Στον συνεχιζόμενο αγώνα για δημοκρατία στο Ιράν, οι γυναίκες έχουν αναδειχθεί ως μερικές από τις πιο επιδραστικές και ενωτικές φωνές, υποστηρίζοντας τον κοσμικό χαρακτήρα, την ισότητα και την χωρίς αποκλεισμούς διακυβέρνηση. Τα τελευταία 150 χρόνια, οι Ιρανές γυναίκες έχουν διαδραματίσει σταθερά βασικούς ρόλους στα μεγάλα πολιτικά κινήματα της χώρας, από τη Συνταγματική Επανάσταση του 1906 και το κίνημα εθνικοποίησης του πετρελαίου τη δεκαετία του 1950, έως την Επανάσταση του 1979 και τις φοιτητικές εξεγέρσεις των αρχών της δεκαετίας του 2000. Σήμερα, βρίσκονται και πάλι στην πρώτη γραμμή ενός δημοκρατικού κινήματος βάσης, ηγούμενες εκστρατειών που αμφισβητούν άμεσα τόσο την Ισλαμική Δημοκρατία όσο και την εδραιωμένη πατριαρχία σε όλο το πολιτικό φάσμα.

Το πιο εμβληματικό από αυτές τις πρόσφατες προσπάθειες είναι το κίνημα «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία» , που πυροδοτήθηκε από τις πανεθνικές διαμαρτυρίες του 2022 μετά τον θάνατο της Mahsa Amini κατά την αστυνομική κράτηση, αφού συνελήφθη για φερόμενη παραβίαση του νόμου που απαιτούσε από τις γυναίκες να φορούν μαντίλα. Αυτό το σύνθημα είναι κάτι περισσότερο από μια κραυγή συσπείρωσης. Αντιπροσωπεύει μια φιλοσοφία που υπερβαίνει το φύλο, την τάξη και την ιδεολογία. Έχει φέρει άνδρες και γυναίκες σε ένα κοινό στρατόπεδο που αγωνίζεται για ένα δημοκρατικό Ιράν βασισμένο στον κοσμικό χαρακτήρα, την ελευθερία και την ισότητα για όλους, ανεξαρτήτως φύλου, εθνικότητας ή θρησκευτικών πεποιθήσεων.

Αν και πυροδοτήθηκε από την λαϊκή αγανάκτηση για τον θάνατο της Αμίνι, αυτό το σύγχρονο κίνημα βασίζεται σε μια μακρά και πλούσια ιστορία γυναικείου ακτιβισμού στο Ιράν. Κατά τη διάρκεια της Συνταγματικής Επανάστασης, οι γυναίκες οργανώθηκαν και έγραψαν ανώνυμα σε παράνομες εκδόσεις απαιτώντας εθνική κυριαρχία και δικαιώματα στην εκπαίδευση. Τις δεκαετίες του 1960 και του 1970, οι Ιρανές γυναίκες γνώρισαν σημαντικές νομικές και κοινωνικές προόδους υπό τη μοναρχία των Παχλεβί. Απέκτησαν το δικαίωμα ψήφου το 1963 και τους παραχωρήθηκε μεγαλύτερη προστασία το 1967 βάσει του Νόμου για την Προστασία της Οικογένειας, ο οποίος περιόρισε τα ανδρικά προνόμια στο διαζύγιο και την επιμέλεια των παιδιών, ενώ αύξησε την ελάχιστη ηλικία γάμου. Οι γυναίκες εισήλθαν επίσης στην πολιτική και τη δημόσια ζωή σε αυξανόμενους αριθμούς κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, με αξιοσημείωτα ορόσημα όπως ο διορισμός της πρώτης γυναίκας υπουργού του Υπουργικού Συμβουλίου, Φαροκρού Πάρσα, ως υπουργού Παιδείας το 1968.