Προηγουμένως, το 2016 ήταν η θερμότερη χρονιά που έχει καταγραφεί.

Το 2023 ήταν η θερμότερη χρονιά που έχει καταγραφεί και σηματοδότησε επίσης την πρώτη φορά που κάθε μέρα ήταν τουλάχιστον 1 βαθμό πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα (1850-1900), με τις μισές από αυτές τις ημέρες να ξεπερνούν τον 1,5 βαθμό.

Κατά μέσο όρο, το περασμένο έτος ήταν περισσότερο από 1,4 βαθμούς θερμότερο από το προβιομηχανικό επίπεδο, σύμφωνα με νέα στοιχεία που δημοσίευσε η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία Copernicus την Τρίτη (9 Ιανουαρίου).

Ωστόσο, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αναμένεται να ξεπεράσουν το όριο του 1,5 βαθμού στις αρχές του 2024.

Ενώ οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι αυτό δεν σημαίνει ότι ο πλανήτης έχει ξεπεράσει το όριο των 1,5 μοιρών, που έχει συμφωνηθεί διεθνώς ως ασφαλές όριο βάσει της Συμφωνίας του Παρισιού του 2015, δημιουργεί προηγούμενο.

Τα όρια που τίθενται βάσει της Συμφωνίας του Παρισιού αναφέρονται σε περιόδους τουλάχιστον 20 ετών όπου σημειώνεται υπέρβαση αυτής της μέσης θερμοκρασίας.

Ωστόσο, οι συγκεντρώσεις ρεκόρ διοξειδίου του άνθρακα και μεθανίου το 2023 δείχνουν την αποτυχία των παγκόσμιων ηγετών, ιδιαίτερα των πλούσιων χωρών, να μειώσουν τις εκπομπές για να περιορίσουν τις παγκόσμιες θερμοκρασίες.

"Αυτό έχει βαθιές συνέπειες για τη Συμφωνία του Παρισιού και όλες τις ανθρώπινες προσπάθειες", δήλωσε ο Carlo Buontempo, διευθυντής του Copernicus.

«Αν θέλουμε να διαχειριστούμε με επιτυχία το χαρτοφυλάκιό μας για τους κλιματικούς κινδύνους, πρέπει να απελευθερώσουμε επειγόντως τον άνθρακα την οικονομία μας», πρόσθεσε.

«Οι θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια του 2023 πιθανότατα υπερβαίνουν αυτές οποιασδήποτε περιόδου τα τελευταία τουλάχιστον 100.000 χρόνια», δήλωσε η αναπληρώτρια διευθύντρια του Copernicus, Samantha Burgess.

Πέρυσι σημειώθηκαν επίσης πιο συχνά και ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως καύσωνες, πλημμύρες, ξηρασίες και πυρκαγιές.

Οι εκπομπές που συνδέονται με τις δασικές πυρκαγιές αυξήθηκαν κατά 30% το 2023, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, κυρίως λόγω των εκτεταμένων δασικών πυρκαγιών στον Καναδά.

Και οι ειδικοί επεσήμαναν τις υψηλές θερμοκρασίες των ωκεανών ως θέμα αυξανόμενης ανησυχίας.

Συνολικά, οι συγκεντρώσεις αερίων του θερμοκηπίου θεωρούνται ο κύριος μοχλός των άνευ προηγουμένου υψηλών επιφανειακών θερμοκρασιών στον ωκεανό, αλλά η κλιματική αλλαγή στον τροπικό Ειρηνικό μεταξύ ψυχρότερων συνθηκών (La Niña) και θερμότερων (El Niño) από το συνηθισμένο επηρέασε επίσης τις θερμοκρασίες των ωκεανών πέρυσι.

Ταυτόχρονα, οι ειδικοί είπαν ότι οι θαλάσσιοι καύσωνες έγιναν συχνότεροι το 2023 από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια – επηρεάζοντας ιδιαίτερα τη Μεσόγειο, τον Κόλπο του Μεξικού και την Καραϊβική, τον Ινδικό Ωκεανό και τον Βόρειο Ειρηνικό και μεγάλο μέρος του Βόρειου Ατλαντικού.

Για την Ευρώπη, το 2023 ήταν η δεύτερη θερμότερη χρονιά που έχει καταγραφεί, καθώς το 2020 σημειώθηκαν ελαφρώς υψηλότερες θερμοκρασίες.

Η Ευρώπη παρουσίασε θερμοκρασίες κατά ένα βαθμό πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020 κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους και σύμφωνα με τις παγκόσμιες τάσεις.

Η ΕΕ έχει δεσμευτεί να μειώσει τις εκπομπές κατά 55 τοις εκατό (σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα) σε μόλις έξι χρόνια. Για αυτό, έχει προτείνει ένα ευρύ πακέτο κανονισμών, με αυστηρότερους κανόνες που στοχεύουν τις ρυπογόνες βιομηχανίες, που τώρα θα πρέπει να εφαρμοστούν και να επιβληθούν χωρίς καθυστέρηση.

«Η πρόκληση είναι ξεκάθαρη», δήλωσε ο αξιωματούχος της Κομισιόν της ΕΕ Μάουρο Φακίνι.

Οι επικείμενες εκλογές στην ΕΕ και η μελλοντική σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα είναι ζωτικής σημασίας για τη διαμόρφωση της περιβαλλοντικής πολιτικής στο μπλοκ των 27 εθνών, καθώς και για την κλιματική διπλωματία αλλού.