Η Ουκρανία «δεν θα έπρεπε ποτέ να ξεκινήσει» τον πόλεμο κατά της Ρωσίας και θα έπρεπε να είχε «βρει μια διευθέτηση», είπε ο Ντόναλντ Τραμπ στις 18 Φεβρουαρίου, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου από την κατοικία του στο Μαρ-α-Λάγκο (Φλόριντα). Ο ένοικος του Λευκού Οίκου βρήκε την ευκαιρία να επικρίνει τον Ουκρανό ομόλογό του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αποκαλώντας τον «δικτάτορα» και «σεμνά επιτυχημένο κωμικό» που είχε κάνει «τρομερή δουλειά» επικεφαλής της χώρας του.

Αυτή η κατηγορία του Κιέβου κατέπληξε τη διεθνή κοινότητα και ειδικότερα τους συμμάχους του στο ΝΑΤΟ, σχεδόν τρία χρόνια μετά την έναρξη της απόπειρας εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022. Έκτοτε επιβεβαιώθηκε: σύμφωνα με τους Financial Times , οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιτίθενται για πρώτη φορά σε κοινή δήλωση των χωρών της G7 που αποκαλούν τη Ρωσία «επιτιθέμενη» .

Αυτή είναι μια θεαματική ανατροπή για τον Ντόναλντ Τραμπ. Ελάχιστα ενδιαφερόμενος για τη σύγκρουση, είχε κολλήσει εδώ και καιρό σε έναν ουδέτερο λόγο, ο οποίος είχε χρησιμεύσει κυρίως ως μοχλός για να δυσφημήσει τον πολιτικό του αντίπαλο Τζο Μπάιντεν.

Αναφορές στην Ουκρανία χρωματισμένες με την εσωτερική πολιτική

Σύμφωνα με το αρχείο Trump Twitter, το οποίο συγκεντρώνει τις αναρτήσεις του από το Twitter, το X και το Truth Social, έχει αναφέρει τον πόλεμο στην Ουκρανία μόνο 51 φορές από το 2022 , τις περισσότερες φορές για να τον επαναφέρει στις αμερικανικές πολιτικές εκτιμήσεις.

Όταν ξέσπασε ο πόλεμος, ο Ντόναλντ Τραμπ βρισκόταν στη μέση μιας διάβασης στην έρημο και μιλούσε για την ήττα του από τον Τζο Μπάιντεν δύο χρόνια νωρίτερα. Το βράδυ της 24ης Φεβρουαρίου, μίλησε στο Fox News για μια «εισβολή που δεν θα είχε συμβεί αν δεν είχαν κλαπεί οι [αμερικανικές] εκλογές». Ωστόσο, δεν καταδικάζει ούτε την Ουκρανία ούτε τη Ρωσία, η οποία, όπως λέει, «ικανοποιήθηκε με ένα κομμάτι» εδάφους, αλλά ενθαρρύνθηκε να προχωρήσει περισσότερο από την «ανικανότητα και τη βλακεία» της κυβέρνησης Μπάιντεν.

Στη συνέχεια, όποτε μπορεί, κατηγορεί τον Τζο Μπάιντεν, ο οποίος φέρεται να μην ήξερε πώς να κερδίσει τον σεβασμό του Βλαντιμίρ Πούτιν. Και όταν δεν στοχεύει τον Δημοκρατικό πρόεδρο, στοχεύει την αντιπρόεδρό του, Καμάλα Χάρις, την αντίπαλό του για τις προεδρικές εκλογές. «Την έστειλαν [τον Φεβρουάριο του 2022] για να προσπαθήσει να αποτρέψει [τον πόλεμο] , ο Πούτιν επιτέθηκε τρεις ημέρες αργότερα», κατηγόρησε τον Αύγουστο του 2024.

Το λογισμικό του Τραμπ είναι ρεαλιστικό. Ακόμη και πριν από το 2022, όταν μίλησε για την Ουκρανία, ήταν για να κατηγορήσει τον Τζο Μπάιντεν για νεποτισμό, ο γιος του οποίου Χάντερ ήταν στο διοικητικό συμβούλιο μιας ουκρανικής εταιρείας φυσικού αερίου, την εποχή που ο ίδιος ήταν αντιπρόεδρος του Μπαράκ Ομπάμα.

Μια ειρηνιστική στάση έχει απομακρυνθεί εδώ και πολύ καιρό από το Κρεμλίνο

Από την άλλη , συνηθισμένος σε θεωρίες συνωμοσίας , είτε κατά της παρανομίας, είτε με σκεπτικισμό για το κλίμα είτε ακόμη και με βάση την ταυτότητα, ο Ντόναλντ Τραμπ, από την άλλη, δεν είχε ποτέ αναλάβει τη ρωσική προπαγάνδα για την ευθύνη της Ουκρανίας: έτσι ποτέ δεν κατηγόρησε τον Βολοντιμίρ Ζελένσκι για ναζισμό, ούτε το ΝΑΤΟ ότι ανέπτυξε βιολογικά όπλα στην Ουκρανία, όπως έκανε το Κρεμλίνο.

Από το 2022 έως το 2024, ο λόγος του Ντόναλντ Τραμπ για τον πόλεμο στην Ουκρανία είναι κυρίως ειρηνιστικός. Καταγγέλλει επανειλημμένα μια «τραγική σπατάλη ανθρώπινων ζωών» ή έναν «ανόητο πόλεμο που δεν έπρεπε να είχε ξεκινήσει ποτέ» , χωρίς ποτέ να επιδιώξει να ρίξει την ευθύνη σε έναν από τους δύο εμπόλεμους. Πολύ νωρίς έκανε αυτό το θέμα επιχείρημα προεκλογικής εκστρατείας: επιστρέφοντας στον Λευκό Οίκο, θα μπορούσε να σταματήσει αυτόν τον «φρικτό πόλεμο» σε «είκοσι τέσσερις ώρες» , ορκίστηκε τον Ιανουάριο του 2023. Η εκλογή του θα απέτρεπε έναν «τρίτο παγκόσμιο πόλεμο» , διαβεβαίωσε τον Σεπτέμβριο του 2024.

Για τα γεγονότα, τις σπάνιες φορές που κάνει λεπτομέρειες, μιλά για «επίθεση της Ρωσίας» , όπως στις 10 Ιουλίου 2024. Επιβεβαιώνει επίσης στις 26 Αυγούστου και στις 4 Σεπτεμβρίου ότι η Ρωσία «εισέβαλε» στον γείτονά της, λιγότερο για να κατηγορήσει τον Βλαντιμίρ Πούτιν παρά για να επισημάνει την υποτιθέμενη παθητικότητα του Τζο Μπάιντεν.

Ζελένσκι ο «πωλητής»

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν ήταν ποτέ τόσο επιθετικός απέναντι στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Σίγουρα, ο επιχειρηματίας, ενοχλημένος από το ποσό της οικονομικής βοήθειας που χορηγεί η χώρα του στην Ουκρανία, περιέγραψε τον Ιούνιο του 2024 τον Ουκρανό πρόεδρο ως «τον μεγαλύτερο πωλητή στην ιστορία των πολιτικών» , γιατί «κάθε φορά που έρχεται στη χώρα μας φεύγει με 60 δις δολάρια» . Αλλά στην πραγματικότητα, είναι ο Τζο Μπάιντεν που στοχεύει: στα μάτια του, ο Δημοκρατικός πρόεδρος ήταν ένοχος για τη χρηματοδότηση ενός ευρωπαϊκού πολέμου αντί των Ευρωπαίων. Μίλησε επίσης με θερμά λόγια για τις συζητήσεις του το καλοκαίρι του 2024 με τον Ουκρανό ηγέτη και ένα «πολύ καλό τηλεφώνημα» , στο τέλος του οποίου επανέλαβε την υπόσχεσή του να «φέρει την ειρήνη στον κόσμο και να τερματίσει τον πόλεμο».

Μόλις κέρδισε την εκλογή του, πιστός στις προεκλογικές του υποσχέσεις, ο Ντόναλντ Τραμπ παρουσιάστηκε αρχικά ως μεσολαβητής. Στις 9 Δεκεμβρίου, ο εκλεγμένος πρόεδρος συνάντησε τον Volodymyr Zelensky στο Παρίσι στο περιθώριο των εγκαινίων της Notre-Dame και ζήτησε «άμεση κατάπαυση του πυρός» , τονίζοντας ότι η Ουκρανία θέλει «να βρει μια διευθέτηση και να σταματήσει αυτή την τρέλα» , ενώ «γνωρίζει καλά τον Βλαντιμίρ [Πούτιν] ». Χωρίς να υπαινίσσεται ότι τρεις μήνες αργότερα, αφού συναντούσε τον Ρώσο πρόεδρο, θα ευθυγραμμιστεί με τη ρητορική του.