Χθες, ένα ουκρανικό μαχητικό αεροσκάφος F-16 καταρρίφθηκε κατά τη διάρκεια μιας αποστολής μάχης και ουκρανικές στρατιωτικές πηγές αναφέρουν ότι πιθανότατα υπεύθυνος ήταν ένας ρωσικός πύραυλος —είτε από το σύστημα εδάφους-αέρος S-400 είτε από πύραυλο αέρος-αέρος R-37, αναφέρει το BBC .
Ουκρανοί αξιωματούχοι απέκλεισαν το ενδεχόμενο φίλων πυρών, σημειώνοντας ότι κανένα ουκρανικό σύστημα αεράμυνας δεν ήταν ενεργό στην περιοχή όπου σημειώθηκε το περιστατικό. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, εν τω μεταξύ, ισχυρίστηκε ότι το αεροσκάφος χτυπήθηκε από πύραυλο εδάφους-αέρος, αν και δεν έδωσε λεπτομέρειες για το εν λόγω σύστημα. Ωστόσο, αυτό θα απέκλειε την πιθανότητα το F-16 να καταρρίφθηκε από πύραυλο αέρος-αέρος R-37, αφήνοντας το S-400.
Οι πρώτες πληροφορίες ανέφεραν ότι ένα ουκρανικό F-16 καταρρίφθηκε σε μάχη με ρωσικό Su-35S. Ωστόσο, ρωσικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν τα λόγια ενός μάρτυρα που ισχυρίζεται ότι είδε έναν πύραυλο να κατευθύνεται προς το αεροπλάνο από το έδαφος την ίδια στιγμή που είδε ένα αεροπλάνο F-16 στον ουρανό. Ισχυρίζεται ότι η έκρηξη ήταν τεράστια, κάτι που επίσης υποδηλώνει ελαφρώς έναν πύραυλο S-400 (180 κιλά κεφαλής) αντί για έναν τύπο αέρος-αέρος (58 κιλά). Ο μάρτυρας ισχυρίζεται ότι τρεις πύραυλοι πέταξαν προς το αεροπλάνο, ότι ο πιλότος απέφυγε δύο, ενώ ο τρίτος τον χτύπησε ακόμα, αναφέρει το Defense Mirror .
Η έλλειψη οριστικών αποδεικτικών στοιχείων αφήνει ανοιχτά ερωτήματα σχετικά με τα ακριβή όπλα, αλλά τα δύο υπό συζήτηση συστήματα προσφέρουν ένα παράθυρο στον τεχνολογικό και τακτικό ανταγωνισμό που διεξάγεται στον ουρανό της Ουκρανίας.
Το F-16 στην Ουκρανία καταρρίφθηκε στη μάχη από πυραύλους S400
Τρεις αντιαεροπορικοί πύραυλοι εκτοξεύτηκαν σε μαχητικό του ΝΑΤΟ, δήλωσε ο Ρώσος πιλότος Voevoda.
Το αεροπλάνο καταστράφηκε μαζί με τον πιλότο Πάβελ Ιβάνοφ
Προηγουμένως, πιλότος του Su25, μετά την οποία υποβλήθηκε σε επανεκπαίδευση στο F-16
🇷🇺 🇺🇦 🇺🇸 pic.twitter.com/3tlWmQn8XH— Real Libyan (@real__libyan) 12 Απριλίου 2025
S-400
Το S-400 Triumf είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του ρωσικού δικτύου αεράμυνας. Αναπτύχθηκε από τη ρωσική NPO Almaz τη δεκαετία του 1990 ως εξέλιξη της προηγούμενης οικογένειας S-300, το S-400 τέθηκε σε λειτουργία το 2007 και έκτοτε έχει γίνει ένα από τα πιο προηγμένα πυραυλικά συστήματα εδάφους-αέρος στον κόσμο.
Ο πύραυλός του με το μεγαλύτερο βεληνεκές, ο 40N6E, μπορεί να εμπλέξει στόχους σε αποστάσεις έως και 400 km, αν και επιλογές μικρότερου βεληνεκούς όπως ο 48N6E3, με βεληνεκές περίπου 240 km, χρησιμοποιούνται συχνότερα ενάντια σε γρήγορα αεριωθούμενα. Το ραντάρ του συστήματος 92N6E μπορεί να παρακολουθεί έως και 100 στόχους ταυτόχρονα, παρέχοντας δεδομένα σε εκτοξευτές που εκτοξεύουν πυραύλους με ταχύτητες άνω των 6 Mach.
Αυτό που ξεχωρίζει το S-400 είναι η ενσωμάτωσή του σε ένα πολυεπίπεδο αμυντικό δίκτυο. Σε συνδυασμό με συστήματα μικρότερης εμβέλειας όπως το Pantsir-S1 και με τη βοήθεια μονάδων ηλεκτρονικού πολέμου, δημιουργεί ένα τρομερό φράγμα. Η Ρωσία έχει αναπτύξει τάγματα S-400 στην Ουκρανία για να προστατεύσει βασικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των κατεχόμενων εδαφών και των παραμεθόριων περιοχών όπως το Κουρσκ και το Μπέλγκοροντ. Εάν ο S-400 είναι όντως υπεύθυνος για την κατάρριψη του F-16, υποδηλώνει ότι το ουκρανικό αεροσκάφος επιχειρούσε σε μια καλά προστατευμένη ζώνη, πιθανότατα κοντά στην περιφέρεια Sumy, όπου οι μάχες έχουν ενταθεί. Το μεγάλο βεληνεκές του συστήματος θα επέτρεπε στις ρωσικές δυνάμεις να επιτεθούν στα F-16 από ασφαλή απόσταση, εκμεταλλευόμενοι τα κενά στην ικανότητα της Ουκρανίας να καταστείλει την εχθρική αεράμυνα.

R-37M
Η κατάρριψη ενός R-37M θα αντιπροσώπευε ένα διαφορετικό σενάριο. Αυτός ο πύραυλος αέρος-αέρος, που αναπτύχθηκε από τη Vimpel τη δεκαετία του 1980 και εκσυγχρονίστηκε τη δεκαετία του 2010, είναι ένα από τα όπλα με τη μεγαλύτερη εμβέλεια στον κόσμο στο είδος του, ικανό να πλήξει στόχους έως και 460 km μακριά. Πυροδοτούμενο από πλατφόρμες όπως ο αναχαιτιστής MiG-31BM ή το μαχητικό Su-35S, το R-37M ταξιδεύει με ταχύτητα 6 Mach, χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό αδρανειακής καθοδήγησης και ενεργής καθοδήγησης ραντάρ για την παρακολούθηση κινούμενων στόχων.
Η ισχυρή εκρηκτική κεφαλή του 58 κιλών έχει σχεδιαστεί για να καταστρέφει τα πάντα, από μαχητικά μέχρι αναγνωριστικά αεροσκάφη, καθιστώντας το όπλο απειλής υψηλής προτεραιότητας. Στην Ουκρανία, η Ρωσία χρησιμοποίησε το R-37M με φειδώ αλλά αποτελεσματικά, συχνά για να στοχεύσει ουκρανικά αεροσκάφη πέρα από την εμβέλεια των δικών της αισθητήρων ή αντίμετρων. Εάν το R-37M κατέρριψε το F-16, θα σήμαινε ότι το ρωσικό αεροσκάφος, πιθανότατα ένα MiG-31, περιπολούσε σε μεγάλο ύψος, χρησιμοποιώντας το ισχυρό του ραντάρ Zaslon-M για να ανιχνεύσει το ουκρανικό τζετ από μακριά. Το ακραίο βεληνεκές του πυραύλου επιτρέπει στους Ρώσους πιλότους να εμπλέκονται χωρίς να εισέρχονται στον αμφισβητούμενο εναέριο χώρο, μια τακτική που διατηρεί το αεροσκάφος τους ενώ αναγκάζει τους Ουκρανούς πιλότους να ενεργούν αμυντικά.
Οι πιλότοι των F-60 δεν διαθέτουν την ευρύτερη υποστήριξη που προοριζόταν για τη λειτουργία αυτών των αεροπλάνων
Παρά όλα τα πλεονεκτήματά του, το F-16 δεν είναι ανίκητο. Η Ουκρανία αντιμετωπίζει ένα πεδίο μάχης διαφορετικό από εκείνα όπου τα F-16 κυριαρχούσαν σε προηγούμενες συγκρούσεις, όπως η Επιχείρηση Καταιγίδα της Ερήμου το 1991, όπου οι αεροπορικές δυνάμεις του συνασπισμού απολάμβαναν αδιαμφισβήτητη υπεροχή. Εκεί, τα F-16 πέταξαν χιλιάδες εξόδους, χτυπώντας ατιμώρητα ιρακινούς στόχους χάρη στην ισχυρή υποστήριξη από αναγνωριστικά αεροσκάφη, αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού και ηλεκτρονικά μέσα πολέμου. Αντίθετα, τα ουκρανικά F-16 λειτουργούν με περιορισμένη υποδομή. Τα ασφαλή αεροδρόμια είναι σπάνια, τα πληρώματα είναι αδύναμα και η ενσωμάτωση με τα συστήματα διοίκησης και ελέγχου του ΝΑΤΟ είναι ελλιπής. Επιπλέον, εγείρονται ερωτήματα σχετικά με το εάν η συντομευμένη εκπαίδευση των Ουκρανών πιλότων για να πετάξουν αυτά τα πολύπλοκα αεροσκάφη είναι επαρκής.
Χωρίς δεδομένα σε πραγματικό χρόνο από αναγνωριστικά αεροπλάνα (AWACS) ή παρόμοιες πλατφόρμες, οι Ουκρανοί πιλότοι βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στους ενσωματωμένους αισθητήρες των αεροπλάνων τους, οι οποίοι θα μπορούσαν να έχουν προβλήματα ανίχνευσης απειλών όπως το R-37M σε ακραίες αποστάσεις ή το ραντάρ S-400 βαθιά μέσα σε ελεγχόμενη από τη Ρωσία έδαφος, γράφει η πύλη Bulgarian Military.
Η Ρωσία προσαρμόστηκε, αναπτύσσοντας τις τακτικές της για να εκμεταλλευτεί τα τρωτά σημεία του F-16. Η κινητικότητα των S-400, για παράδειγμα, επιτρέπει στις ρωσικές δυνάμεις να μετακινήσουν γρήγορα τους εκτοξευτές, αποφεύγοντας τα ουκρανικά πλήγματα. Η εκτόξευση του R-37M από αεροσκάφη μεγάλου ύψους όπως το MiG-31 περιπλέκει περαιτέρω τον σχεδιασμό της Ουκρανίας, αναγκάζοντας τους πιλότους να ζυγίζουν κάθε αποστολή έναντι του κινδύνου μιας μακρινής, αόρατης απειλής.