Κροατία, Σερβία επαναφέρουν την εθνική υπηρεσία

Χρόνος ανάγνωσης: 2 λεπτά

Η Κροατία και η Σερβία έχουν ανακοινώσει σχέδια για επαναφορά της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας, λέγοντας ότι είναι απαραίτητο να ενισχυθεί η εθνική άμυνα λόγω της αυξανόμενης περιφερειακής αβεβαιότητας, που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον πόλεμο στην Ουκρανία.

Η Κροατία κινείται για να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις του ΝΑΤΟ

Ο συνασπισμός του Πρωθυπουργού της Κροατίας Αντρέι Πλένκοβιτς ανακοίνωσε τον Αύγουστο σχέδια για επαναφορά της δίμηνης στρατιωτικής θητείας, η οποία έχει ανασταλεί από το 2008. Η κίνηση θεωρείται ως μέρος μιας ευρύτερης ώθησης για την εκπλήρωση των αμυντικών δεσμεύσεων για το ΝΑΤΟ, στο οποίο εντάχθηκε το 2009, γράφει η ισπανική εφημερίδα El Pais .

Ο Κροάτης υπουργός Άμυνας Ιβάν Άνουσιτς δήλωσε ότι «η αβεβαιότητα που προκάλεσε ο πόλεμος στην Ουκρανία και το μεταβαλλόμενο παγκόσμιο αμυντικό τοπίο απαιτούν να λάβουμε αυτά τα βήματα».

Οι πρόσφατες στρατιωτικές επενδύσεις της Κροατίας, συμπεριλαμβανομένης της συμφωνίας 1 δισ. ευρώ για την απόκτηση μεταχειρισμένων μαχητικών αεροσκαφών Rafale από τη Γαλλία, σηματοδοτούν την πρόθεσή της να ενισχύσει τις αμυντικές της ικανότητες. Η Σερβία ακολούθησε το παράδειγμά της με παραγγελία 2,7 δισ. ευρώ νέων Rafales.

Στελέχη της Σερβικής αντιπολίτευσης καταγγέλλουν τον «απεριόριστο λαϊκισμό»

Η κυβέρνηση του Σέρβου Προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς θα επαναφέρει μια περίοδο επιστράτευσης 75 ημερών, η οποία καταργήθηκε το 2011. Τον Σεπτέμβριο, ο Βούτσιτς είπε «Ελπίζω να καταλάβετε όλοι πόσο χρειαζόμαστε έναν ισχυρό στρατό, πόσο χρειάζεται να αγοράσουμε και να κατασκευάσουμε περισσότερα όπλα. Δεν θέλουμε να επιτεθούμε σε κανέναν, ούτε θα το κάνουμε. Αλλά θέλουμε να αποτρέψουμε αυτούς που μας απειλούν με άγρια επιείκεια κάθε μέρα», πρόσθεσε.

Στελέχη της σερβικής αντιπολίτευσης καταδίκασαν την κίνηση ως «απερίσκεπτο λαϊκισμό». Ο Μίροσλαβ Άλεξιτς του Λαϊκού Κινήματος της Σερβίας αμφισβήτησε επίσης εάν μια περίοδος εκπαίδευσης 75 ημερών θα μπορούσε να προετοιμάσει επαρκώς τους νεοσύλλεκτους για στρατιωτική θητεία, ειδικά δεδομένου του προηγμένου εξοπλισμού που απαιτείται τώρα.

Η γνώμη των αναλυτών διαφέρει από «συμβολική» σε «πρακτική»

Η Σερβία και η Κροατία έχουν χαρακτηρίσει την επανεισαγωγή της εθνικής υπηρεσίας ως «ουσιώδης» και ευθυγραμμισμένη με ευρύτερες ευρωπαϊκές στρατιωτικές στρατηγικές, αν και από το 1991-95 οι δύο χώρες βρίσκονταν σε πόλεμο μετά την κήρυξη της ανεξαρτησίας της Κροατίας από τη Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας.

Η Καταρίνα Τζόκιτς από το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης σημείωσε ότι και οι δύο χώρες έχουν δει μειούμενο ενδιαφέρον για εθελοντική στρατιωτική θητεία, ειδικά από τότε που η Ρωσία ερμήνευσε την πλήρη χερσαία εισβολή της στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Οι στρατοί τόσο της Κροατίας όσο και της Σερβίας έχουν πιέσει εδώ και πολύ καιρό τις κυβερνήσεις τους να ενισχύσουν τη στρατολόγηση για να επεκτείνουν τις ομάδες εφέδρων τους, υπενθύμισε.

Η Jasmin Mujanovic, ερευνήτρια στο New Lines Institute, επεσήμανε τη σταθερή συγκέντρωση όπλων τόσο στη Σερβία όσο και στην Κροατία την τελευταία δεκαετία, σημειώνοντας ότι ενώ η άμεση σύγκρουση φαίνεται απίθανη, αυτές οι κινήσεις συμβάλλουν σε μια αυξανόμενη αίσθηση ανησυχίας στα Βαλκάνια , ειδικά για χώρες όπως η Βοσνία, οι οποίες υπέστησαν βίαιες συγκρούσεις τη δεκαετία του 1990.

Ωστόσο, ο αναλυτής Vuk Vuksanovic του Κέντρου Πολιτικής Ασφάλειας του Βελιγραδίου είπε ότι οι κινήσεις μπορεί να αντιπροσωπεύουν μια απόσπαση της προσοχής παρά μια σοβαρή στρατηγική», είπε, υπογραμμίζοντας τους χαμηλούς μισθούς και τη διαφθορά στις ένοπλες δυνάμεις της Σερβίας και τις υλικοτεχνικές δυσκολίες της εκπαίδευσης νέων νεοσύλλεκτων σε τέτοιες μια σύντομη περίοδο.

Ο περιφερειακός παρατηρητής Florian Bieber είπε στην El Pais ότι η απόφαση της Σερβίας μπορεί να θεωρηθεί ως «συμβολική χειρονομία για την υποκίνηση εθνικιστικών συναισθημάτων», εν μέσω εντάσεων για το Κοσσυφοπέδιο και την υποστήριξη της Σερβίας στη Δημοκρατία Σέρπσκα, τη Σερβοβόσνια οντότητα στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. «Είναι μια προσπάθεια επαναστρατιωτικοποίησης της σερβικής κοινωνίας, όχι μόνο πρακτικά αλλά συμβολικά, ενισχύοντας τους δεσμούς με τον στρατό», πρόσθεσε ο Μπίμπερ, ο οποίος είναι καθηγητής Νοτιοανατολικής Ευρώπης στο Πανεπιστήμιο του Γκρατς.