Μια δυστοπία απώλειας εργασίας και επιτήρησης ή μια ουτοπία μετασχηματισμού και προόδου: Αυτό το αίνιγμα συνοψίζει την έντονη συζήτηση γύρω από την αυτοματοποίηση και τον αντίκτυπό της στο μέλλον της εργασίας. Οι αισιόδοξες αφηγήσεις σχετικά με την πρόοδο από την Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση ή τη Δεύτερη Εποχή των Μηχανών αντιπαρατίθενται με προβλέψεις για ένα ζοφερό μέλλον, όπου τα ρομπότ και οι αυτοματοποιημένες διαδικασίες οδηγούν σε μαζική περικοπή, παρακολούθηση και έλεγχο .

Η πραγματικότητα δεν είναι τόσο απλή.

Ο αυτοματισμός περιλαμβάνει μια νέα σχέση μεταξύ εργαζομένων και τεχνολογίας, νέες «χωρικές διορθώσεις», είτε σε παγκόσμια δίκτυα παραγωγής είτε σε εξ αποστάσεως εργασία, καθώς και τη δυνατότητα νέων τύπων εργασιακών σχέσεων.

Είναι σημαντικό να τοποθετηθούν παγκόσμιες αφηγήσεις για το μέλλον της εργασίας σε οικονομίες με άφθονη εργασία, όπως η Ινδία, όπου τα αποτελέσματα της αυτοματοποίησης θα μπορούσαν να αποτελέσουν πρόκληση για την ανάπτυξη.

Η Ινδία αγωνίζεται εδώ και καιρό με τις διαρθρωτικές ανισότητες, τη φτώχεια, την κυριαρχία της άτυπης εργασίας και της αυτοαπασχόλησης και την αυξανόμενη ανεργία. Διαθέτει επίσης εξειδικευμένη τεχνογνωσία στην τεχνολογία πληροφοριών.

Οι νέοι πτυχιούχοι και οι επαγγελματίες μεσαίου επιπέδου φαίνεται πιθανό να επωφεληθούν από την επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης. Οι εντάσεις για την ανισότητα – που επιδεινώνονται από τους φόβους ότι οι τεχνολογικές καινοτομίες θα υπονομεύσουν τις ευκαιρίες απασχόλησης και την ασφάλεια – κυριαρχούν.

Μια αξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο η αυτοματοποίηση επηρεάζει την εργασία στην Ινδία δεν υποστηρίζει μια δραματική αλλαγή από τις υπάρχουσες πρακτικές απασχόλησης ή σημαντικές αλλαγές. Μάλλον, η υιοθέτηση των αναδυόμενων τεχνολογιών είναι άνιση και αποσπασματική. Μπορεί να βελτιώσει τις συνθήκες απασχόλησης για ορισμένους εργαζόμενους, αλλά δεν είναι πιθανό να ωφελήσει την πλειονότητα χωρίς αναδιανομή εισοδήματος και πλούτου.

Βιομηχανία: Αυτοματοποίηση με «Συμβόλαιο» και Αυτοαπασχόληση

Η μεταποίηση θα μπορούσε να επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από την αυτοματοποίηση, αλλά η υιοθέτησή της πρέπει να εξισορροπηθεί από το κόστος των αναβαθμίσεων και το κόστος εργασίας όπου η εργασία είναι άφθονη.

Η παραγωγή αυτοκινήτων και τηλεπικοινωνιών με εξαγωγικό προσανατολισμό υψηλής τεχνολογίας είναι πιο πιθανό να υιοθετήσει προηγμένους αυτοματισμούς, εν μέρει λόγω του μεγάλου αριθμού εργασιών ρουτίνας.

Οι βιομηχανίες έντασης εργασίας όπως η κλωστοϋφαντουργία, η ένδυση, το δέρμα και η υπόδηση είναι λιγότερο πιθανό να υιοθετήσουν υψηλές τεχνολογίες λόγω της ανάγκης για υψηλές επενδύσεις κεφαλαίου σε επιχειρήσεις μικρής κυρίως κλίμακας στον άτυπο τομέα, με εύκολα διαθέσιμο εργατικό δυναμικό χαμηλού κόστους.

Η αυτοματοποίηση στον μεταποιητικό τομέα βασίζεται στη «συμβατική» – όπου οι συμβασιούχοι προσλαμβάνονται αντί για εργαζομένους απευθείας για να αποδυναμώσουν τη διαπραγματευτική δύναμη των τακτικών (πλήρους απασχόλησης), των συνδικαλιστικών εργαζομένων και να κρατήσουν υπό έλεγχο τις μισθολογικές απαιτήσεις – και την αντικατάσταση εργασίας από τις επιχειρήσεις. Το μερίδιο των συμβασιούχων εργαζομένων στη συνολική απασχόληση αυξήθηκε ενώ το ποσοστό των άμεσα απασχολουμένων εργαζομένων μειώθηκε.

Είναι επίσης σύνηθες οι μαθητευόμενοι και οι συμβασιούχοι εργαζόμενοι να εργάζονται μαζί με εργαζομένους πλήρους απασχόλησης για να κάνουν την ίδια δουλειά στον ίδιο όροφο καταστημάτων και οι αλυσίδες εφοδιασμού να προέρχονται εκτενώς από την άτυπη οικονομία.

Ενώ ενδέχεται να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, η αυξημένη «σύμβαση των συμβάσεων» οδηγεί σε επιδείνωση των συνθηκών απασχόλησης. Οι συμβασιούχοι μπορούν εύκολα να απολυθούν, να λαμβάνουν πολύ χαμηλότερο μισθό από τους μόνιμους εργαζόμενους και να μην έχουν πρόσβαση σε μηχανισμούς κοινωνικής προστασίας.

Η άλλη τάση της απασχόλησης που ενδέχεται να ενταθεί είναι η στροφή από τη μισθωτή απασχόληση στην αυτοαπασχόληση. Ενώ μπορεί να δημιουργηθούν νέες ευκαιρίες για επιχειρηματικότητα,τα στοιχεία δείχνουν ότι για τους περισσότερους, η αυτοαπασχόληση δεν είναι επιλογή αλλά αναγκαιότητα.

Πάνω από το 80 τοις εκατό του εργατικού δυναμικού στον άτυπο τομέα ταξινομείται ως αυτοαπασχολούμενος αλλά λειτουργεί σε επίπεδο διαβίωσης με μικρή πρόσβαση σε κεφάλαιο ή κοινωνική ασφάλιση. Αντικρούοντας τον μύθο ότι αυτή η στροφή προς την αυτοαπασχόληση αντιπροσωπεύει την «επιχειρηματικότητα», η πραγματικότητα αφορά την «κρυφή εξάρτηση» της αυτοαπασχόλησης και τη βάση της βάσει φύλου και κάστας και κοινότητας.

Οι εργαζόμενοι εξαρτώνται από μεγάλες επιχειρήσεις ή εμπόρους, γεγονός που οδηγεί στην εντατικοποίηση της εργασίας και στην εξάρτηση από την απλήρωτη οικογενειακή εργασία. Αυτοί οι αυτοαπασχολούμενοι είναι σε μεγάλο βαθμό επισφαλείς, άτυποι εργαζόμενοι επιρρεπείς στην εκμετάλλευση.

Μια στροφή προς τη «σύμβαση συμβάσεων» και την αυτοαπασχόληση με αυξημένη αυτοματοποίηση μπορεί να σημαίνει αυξανόμενη ανεπίσημοτητα και επισφάλεια και χειρότερες συνθήκες απασχόλησης για πολλούς.

Υπηρεσίες: Αυτοματισμοί με Αυτοαπασχόληση

Ο αντίκτυπος των αναδυόμενων τεχνολογιών είναι πιο ορατός στους κλάδους της επιχειρηματικής διαδικασίας εξωτερικής ανάθεσης (BPO) και των βιομηχανιών πληροφορικής, στον χρηματοοικονομικό τομέα και στις υπηρεσίες εξυπηρέτησης πελατών.

Οι εργασίες back-end αυτοματοποιούνται όλο και περισσότερο. Ωστόσο, αυτή η στροφή είναι απίθανο να δημιουργήσει ευρέως διαδεδομένες ευκαιρίες απασχόλησης, όπως υποδηλώνεται από τη σημαντική επιβράδυνση των προσλήψεων και την αύξηση των απολύσεων στον τομέα της πληροφορικής από το 2016-2017.

Μια έκθεση δείχνει ότι 640.000 θέσεις εργασίας χαμηλής ειδίκευσης στον τομέα της πληροφορικής βρίσκονται σε κίνδυνο για την αυτοματοποίηση, ενώ μόνο 160.000 θέσεις μεσαίας έως υψηλής ειδίκευσης θα δημιουργηθούν στους τομείς των υπηρεσιών πληροφορικής και BPO.

Οι εργαζόμενοι στον τομέα της πληροφορικής θα χρειαστεί να αναβαθμιστούν γρήγορα, αλλά θα δημιουργηθούν λιγότερες θέσεις εργασίας μεσομακροπρόθεσμα. Η τυποποίηση και η «σύμβαση συμβάσεων» μέσω εξωτερικής ανάθεσης και υπεργολαβίας αυξάνονται, εις βάρος των επίσημων εργασιακών σχέσεων στοντομέα της πληροφορικής .

Η οικονομία της πλατφόρμας υπόσχεται νέες οικονομικές ευκαιρίες για τους εργαζόμενους στον τομέα των υπηρεσιών, ιδιαίτερα τις γυναίκες και τους μετανάστες εργαζόμενους, επιτρέποντας νέες μορφές μικροεπιχειρηματικότητας και ανεξάρτητης εργασίας.

Μπορεί να βελτιώσει τις συνθήκες απασχόλησης όσον αφορά το υψηλότερο εισόδημα, τις καλύτερες συνθήκες εργασίας, το ευέλικτο ωράριο εργασίας ή την πρόσβαση στις τράπεζες. Οι πλατφόρμες υπόσχονται επίσης μια αίσθηση κοινότητας που μπορεί να κινητοποιηθεί για συλλογικές διαπραγματεύσεις.

Ωστόσο, η αξιοποίηση αυτών των ευκαιριών απαιτεί από τους εργαζόμενους να έχουν τεχνικές δεξιότητες, όταν η πλειοψηφία έχει περιορισμένες ευκαιρίες για αναβάθμιση δεξιοτήτων. Αυτό υπογραμμίζει επίσης την αποσύνδεση μεταξύ των τρεχόντων εκπαιδευτικών προγραμμάτων και των δεξιοτήτων που χρειάζονται οι εργοδότες.

Συχνά, η επιτήρηση και ο έλεγχος διαψεύδουν τη ρητορική της ελευθερίας, της ευελιξίας και της αυτονομίας.Οι πλατφόρμες μεριδίων εργασίας είναι ανεξέλεγκτες, κερδοσκοπικές, υποδομές παραγωγής δεδομένων που βασίζονται σε αδιαφανείς αλυσίδες ανεφοδιασμού εργασίας και τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης για τον έλεγχο των εργαζομένων κατευθύνοντάς τους, προτείνοντας και αξιολογώντας τους και καταγράφοντας, αξιολογώντας και πειθαρχώντας τους μέσω ανταμοιβής και αντικατάστασης.

Όπως και η μεταποίηση, η συμμετοχή στις συναυλίες καθοδηγείται από τη μη διαθεσιμότητα εναλλακτικής ασφαλούς απασχόλησης. Οι περισσότεροι άνθρωποι εργάζονται πολλαπλές θέσεις εργασίας για πολλούς εργοδότες με μερική βάση και δεν έχουν πρόσβαση στην επίσημη κοινωνική προστασία.

Ο αυτοματισμός φαίνεται να δημιουργεί μια ευέλικτη και ελεγχόμενη βάση «ψηφιακής εργασίας», αναπαράγοντας την άτυπη κατάσταση και τις επισφαλείς συνθήκες εργασίας αντί να μεταμορφώνει θετικά την εργασία.

Γεωργία: Περιορισμένος Αυτοματισμός και Επίμονη Φτώχεια

Η γεωργία παραμένει η μεγαλύτερη πηγή απασχόλησης στην Ινδία με υψηλές δυνατότητες αυτοματισμού. Οι περισσότερες γεωργικές εργασίες μπορούν να ταξινομηθούν ως χειροκίνητες, όπως η φύτευση καλλιεργειών, η εφαρμογή φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων και η συγκομιδή. Η τεχνολογία AI και η ανάλυση δεδομένων έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν την παραγωγικότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, όπως επισημαίνεται από τις πολλές νεοφυείς επιχειρήσεις αγροτεχνολογίας στην Ινδία.

Ωστόσο, η υποκείμενη δυναμική της γεωργίας και ο διάχυτος και επίμονος ρόλος της στη διαιώνιση της άτυπης απασχόλησης αποτελούν πρόκληση.
Η γεωργία έχει διαρθρωτικές ανισότητες, εκτεταμένη φτώχεια, γεωργία επιβίωσης, χαμηλά επίπεδα δεξιοτήτων και χαμηλή παραγωγικότητα.

Η ιδιοκτησία γης συγκεντρώνεται μεταξύ λίγων, με περιορισμένες επενδύσεις κεφαλαίου, ενώ το 75 τοις εκατό των αγροτικών εργαζομένων εργάζεται στον άτυπο τομέα και το 85 τοις εκατό δεν έχουν σύμβαση εργασίας, υγεία και κοινωνική ασφάλιση, ενώ ορισμένοι υπόκεινται σε « νεοδεσμία ».

Αυτή η ακραία ανισότητα σε συνδυασμό με τη μείωση του μεγέθους των γαιοκτημάτων, τη χαμηλή ανάπτυξη και τις χαμηλές επενδύσεις κεφαλαίου σημαίνει ότι οποιαδήποτε ευρεία υιοθέτηση προηγμένων αυτοματισμών γεωργικών εκμεταλλεύσεων και ψηφιακών τεχνολογιών φαίνεται μη ρεαλιστική. Πιο πιθανό είναι η υιοθέτηση μικροτεχνολογιών και η σταδιακή μηχανοποίηση.

Το αυξανόμενο πλεόνασμα εργασίας στη γεωργία συνεχίζει να τροφοδοτεί την άτυπη οικονομία, όπου οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να σπάσουν τον φαύλο κύκλο των χαμηλών μισθών και των χαμηλών δεξιοτήτων. Η απουσία δημιουργίας θέσεων απασχόλησης και η αυξανόμενη ανεπίσημοποίηση των επίσημων θέσεων εργασίας στον τομέα της μεταποίησης και των υπηρεσιών (στην οικονομία της πλατφόρμας και το gig-work) είναι πιθανό να επιδεινώσουν αυτές τις προκλήσεις.

Αυτοματισμός και Ανισότητα

Ο αυτοματισμός είναι πιθανό να παρακάμψει τους τομείς που απασχολούν τους περισσότερους εργαζομένους με χαμηλή ειδίκευση. Οι κοινωνικές επιπτώσεις αυτού είναι εκτεταμένες.

Το χαμηλό κόστος εργασίας στην άτυπη οικονομία μειώνει την πιθανότητα τεχνολογικής υιοθέτησης. Τα υψηλά επίπεδα φτώχειας σε συνδυασμό με τα χαμηλά επίπεδα εκπαίδευσης μεταξύ των ημιαστικών και αγροτικών ανδρών και γυναικών και των περιθωριοποιημένων κοινωνικών ομάδων θα περιορίσουν την πρόσβασή τους σε οποιαδήποτε οφέλη από την τεχνολογική ανάπτυξη. Αυτό θα περιορίσει τις οικονομικές ευκαιρίες.

Οι γυναίκες και οι περιθωριοποιημένες ομάδες είναι λιγότερο πιθανό να έχουν τις ψηφιακές δεξιότητες και είναι πιο πιθανό να καταλαμβάνουν τις θέσεις εργασίας που είναι πιο ευάλωτες στις επιπτώσεις της αυτοματοποίησης. Η αυτοαπασχόληση είναι πιθανό να αυξηθεί, αλλά δεν συνοδεύεται απαραίτητα από βελτίωση των συνθηκών απασχόλησης. Οι νέες τεχνολογίες θα μπορούσαν να ενισχύσουν περαιτέρω το τεράστιο χάσμα μεταξύ πόλης και υπαίθρου.

Ο αυτοματισμός θα μπορούσε να αναπαράγει άτυπη και επισφαλή εργασία αντί να μεταμορφώσει τις υπάρχουσες τάσεις.

Ένα δίκαιο και ισότιμο μέλλον εργασίας είναι δυνατό μέσω της υιοθέτησης νέων τεχνολογιών – από την ανάπτυξη της οικονομίας της πλατφόρμας έως τις ευκαιρίες μάθησης από απόσταση.

Η αποτελεσματικότητά τους θα εξαρτηθεί από το πόσο καλά θα ενσωματωθούν με ευρύτερες παρεμβάσεις πολιτικής που αντιμετωπίζουν τις βαθιά ριζωμένες ανισότητες και τις μόνιμες προκλήσεις απασχόλησης και δεξιοτήτων στον κόσμο της εργασίας της Ινδίας.

Για παράδειγμα, οι δεξιότητες έχουν αναγνωριστεί ως βασικές στην εθνική στρατηγική αυτοματισμού. Ωστόσο, η Ινδία δεν έχει ιστορικό επιτυχίας στην αναβάθμιση/εξειδίκευση με χαμηλές επενδύσεις σε δομές κατάρτισης και την απροθυμία των επιχειρήσεων να επενδύσουν στην κατάρτιση και την εξάρτηση από άτυπες δεξιότητες. Υπάρχει ένα σημαντικό ψηφιακό χάσμα μεταξύ των φύλων που επηρεάζει αρνητικά τις πρωτοβουλίες δεξιοτήτων.

Οι πολιτικές που διευκολύνουν την ικανότητα των γυναικών καθώς και άλλων κοινωνικά μειονεκτούντων ομάδων να αξιοποιήσουν τις νέες τεχνολογίες θα βοηθήσουν σε ένα δίκαιο μέλλον εργασίας.

Δημοσιεύτηκε αρχικά στο Creative Commons από το 360info ™.