Ένα πρωτοφανές κολοσσιαίο μπλακ άουτ πλήττει την Ιβηρική Χερσόνησο, καθώς προκάλεσε εικόνες χάους στην Ισπανία και την Πορτογαλία, παραλύοντας τις δημόσιες συγκοινωνίες, παγιδεύοντας ανθρώπους σε τρένα και ανελκυστήρες, προκαλώντας κυκλοφοριακά προβλήματα και καθυστερήσεις σε πτήσεις και σιδηροδρομικές γραμμές, ενώ προβλήματα εντοπίστηκαν και σε περιοχές της Γαλλίας. Τα σενάρια κυβερνοεπιθέσεων απομακρύνονται, καθώς ένα σπάνιο φυσικό φαινόμενο φαίνεται να κρύβεται πίσω από τη διακοπή ρεύματος.

HDN Newsroom

Ο πορτογαλικός φορέας εκμετάλλευσης του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας REN ανακοίνωσε ότι η διακοπή ρεύματος στην Ισπανία που έπληξε την Πορτογαλία οφείλεται σε σφάλμα στο ισπανικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο σχετίζεται με ένα «σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο» και όχι με κυβερνοεπίθεση, και ότι η πλήρης αποκατάσταση του πορτογαλικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας θα μπορούσε να διαρκέσει έως και μία εβδομάδα.

Σύμφωνα με το REN, λόγω ακραίων θερμοκρασιακών μεταβολών στην Ισπανία, υπήρξαν «μη φυσιολογικές ταλαντώσεις» σε γραμμές πολύ υψηλής τάσης.

Αυτό το φαινόμενο, γνωστό ως «επαγόμενη ατμοσφαιρική διαταραχή», προκάλεσε ταλαντώσεις που με τη σειρά τους οδήγησαν σε αποτυχίες συγχρονισμού μεταξύ των συστημάτων.

Το REN ανέφερε επίσης, σύμφωνα με το Skynews, ότι αυτές οι βλάβες προκάλεσαν διαδοχικές διακοπές στο διασυνδεδεμένο ευρωπαϊκό δίκτυο. Λόγω της πολυπλοκότητας του προβλήματος, η πλήρης αποκατάσταση του δικτύου μπορεί να διαρκέσει έως και μία εβδομάδα.

Ταυτόχρονα, ο Αντόνιο Κόστα, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, δήλωσε ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η σημερινή διακοπή ρεύματος προκλήθηκε από κυβερνοεπίθεση.

Ο Κόστα είπε ότι βρισκόταν σε επαφή με τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ και τον Πορτογάλο πρωθυπουργό Λουίς Μοντενέγκρο, ενώ οι φορείς εκμετάλλευσης δικτύων και στις δύο χώρες «εργάζονται για να εντοπίσουν την αιτία και να αποκαταστήσουν την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος».

Ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Λουίς Μοντενέγκρο επιβεβαίωσε ότι «δεν υπάρχουν ενδείξεις» για κυβερνοεπίθεση. Μιλώντας σε δημοσιογράφους, δήλωσε επίσης ότι οι ζημιές αναμένεται να αποκατασταθούν «εντός των επόμενων ωρών».

Ωστόσο, ο πορτογαλικός διαχειριστής του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας (REN) δήλωσε σε ανακοίνωσή του ότι είναι «αδύνατο να προβλεφθεί» πότε θα επιστρέψει το ηλεκτρικό ρεύμα στη χώρα. «Προς το παρόν, είναι ακόμη αδύνατο να προβλεφθεί πότε θα ομαλοποιηθεί η κατάσταση», σημείωσε.

Σημειώνεται ότι ένας Ισπανός αξιωματούχος ανέφερε νωρίτερα ότι η κυβερνοεπίθεση είναι το επικρατέστερο σενάριο για το ιστορικό μπλακ άουτ στην Ισπανία και την Πορτογαλία.

Ο Χουάνμα Μορένο, πρόεδρος της περιφερειακής κυβέρνησης της Ανδαλουσίας, δήλωσε στην Telegraph ότι μια κυβερνοεπίθεση είναι η πιο πιθανή αιτία της διακοπής ρεύματος στο δίκτυο ηλεκτροδότησης της Ιβηρικής Χερσονήσου.

Μιλώντας σε δημοσιογράφους, ο Moreno είπε ότι όλα δείχνουν προς αυτή την κατεύθυνση, σύμφωνα με στοιχεία που του παρείχε το Κέντρο Κυβερνοασφάλειας της Ανδαλουσίας.

Το υπουργείο Άμυνας της Ισπανίας δεν έχει επιβεβαιώσει εάν αντιμετωπίζει τη διακοπή ρεύματος ως πιθανή κυβερνοεπίθεση από κακόβουλο παράγοντα.

Ο Μορένο διευκρίνισε ότι κατέληξε σε αυτό το συμπέρασμα «αποκλειστικά με βάση τα δικά μας δεδομένα».

Το κολοσσιαίο μπλακ άουτ που πλήττει την Ιβηρική Χερσόνησο είχε επίσης αντίκτυπο στις αεροπορικές μεταφορές, καθώς έχουν επηρεαστεί οι αφίξεις και οι αναχωρήσεις σε ορισμένα μεγάλα αεροδρόμια, όπως της Λισαβόνας, της Βαρκελώνης και της Μαδρίτης, ανέφερε ο Eurocontrol.

«Είναι πολύ νωρίς για να πούμε πόσες πτήσεις θα επηρεαστούν», δήλωσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροναυτιλίας. Ωστόσο, διαβεβαίωσε ότι παρακολουθεί την εξέλιξη της κατάστασης και παρέχει την υποστήριξή του στις διάφορες τοπικές υπηρεσίες.

Ο φορέας εκμετάλλευσης του σιδηροδρομικού δικτύου της Ισπανίας δήλωσε ότι η διακοπή ρεύματος είχε επίσης διακόψει πλήρως την κυκλοφορία των τρένων.

Τέσσερις πυρηνικοί σταθμοί έκλεισαν

Το Συμβούλιο Πυρηνικής Ασφάλειας (CSN) της Ισπανίας ανακοίνωσε ότι τέσσερις πυρηνικοί σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής έκλεισαν αυτόματα μετά το κολοσσιαίο μπλακ άουτ, με τους αντιδραστήρες να λειτουργούν πλέον με εφεδρικές γεννήτριες ντίζελ.

Μετά τη διακοπή ρεύματος, «οι αντιδραστήρες των εν λειτουργία σταθμών (Almaraz II, Ascó I και II, Vandellós II) έκλεισαν αυτόματα – σύμφωνα με τον σχεδιασμό τους – και οι εφεδρικές γεννήτριες ντίζελ τέθηκαν σε λειτουργία, διατηρώντας τους σταθμούς σε ασφαλή κατάσταση», τόνισε το CSN σε ανακοίνωσή του.

«Αυτό το περιστατικό δεν είχε καμία επίπτωση στους εργαζομένους, το κοινό ή το περιβάλλον», δήλωσε η CNS.

Εν τω μεταξύ, η ισπανική πετρελαϊκή εταιρεία Moeve σταμάτησε τις δραστηριότητες των διυλιστηρίων πετρελαίου της στην Ισπανία μετά το μπλακ άουτ, δήλωσε εκπρόσωπος της πετρελαϊκής εταιρείας.

Η Moeve, παλαιότερα γνωστή ως Cepsa, λειτουργεί τρία ισπανικά διυλιστήρια, τα οποία αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% της δυναμικότητας διύλισης της χώρας.

Πού αποδίδεται η συσκότιση;
Ο πορτογαλικός φορέας εκμετάλλευσης του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας REN ανακοίνωσε ότι ένα σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο στην Ισπανία, με ακραίες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας στο εσωτερικό της χώρας, έχει μειώσει τη «γενική θερμοκρασία». Ταυτόχρονα, όπως εκτίμησε, η πλήρης αποκατάσταση του πορτογαλικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας θα μπορούσε να διαρκέσει έως και μία εβδομάδα.

«Μπορεί να χρειαστούν έως και 10 ώρες για την αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης», δήλωσε εκπρόσωπος της ισπανικής εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας, Red Electrica. «Η αποκατάσταση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες», είπε, προειδοποιώντας ότι «οι προσομοιώσεις δείχνουν ότι θα μπορούσε να διαρκέσει από 6 έως 10 ώρες».

Δεν υπάρχει τίποτα που να υποδηλώνει «σε αυτό το στάδιο» ότι η διακοπή ρεύματος ήταν αποτέλεσμα κυβερνοεπίθεσης, διαβεβαίωσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα. «Οι πάροχοι δικτύων στις δύο χώρες προσπαθούν να βρουν την αιτία της βλάβης και να αποκαταστήσουν την ηλεκτροδότηση», δήλωσε ο Κόστα. «Δεν υπάρχουν ενδείξεις κυβερνοεπίθεσης σε αυτό το στάδιο», πρόσθεσε.

Ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Λουίς Μοντενέγκρο επιβεβαίωσε ότι «δεν υπάρχουν ενδείξεις» για κυβερνοεπίθεση. Μιλώντας σε δημοσιογράφους, δήλωσε επίσης ότι οι ζημιές αναμένεται να αποκατασταθούν «εντός των επόμενων ωρών». Ωστόσο, ο πορτογαλικός φορέας εκμετάλλευσης του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας (REN) ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι είναι «αδύνατο να προβλεφθεί» πότε θα επιστρέψει το ρεύμα στη χώρα.

«Προς το παρόν, είναι ακόμη αδύνατο να προβλεφθεί πότε θα ομαλοποιηθεί η κατάσταση», σημείωσε. Οι κυβερνήσεις της Ισπανίας και της Πορτογαλίας συγκάλεσε έκτακτες συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου μετά τη διακοπή ρεύματος. Ο ισπανικός φορέας εκμετάλλευσης του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας Red Electrica ανακοίνωσε ότι συνεργάζεται με εταιρείες ενέργειας για την αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης.

Τόσο στη Μαδρίτη όσο και στη Βαρκελώνη, πολλοί κάτοικοι βγήκαν στους δρόμους με τα τηλέφωνά τους στο χέρι, ψάχνοντας μάταια για σήμα. Το μετρό και τα τρένα έχουν ακινητοποιηθεί. Η Γενική Διεύθυνση Οδικής Κυκλοφορίας (DGT) ζήτησε από τους οδηγούς να μην μετακινούνται με τα αυτοκίνητά τους. Οι ισπανικές αρχές ζήτησαν από τους Ισπανούς να μην μετακινούνται. Σύμφωνα με το δημόσιο ραδιόφωνο RNE, η διακοπή ρεύματος δεν επηρεάζει τα Κανάρια Νησιά και τις Βαλεαρίδες Νήσους.

Το Συμβούλιο Πυρηνικής Ασφάλειας (CSN) της Ισπανίας ανακοίνωσε σήμερα ότι τέσσερις πυρηνικοί σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής έκλεισαν αυτόματα μετά το κολοσσιαίο μπλακ άουτ, με τους αντιδραστήρες να λειτουργούν πλέον με εφεδρικές γεννήτριες ντίζελ. Μετά τη διακοπή ρεύματος, «οι αντιδραστήρες των σταθμών που λειτουργούσαν (Almaraz II, Ascó I και II, Vandellós II) έκλεισαν αυτόματα – σύμφωνα με τον σχεδιασμό τους – και οι εφεδρικές γεννήτριες ντίζελ τους τέθηκαν σε λειτουργία και διατηρούν τους σταθμούς σε ασφαλή κατάσταση», τόνισε το CSN σε ανακοίνωσή του.

«Αυτό το περιστατικό δεν είχε καμία επίπτωση στους εργαζομένους, το κοινό ή το περιβάλλον», δήλωσε η CNS. Εν τω μεταξύ, η ισπανική πετρελαϊκή εταιρεία Moeve σταμάτησε τις εργασίες στα διυλιστήρια πετρελαίου της στην Ισπανία μετά τη διακοπή ρεύματος, δήλωσε εκπρόσωπος της πετρελαϊκής εταιρείας. Η Moeve, παλαιότερα γνωστή ως Cepsa, λειτουργεί τρία ισπανικά διυλιστήρια, τα οποία αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% της δυναμικότητας διύλισης της χώρας.

Η E-Redes, μια ισπανική εταιρεία παρακολούθησης του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, δήλωσε ότι εργάζεται για την αποκατάσταση της σύνδεσης σε φάσεις. «Πρόκειται για ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό πρόβλημα», τόνισε. Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσες και ο υπουργός Ενέργειας βρίσκονται καθ' οδόν προς τις εγκαταστάσεις της Red Electrica, σύμφωνα με το γραφείο του Ισπανού πρωθυπουργού.

Εικόνες χάους

Η διακοπή ρεύματος έχει επηρεάσει πολλές περιοχές της πόλης της Λισαβόνας, όπου το σύστημα οδικής σηματοδότησης παρουσιάζει δυσλειτουργία. Τουλάχιστον τέσσερις συρμοί του μετρό στην πορτογαλική πρωτεύουσα χρειάστηκε να εκκενωθούν. Εκατοντάδες άνθρωποι στέκονταν έξω από κτίρια γραφείων στους δρόμους της Μαδρίτης και υπάρχει ισχυρή αστυνομική παρουσία γύρω από κρίσιμα κτίρια. Ένας από τους τέσσερις πύργους στη Μαδρίτη που στεγάζει τη βρετανική πρεσβεία εκκενώθηκε, δήλωσε ένας κάτοικος στο Reuters.

Άνθρωποι έχουν παγιδευτεί σε ακινητοποιημένα βαγόνια και ανελκυστήρες του μετρό, τα φανάρια έχουν επηρεαστεί σε όλη τη χώρα, το μετρό έχει κλείσει στη Λισαβόνα και το Πόρτο και τα τρένα έχουν διακοπεί. Το Metropolitano de Lisboa ανέφερε ότι το μετρό έχει σταματήσει με ανθρώπους να παραμένουν μέσα στα τρένα, ενώ το αεροδρόμιο της Λισαβόνας λειτουργεί με εφεδρικές γεννήτριες, ενώ η AENA, η οποία διαχειρίζεται 46 αεροδρόμια στην Ισπανία, ανέφερε καθυστερήσεις πτήσεων σε όλη τη χώρα.