Οι ηγέτες των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ενέκριναν, την Πέμπτη 21 Μαρτίου, την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Ωστόσο, αυτές θα ξεκινήσουν μόνο αφού πραγματοποιηθεί ένας συγκεκριμένος αριθμός μεταρρυθμίσεων από αυτήν τη βαλκανική χώρα.

«Συγχαρητήρια! Η θέση σας είναι στην ευρωπαϊκή μας οικογένεια. Η σημερινή απόφαση είναι ένα βασικό βήμα στην πορεία σας προς την ΕΕ. Τώρα το δύσκολο έργο πρέπει να συνεχιστεί», δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Charles Michel στο X.

Αυτή η απόφαση των Είκοσι Επτά, που συνήλθαν σε μια σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, είναι η τελευταία σε μια κίνηση προς τη διεύρυνση της ΕΕ που έχει αποκτήσει ισχύ από την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, στις 24 Φεβρουαρίου 2022.

«Με βάση τη σύσταση της Επιτροπής της 12ης Μαρτίου 2024, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφασίζει να ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη», αναφέρεται στην κοινή δήλωση που ενέκριναν οι ηγέτες. Οι τελευταίες καλούν «την Επιτροπή να προετοιμάσει το διαπραγματευτικό πλαίσιο ενόψει της έγκρισής του από το Συμβούλιο [της ΕΕ] όταν έχουν ληφθεί όλα τα κατάλληλα μέτρα που ορίζονται στη σύσταση της Επιτροπής της 12ης Οκτωβρίου 2022» . Οι συζητήσεις μπορούν να ξεκινήσουν μόνο μετά την έγκριση όλων των κυβερνήσεων των κρατών μελών για αυτό το διαπραγματευτικό πλαίσιο.

Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, μια χώρα 3,5 εκατομμυρίων κατοίκων, απέκτησε το καθεστώς υποψήφιας χώρας το 2022 μετά την ευνοϊκή γνώμη της Επιτροπής, η οποία είχε προσδιορίσει δεκατέσσερις «βασικές προτεραιότητες» για μεταρρυθμίσεις. Αυτά συνίστανται ιδίως στη βελτίωση της λειτουργίας των κεντρικών θεσμών, καθώς και στην ενίσχυση του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, καθώς και στην καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος στη χώρα αυτή.

Αποσχιστικές απειλές

Η Βοσνία ξεκίνησε πρόσφατα διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία συνεργασίας με τον Frontex, τον ευρωπαϊκό οργανισμό συνοριοφυλάκων. Επιπλέον, το κοινοβούλιο της ενέκρινε νόμο κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες που απαιτούν οι Βρυξέλλες, καθώς και νόμο για την πρόληψη των συγκρούσεων συμφερόντων στους θεσμούς. Ωστόσο, δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία για τη μεταρρύθμιση των δικαστηρίων και για τον εκλογικό νόμο.

Η Βοσνία παραμένει διχασμένη, μετά τη διακοινοτική σύγκρουση που κατέστρεψε αυτήν την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία, αφήνοντας περισσότερους από 100.000 νεκρούς. Σχεδόν τριάντα χρόνια μετά τη Συμφωνία του Ντέιτον που τερμάτισε αυτή τη σύγκρουση το 1995, η χώρα χωρίζεται σε δύο: μια σερβική οντότητα, τη Δημοκρατία Σέρπσκα (RS), που κατηγορείται τακτικά ότι έπαιξε στα χέρια της Μόσχας στην περιοχή, και μια άλλη Κροατο-Βόσνια , οι ηγέτες της οποίας θέλουν να ενταχθεί η χώρα στο ΝΑΤΟ. Η χώρα αντιμετωπίζει πολιτική κρίση λόγω των αποσχιστικών απειλών από τους Σερβοβόσνιους.

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, συνέστησε τον Μάρτιο την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη χώρα αυτή, χαιρετίζοντας την «εντυπωσιακή της πρόοδο» . Τόνισε συγκεκριμένα ότι είναι πλέον «πλήρης ευθυγράμμιση» με την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας της ΕΕ, «η οποία είναι κρίσιμη σε αυτούς τους γεωπολιτικά ταραγμένους καιρούς» .

Η έναρξη των διαπραγματεύσεων είναι ένα βήμα σε μια διαδικασία που γενικά διαρκεί πολλά χρόνια πριν από την προσχώρηση.

Τέτοιες ενταξιακές διαπραγματεύσεις έχουν επίσης ξεκινήσει με τη Σερβία, το Μαυροβούνιο, την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία.