Τον Οκτώβριο του 2023, το Ουζμπεκιστάν άρχισε να εισάγει φυσικό αέριο από τη Ρωσία μέσω Καζακστάν. Ο αρχικός όγκος, που προοριζόταν να καλύψει τις χειμερινές ελλείψεις, αναφέρθηκε σε 2,8 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) ετησίως (9 εκατομμύρια κυβικά μέτρα την ημέρα). Αυτός ο αριθμός φαίνεται ότι θα αυξηθεί σημαντικά, με το TASS να αναφέρει στις 5 Μαρτίου ότι τα υλικά που παρουσιάστηκαν στο διοικητικό συμβούλιο του Υπουργείου Ενέργειας του Καζακστάν ανέφεραν σχέδια για αύξηση αυτού του όγκου στα 11 bcm από το 2026.

Το Daryo.uz επεκτάθηκε στην έκθεση TASS, σημειώνοντας ότι ένα επενδυτικό πρόγραμμα της κυβέρνησης του Ουζμπεκιστάν για το πρώτο τρίμηνο του 2024 «περιέγραψε τις προθέσεις για ενίσχυση των εισαγωγών φυσικού αερίου από τη Ρωσία από τα υπάρχοντα 9 σε 32 [εκατομμύρια] κυβικά μέτρα ημερησίως». Και το Kun.uz σημείωσε ότι τον Δεκέμβριο του 2023 η ρωσική Gazprom διπλασίασε τις εξαγωγές στο Ουζμπεκιστάν κατόπιν αιτήματος των αρχών του Ουζμπεκιστάν για να καλύψει την αυξανόμενη χειμερινή ζήτηση.

Καθώς το ρωσικό φυσικό αέριο άρχισε να ρέει προς το Ουζμπεκιστάν τον Οκτώβριο, ο επικεφαλής της Gazprom Alexey Miller είπε ότι διεξάγονται συζητήσεις για μια 15ετή συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της Ρωσίας και των χωρών της Κεντρικής Ασίας, δηλαδή του Καζακστάν, της Κιργιζίας και του Ουζμπεκιστάν. Ο Ρώσος πρεσβευτής στο Ουζμπεκιστάν Όλεγκ Μαλγκίνοφ ανέφερε τις συζητήσεις για μια μακροπρόθεσμη συμφωνία και την αύξηση του όγκου τον περασμένο μήνα.

Μια πρόσφατη έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών στην Ευρώπη και την Κεντρική Ασία σημείωσε ότι «η Κεντρική Ασία αντιμετωπίζει αυστηρότερο ισοζύγιο εφοδιασμού φυσικού αερίου» και πιθανότατα θα αναγκαζόταν να λάβει σκληρές αποφάσεις είτε για τη δημιουργία μιας «Ένωσης φυσικού αερίου της Κεντρικής Ασίας» με τη Ρωσία ή αναγκάστηκε να μειώσει τις εξαγωγές στην Κίνα.

«Μια ένωση φυσικού αερίου μεταξύ της Ρωσίας, του Καζακστάν και του Ουζμπεκιστάν θα μπορούσε να βοηθήσει βραχυπρόθεσμα να καλυφθεί το κενό εφοδιασμού της Κεντρικής Ασίας και να διατηρήσει υγιή επίπεδα ροών φυσικού αερίου από την Κεντρική Ασία προς την Κίνα, αλλά δεν είναι χωρίς προκλήσεις», ανέφερε η έκθεση. Η Παγκόσμια Τράπεζα σημείωσε ότι «πιθανότατα θα απαιτηθούν πρόσθετες αναβαθμίσεις υποδομής για να εξυπηρετηθούν οι υψηλότερες ροές» που προβλέπονται.

Δεδομένης της περιορισμένης διαθεσιμότητας υπόγειων αποθηκευτικών χώρων φυσικού αερίου στην περιοχή, αυτή είναι μια πρωταρχική περιοχή για επενδύσεις. Η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας επεσήμανε ότι η Κεντρική Ασία έχει ιδιαίτερα χαμηλή αποθήκευση (8 τοις εκατό της κατανάλωσης) και υποστήριξε ότι «οι χώρες της Κεντρικής Ασίας υπέστησαν επεισόδια ελλείψεων φυσικού αερίου και διακοπές ρεύματος κατά τους πρόσφατους χειμώνες ως αποτέλεσμα».

Το Kun.uz ανέφερε ότι βρίσκονται σε εξέλιξη σχέδια για την επέκταση της χωρητικότητας αποθήκευσης στην εγκατάσταση αποθήκευσης φυσικού αερίου Gazli του Ουζμπεκιστάν, που βρίσκεται στη νοτιοδυτική περιοχή Μπουχάρα, σε δύο φάσεις. Η πρώτη φάση προβλέπει διπλασιασμό της χωρητικότητας αποθήκευσης στο Gazli από 3 bcm σε 6 bcm. Η δεύτερη φάση θα επιδιώξει την αύξηση της συνολικής χωρητικότητας αποθήκευσης στα 10 bcm. Το τίμημα του έργου αναφέρεται στα 850 εκατομμύρια δολάρια.

Η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας σημείωσε στη συνέχεια ότι «τα αποτελέσματα μοντελοποίησης [m] δείχνουν ότι επιπλέον 10 bcm ρωσικού φυσικού αερίου στην περιοχή έως το 2025 θα βοηθούσε στη διατήρηση σταθερών επιπέδων εξαγωγών από την Κεντρική Ασία προς την Κίνα και θα στηρίξει την αυξανόμενη εγχώρια κατανάλωση στην περιοχή το 2023 –25… Η βασική περίπτωση χωρίς ένωση φυσικού αερίου θα έβλεπε τα επίπεδα παραγωγής και εξαγωγών της Κεντρικής Ασίας να συρρικνωθούν μεταξύ 2023 και 2025».

Η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας δεν αναφέρει πολιτικούς κινδύνους ή κινδύνους διαφθοράς που συνδέονται με την αύξηση του εμπορίου φυσικού αερίου μεταξύ Ρωσίας και Κεντρικής Ασίας. Αυτοί οι κίνδυνοι είναι αναμφισβήτητα σημαντικοί και ενισχύονται περαιτέρω από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η εγκατάσταση αποθήκευσης φυσικού αερίου στο Gazli που αναφέρεται παραπάνω ως στόχος για επενδύσεις και επέκταση της παραγωγικής ικανότητας. Μια πρόσφατη έρευνα του RFE/RL διαπίστωσε ότι ο έλεγχος της ανάπτυξης αποθήκευσης φυσικού αερίου Gazli 850 εκατομμυρίων δολαρίων, την οποία μια προηγούμενη έρευνα συνδέει με τον υπό κυρώσεις Ρώσο μεγιστάνα Gennady Timchenko, «μεταβιβάστηκε σε μια σκοτεινή υπεράκτια εταιρεία που ανήκει σε έναν Ουζμπεκιστάν πολιτικό εμπιστευτικό πρόσωπο [Bakhtiyor Fozilov] με με τον οποίο ο Τιμτσένκο έχει εμπορικούς δεσμούς». Η αδιαφάνεια τέτοιων μεταβιβάσεων, και το θολό του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, είναι ώριμο έδαφος για διαφθορά.