Για να ασκήσει «μέγιστη πίεση» στο Ιράν να «τερματίσει την πυρηνική απειλή του, να περιορίσει το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων του και να σταματήσει την υποστήριξή του σε τρομοκρατικές ομάδες», ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε στις αρχές Φεβρουαρίου Μνημόνιο για «τροποποίηση ή άρση των εξαιρέσεων από κυρώσεις, ιδιαίτερα εκείνων που παρέχουν στο Ιράν οποιονδήποτε βαθμό οικονομικής ή οικονομικής ανακούφισης, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχετίζονται με το ιρανικό λιμενικό έργο της Τσαμπαχάρ».

Τον Νοέμβριο του 2018, το Trump 1.0 είχε παράσχει μια περιορισμένη παραίτηση από τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν νωρίτερα στο στρατηγικό λιμάνι του Ιράν, καθώς θεωρήθηκε ότι διευκολύνει την ανοικοδόμηση και την οικονομική ανάπτυξη του Αφγανιστάν. Αυτή η απαλλαγή από τις κυρώσεις κινδυνεύει τώρα να ακυρωθεί.

Το ότι η κυβέρνηση Τραμπ είναι αποφασισμένη να προχωρήσει σε αυτό το θέμα φαίνεται από το γεγονός ότι μια κοινή δήλωση που εκδόθηκε στις 13 Φεβρουαρίου μετά από συνάντηση μεταξύ του Ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι και του Τραμπ στην Ουάσιγκτον δεν είχε καμία αναφορά στο λιμάνι της Τσαμπαχάρ ή στις κυρώσεις. Ωστόσο, η δήλωση αναφέρθηκε στον φιλόδοξο διάδρομο Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης-Οικονομικού (IMEC).

Επιπλέον, στην κοινή τους συνέντευξη Τύπου, ο Τραμπ, με τον Μόντι στο πλευρό του, περιέγραψε το IMEC ως έναν από τους «μεγαλύτερους εμπορικούς δρόμους σε όλη την ιστορία». Έχει προκαλέσει ερωτήματα εάν η Ινδία θα έδινε τώρα προτεραιότητα στο IMEC έναντι του Chabahar.

Για την Ινδία, δεν είναι επιλογή είτε-ή είτε. Θα ήταν ευχαρίστως μέρος και των δύο. Θα καλωσόριζε και τα δύο έργα να απογειωθούν. Μόνο που η Ινδία δεν είναι σε θέση να επηρεάσει τα αποτελέσματα και στις δύο περιπτώσεις.

Ήταν το 2003 που ο τότε Ιρανός Πρόεδρος Μοχάμαντ Χαταμί διατύπωσε την ιδέα της κοινής ανάπτυξης ενός λιμανιού βαθέων υδάτων στο Chabahar. Το έργο άργησε να απογειωθεί κυρίως επειδή η Ινδία προσπάθησε να σφυρηλατήσει μια μη στρατιωτική πυρηνική συνεργασία με τις ΗΠΑ και η Ινδία ήθελε να αποφύγει την οργή της Ουάσιγκτον για τη συνεργασία με το Ιράν. Επίσης, με τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στο Ιράν, το Νέο Δελχί ήταν απρόθυμο να διακινδυνεύσει να επενδύσει μεγάλα ποσά στο λιμενικό έργο. Μόλις το 2015 η Ινδία και το Ιράν —με τους οποίους η Ινδία μοιράζεται μια ιστορία χιλιετιών πολιτισμικών και πολιτιστικών δεσμών— υπέγραψαν ένα σύμφωνο για την «Συνεργασία της Ινδίας στο Σχέδιο Ανάπτυξης του Λιμένα Chabahar». Η ευρύτερη ιδέα πίσω από το Chabahar ήταν να συνδεθεί η Ινδία με το Αφγανιστάν και στη συνέχεια με την Κεντρική Ασία μέσω του λιμανιού Chabahar. Το ιρανικό λιμάνι ήταν σημαντικό για την Ινδία δεδομένου του γεγονότος ότι το Πακιστάν αρνήθηκε στην Ινδία την χερσαία πρόσβαση στο Αφγανιστάν.

Το 2016 , η Ινδία, το Ιράν και το Αφγανιστάν υπέγραψαν Τριμερή Συμφωνία για τη δημιουργία του Διεθνούς Διαδρόμου Μεταφορών και Διαμετακόμισης. Αυτή η περίοδος συνέπεσε σε γενικές γραμμές με το Ιράν και τη διεθνή κοινότητα που διαπραγματεύτηκαν και κατέληξαν στο Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης , γνωστό και ως Πυρηνική Συμφωνία του Ιράν.

Το 2018, η India Ports Global ανέλαβε τις λειτουργίες του λιμανιού Chabahar. Αν και ο Πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε τον Μάιο του 2018 ότι οι ΗΠΑ αποχωρούν από το JCPOA, η Ινδία κέρδισε μια αναβολή – η παραίτηση από τις κυρώσεις για την Ινδία θα παρέμενε καθώς η ανάπτυξη της Chabahar θεωρήθηκε ως ένας τρόπος οικονομικής σταθεροποίησης του Αφγανιστάν. Αυτό, ακόμη και όταν ο Τραμπ συνέχιζε την πίεση στην Ινδία να σταματήσει να αγοράζει πετρέλαιο από το Ιράν. Παρά την αναστολή, οι ινδικές εταιρείες φοβήθηκαν κυρώσεις και ένιωθαν άβολα με τις συνεργαζόμενες κυβερνητικές προσπάθειες για την ανάπτυξη του Chabahar.

Τον Μάιο του περασμένου έτους , η India Ports Global Limited υπέγραψε 10ετές συμβόλαιο με τον Οργανισμό Λιμένων και Ναυτιλίας του Ιράν για τον εξοπλισμό και τη λειτουργία του τερματικού σταθμού Shahid Beheshti του λιμανιού Chabahar. Το σύμφωνο επισφραγίστηκε μόνο μήνες πριν ο Τραμπ επανέλθει.

Ως έχει, η Ινδία έχει ήδη προμηθεύσει λιμενικό εξοπλισμό αξίας περίπου 24 εκατομμυρίων δολαρίων για την ανάπτυξη του λιμανιού Chabahar και η προμήθεια άλλου εξοπλισμού για το λιμάνι Chabahar "βρίσκεται σε εξέλιξη", σύμφωνα με κυβερνητικό έγγραφο .

Σε αντίθεση με το έργο του λιμανιού Chabahar, το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη περισσότερες από δύο δεκαετίες, το έργο IMEC είναι νέο. Η συμφωνία εταιρικής σχέσης IMEC ανακοινώθηκε σε ειδική εκδήλωση στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής G-20 στο Νέο Δελχί τον Σεπτέμβριο του 2023.

Το IMEC στοχεύει στην οικονομική ενοποίηση της Ινδίας με τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη. Προβλέπει έναν διάδρομο συνδεσιμότητας που προβλέπει μια θαλάσσια διαδρομή μεταξύ της Ινδίας και των ΗΑΕ, μια σιδηροδρομική διαδρομή μέσω της Μέσης Ανατολής (μέσω της Σαουδικής Αραβίας και της Ιορδανίας) προς το Ισραήλ. Από το λιμάνι της Χάιφα του Ισραήλ, τα εμπορεύματα αναμένεται να αποστέλλονται στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας (ή Ιταλίας ή Γαλλίας). Η κυκλοφορία των εμπορευμάτων αναμένεται να συμπληρωθεί από ένα δίκτυο αγωγών υδρογόνου και υποθαλάσσια καλώδια οπτικών δεδομένων.

Εκτός από την επιτάχυνση του εμπορίου μεταξύ Ινδίας και Ευρώπης, η IMEC θα μειώσει την εξάρτηση των φορτωτών από τη διαδρομή της Ερυθράς Θάλασσας. Και έχει την υποστήριξη του Προέδρου των ΗΠΑ όπως φάνηκε κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου Μόντι-Τραμπ.

Η υποστήριξη του Τραμπ στο IMEC δεν προκαλεί έκπληξη.

Ήταν ο οδηγός των Συμφωνιών του Αβραάμ που κορυφώθηκαν με τη δημιουργία διπλωματικών δεσμών και την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και των Αράβων γειτόνων του, ξεκινώντας το 2020. Στην πραγματικότητα, η ομάδα Ινδίας-Ισραήλ-ΗΑΕ-ΗΠΑ (I2U2 ) που ιδρύθηκε το 2022, ήταν ένα παρακλάδι της νέας πραγματικότητας στη Μέση Ανατολή μετά την ομαλοποίηση των αραβικών γειτόνων του Ισραήλ.

Ενώ η επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023 και η επακόλουθη ισραηλινή διεξαγωγή πολέμου στη Γάζα επιβράδυνε τη διαδικασία απομάκρυνσης της IMEC, η μοίρα της IMEC βελτιώθηκε κάπως με την κατάπαυση του πυρός που τέθηκε σε ισχύ τον περασμένο μήνα και διατηρήθηκε παρά τις αναταράξεις. Αυτή είναι μια θετική εξέλιξη για το μέλλον της IMEC.

Ωστόσο, το όραμα για τη μεταπολεμική Γάζα και το μέλλον των Παλαιστινίων είναι μεταξύ πολλών ερωτημάτων στα οποία εξαρτάται η εξομάλυνση των δεσμών μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ – δύο βασικών μελών της IMEC και χωρών με επιρροή στην περιοχή.

Με τον Τραμπ να ασκεί τη μέγιστη πίεση στο Ιράν και τις κυρώσεις στο Chabahar να είναι πιθανό να επιστρέψουν, η Ινδία αναμένεται να προχωρήσει αργά στο Chabahar. Η Ινδία, φυσικά, θα επιδιώξει να ξεκινήσει διάλογο με την κυβέρνηση Τραμπ για το Ιράν και την Τσαμπαχάρ σε μια προσπάθεια να παραταθεί η απαλλαγή από τις κυρώσεις. Δεδομένης της τεράστιας σημασίας του Chabahar για την Ινδία – οι φιλοδοξίες της Ινδίας για την Κεντρική Ασία δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν χωρίς εμπόριο μέσω αυτού του λιμανιού – η εγκατάλειψη της Chabahar δεν είναι μια επιλογή που θα ήθελε να ακολουθήσει η Ινδία. Το Νέο Δελχί θα πρέπει να το διατηρήσει στην ημερήσια διάταξη των συνομιλιών με τις ΗΠΑ