δύναμης. Μια εθνική ναυτιλιακή επιτροπή ή ειδική ομάδα θα μπορούσε να συμβάλει καθοριστικά στην επίτευξη συνοχής μεταξύ των υπηρεσιών και μακροπρόθεσμου στρατηγικού οράματος.
Η Ινδία πρέπει να ενισχύσει την εγχώρια ναυπηγική βιομηχανία, να αναπτύξει λιμάνια διπλής χρήσης στα νησιά Andaman και Nicobar και στο Lakshadweep και να επενδύσει σε ναυτιλιακές νεοφυείς επιχειρήσεις που επικεντρώνονται στην τεχνολογία των ωκεανών, την επιτήρηση και τη βιωσιμότητα. Οι στρατηγικές συμφωνίες με βασικά έθνη – Γαλλία, Αυστραλία, Ινδονησία και Κένυα – θα πρέπει να εμβαθύνουν. Επιπλέον, η Ινδία θα πρέπει να τοποθετηθεί ως ηγέτης για το κλίμα στο IOR, αντιμετωπίζοντας τα τρωτά σημεία των νησιωτικών εθνών μέσω της πράσινης ενέργειας και των ανθεκτικών στο κλίμα υποδομών.
Αυτή η πολυδιάστατη στρατηγική όχι μόνο θα βοηθήσει την Ινδία να ξεπεράσει την Κίνα στο IOR, αλλά θα της επιτρέψει να εκπληρώσει τον ιστορικό της ρόλο ως καλοήθης και σταθεροποιητική δύναμη στον Ινδικό Ωκεανό – όπως ήταν στην αρχαιότητα, όταν τα ινδικά πλοία, γλώσσες και ιδέες έπλεαν στις θάλασσες πολύ πριν από τις κανονιοφόρους.
Το όνειρο του μπλε νερού της Ινδίας δεν είναι μόνο να κυριαρχεί στους ωκεανούς. είναι να τα ξανασκεφτείς. Με τον επαναπροσδιορισμό του τι σημαίνει να είσαι θαλάσσια δύναμη στον 21ο αιώνα, η Ινδία μπορεί να χαράξει μια πορεία που είναι και φιλόδοξη και θεμελιωμένη στη μοναδική γεωγραφία, ιστορία και πολιτισμικό της ήθος. Ένα πραγματικά ινδικοποιημένο θαλάσσιο δόγμα, υποστηριζόμενο από ολοκληρωμένα μέσα πολιτικής, δεν είναι μόνο απαραίτητο – είναι αναπόφευκτο. Ο Ινδικός Ωκεανός δεν πρέπει να είναι απλώς η αυλή της Ινδίας. Πρέπει να είναι η αρένα της Ινδίας.