Στις αρχές Νοεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνέστησε την έναρξη ενταξιακών συνομιλιών με την Ουκρανία και τη Μολδαβία, αλλά αποφάσισε να αναστείλει την έναρξη των διαπραγματεύσεων με τη Βοσνία έως ότου «επιτευχθεί ο απαραίτητος βαθμός συμμόρφωσης με τα κριτήρια ένταξης».

Όμως τα Βαλκάνια όπως και η Ουκρανία είναι εξίσου σημαντικά, σύμφωνα με τον Schallenberg. Ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών πιστεύει ότι η ΕΕ πρέπει να εργαστεί για να σταθεροποιήσει και τις δύο περιοχές (ανατολική και νοτιοανατολική Ευρώπη) αγκυροβολώντας την Ουκρανία και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη στην τροχιά της.

Η προειδοποίηση από τον κορυφαίο διπλωμάτη της Αυστρίας έρχεται εν μέσω αυξανόμενων εντάσεων στα Βαλκάνια με πιθανότητα νέας σύγκρουσης.

Ο διάλογος ΕΕ Βελιγραδίου-Πρίστινας φαίνεται να παραπαίει και ο Μίλοραντ Ντόντικ, ο φιλορώσος ηγέτης της Δημοκρατίας Σέρπσκα , παραμένει απτόητος να κάνει συχνές αποσχιστικές απειλές στη Βοσνία. Αυτό το ολοένα και πιο ασταθές γεωπολιτικό τοπίο υπονομεύει την εμπιστοσύνη των επενδυτών σε μια κρίσιμη στιγμή για την περιοχή, καθώς επιδιώκει να εκσυγχρονίσει τη μετα-γιουγκοσλαβική οικονομία της για ένταξη στην ΕΕ.

Λαμβάνοντας υπόψη τη γεωγραφική και ιστορική εμπειρία της Αυστρίας, δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ο Schallenberg διατηρεί επιφυλάξεις σχετικά με την τρέχουσα προσέγγιση της ΕΕ προς τη διεύρυνση.

Γεωγραφικό λιντσάρισμα

Πολύ λίγα κράτη μέλη της ΕΕ διαθέτουν καλύτερη γνώση και κατανόηση του τι σημαίνει αστάθεια στα Βαλκάνια για την ασφάλεια ολόκληρης της ευρωπαϊκής ηπείρου από την Αυστρία.

Η ήττα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο του 1877-78 δημιούργησε ένα άνοιγμα για τη Ρωσία να επαναπροσδιορίσει τα όρια της περιοχής σύμφωνα με τα συμφέροντά της. Αλλά η Αυστρία, μια από τις μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις εκείνη την εποχή, ήταν κρίσιμη για τη διατήρηση της ισορροπίας δυνάμεων. Στο Συνέδριο του Βερολίνου του 1878, η διπλωματία της Αυστρίας σφράγισε την παρουσία της στη Βοσνία, η οποία περιόρισε τα εδαφικά κέρδη της Ρωσίας στη Βεσσαραβία (τα δύο τρίτα της σύγχρονης Μολδαβίας).

Ο ρωσικός ιμπεριαλισμός του δέκατου ένατου αιώνα δεν είναι διαφορετικός από την ικανότητα του Βλαντιμίρ Πούτιν να ενεργεί ως καταστροφέας στα Βαλκάνια σήμερα. Η αποτυχία της Δύσης να επιλύσει τις διαφορές που προέκυψαν από την κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας το 1992 επέτρεψε στον Πούτιν να εκμεταλλευτεί τη ρωσική συμπάθεια στην περιοχή και να εκτροχιάσει τη διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσής της.

Απογοητευμένη από την ΕΕ, η Σερβία έχει πλησιάσει όλο και περισσότερο τη Ρωσία και αρνήθηκε να ευθυγραμμιστεί με τις κυρώσεις της ΕΕ ως απάντηση στην πλήρη εισβολή στην Ουκρανία.

Αυτοί οι σαφείς ιστορικοί παραλληλισμοί καταδεικνύουν τη σημασία της ακρόασης της αυστριακής προοπτικής. Η απειλή της Ρωσίας για την Ευρώπη δεν περιορίζεται μόνο στο πεδίο της μάχης στην Ουκρανία, αλλά επεκτείνεται και στα Βαλκάνια — μια περιοχή που περιβάλλεται από κράτη μέλη της ΕΕ.

Η αποτυχία να ακολουθήσει μια αξιόπιστη πολιτική στη νοτιοανατολική Ευρώπη, πόσο μάλλον στην Ουκρανία, θα εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τις ικανότητες της ΕΕ να υπερασπιστεί τις αξίες της στην παγκόσμια σκηνή.

Η Αυστρία συχνά χλευάζεται επειδή είναι το μαλακό υπόστρωμα της Ευρώπης για τη ρωσική επιρροή. Παρά την εισβολή στην Ουκρανία, δεν υπάρχει κανένα σημάδι κίνησης προς την ένταξη στο ΝΑΤΟ καθώς η στρατιωτική ουδετερότητα παραμένει κατοχυρωμένη στο αυστριακό σύνταγμα.

Η καγκελαρία στη Βιέννη, ενώ υποστηρίζει τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας, διατηρεί σχέσεις με το Κρεμλίνο. Ο καγκελάριος της Αυστρίας, Καρλ Νεχάμερ, έγινε ο πρώτος ηγέτης της ΕΕ που συνάντησε τον Πούτιν στη Μόσχα από την έναρξη της ευρείας κλίμακας εισβολής στην Ουκρανία.

Αλλά θα ήταν λάθος να απορρίψουμε την Αυστρία ως μια χώρα που δεν έχει λύσεις στην πρόκληση ασφαλείας που παρουσιάζει η Ρωσία. Πράγματι, η κλιμακούμενη κατάσταση στα Βαλκάνια επιβεβαίωσε τον κεντρικό ρόλο της Αυστρίας στη μελλοντική επιτυχία της πολιτικής της ΕΕ έναντι της περιοχής.

Κανένα άλλο κράτος μέλος της ΕΕ δεν έχει κάνει περισσότερα από την Αυστρία για να υποστηρίξει την προσφορά στις έξι βαλκανικές χώρες προοπτικές πλήρους ένταξης στην ΕΕ. Η συμμετοχή σε πρωτοβουλίες περιφερειακής συνεργασίας, όπως η Διαδικασία του Βερολίνου, αποτελεί επίσης προτεραιότητα της αυστριακής εξωτερικής πολιτικής.

Η ηγεσία της Αυστρίας στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της περιοχής έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την περιορισμένη προσοχή που έχει δώσει η ΕΕ στο θέμα. Η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν έχει υλοποιηθεί σε αναγνώριση της στρατηγικής σημασίας των Βαλκανίων σε επίπεδο ΕΕ.

Μετά από μια διήμερη σύνοδο κορυφής με στόχο την επίλυση των εντάσεων μεταξύ Βουλγαρίας και Βόρειας Μακεδονίας, αξιωματούχοι της ΕΕ δεν συμμετείχαν στη συνέντευξη Τύπου που είχε προγραμματιστεί με έξι ηγέτες της περιοχής. Αυτό οδήγησε σε εκτεταμένη δυσαρέσκεια προς την ΕΕ σε ολόκληρη την περιοχή, με τον σκεπτικισμό να αυξάνεται κατά το 2030 ως έτος στόχου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την ένταξη.

Ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών κάλεσε την ΕΕ να εγκαταλείψει τη δυαδική σκέψη της για τη διεύρυνση και να προχωρήσει τη διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης στην Ουκρανία, τη Μολδαβία και τα Βαλκάνια με σταδιακό ρυθμό.

Ο Schallenberg εξέδωσε πρόσφατα μια άμεση πρόκληση προς τους εταίρους του στην ΕΕ, ρωτώντας εάν εμείς (ως ΕΕ) είμαστε σε θέση να εξάγουμε σταθερότητα ή διακινδυνεύουμε να εισαγάγουμε αστάθεια;

Ένα από τα βασικά διδάγματα από την εμπειρία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης της κεντρικής Ευρώπης στις αρχές της δεκαετίας του 2000 ήταν ο σημαντικός ρόλος που έπαιξε η ΕΕ στην οικοδόμηση πολιτικής και οικονομικής σταθερότητας.

Η ταυτόχρονη αποδοχή της Ουκρανίας και της Βοσνίας στην ΕΕ θα παρείχε νέες ευκαιρίες για επενδύσεις και οικονομική ανάπτυξη. Καθώς η ΕΕ αντιμετωπίζει σήμερα την απειλή από τη Ρωσία, μπορεί να κάνει καλά να θυμηθεί τη δική της ιστορία και να ακολουθήσει το παράδειγμα της Αυστρίας.