Το ΝΑΤΟ ξεκινά περιπολίες «Baltic Sentry» για την αντιμετώπιση επιθέσεων σε υποδομές

Χρόνος ανάγνωσης: 3 λεπτά

Το ΝΑΤΟ ανέπτυξε έναν πολυεθνικό στολίσκο στα ανοιχτά της εσθονικής ακτής το Σαββατοκύριακο για να υπερασπιστεί τις υποθαλάσσιες υποδομές στη Βαλτική Θάλασσα εν μέσω κλιμακούμενων ανησυχιών για δολιοφθορές.

Το Baltic Sentry στοχεύει να αποτρέψει υβριδικές απειλές που στοχεύουν καλώδια ρεύματος, αγωγούς και γραμμές δεδομένων που είναι ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα της περιοχής. Ονομάστηκε «κάμερα ασφαλείας της Βαλτικής», η ίδρυση της αποστολής ακολουθεί πρόσφατα περιστατικά ύποπτης δολιοφθοράς, συμπεριλαμβανομένης της ζημιάς στον αγωγό αερίου Balticconnector, στο καλώδιο τροφοδοσίας Estlink 2 και σε πολλά καλώδια επικοινωνίας.

Στις 25 Δεκεμβρίου 2024 το υποβρύχιο καλώδιο τροφοδοσίας Estlink 2 απέτυχε, μειώνοντας τη διασυνοριακή ισχύ Εσθονίας-Φινλανδίας από 1.016 MW σε 358 MW. Αργότερα την ημέρα των Χριστουγέννων, οι αρχές ενημερώθηκαν για διακοπές σε τέσσερα καλώδια τηλεπικοινωνιών. Δύο καλώδια της φινλανδικής εταιρείας τηλεπικοινωνιών Elisa κόπηκαν, μέχρι να ολοκληρώσει τις επισκευές στις 6 Ιανουαρίου 2025.

Τα έθνη της Βαλτικής Θάλασσας βρίσκονται σε υψηλό συναγερμό για πράξεις δολιοφθοράς από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία το 2022. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι το πλοίο με νηολόγιο στο νησί Κουκ μπορεί να προκάλεσε τη ζημιά σέρνοντας την άγκυρά του κατά μήκος του βυθού. Ο Εσθονός υπουργός Εξωτερικών Margus Tsahkna δήλωσε: «Η ζημιά σε υποθαλάσσιες εγκαταστάσεις στην περιοχή έχει γίνει πλέον τόσο συχνή που είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι προκλήθηκε απλώς από ατύχημα ή κακή ναυτική ικανότητα».

Αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ και τοπικοί ειδικοί σε θέματα ασφάλειας λένε ότι αυτές οι ενέργειες μπορεί να αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας της Μόσχας να υπονομεύσει την περιοχή καθώς οι χώρες της Βαλτικής ετοιμάζονται να αποσυνδεθούν πλήρως από το ενεργειακό δίκτυο της Ρωσίας τον Φεβρουάριο και να ενσωματωθούν στο δίκτυο της Ευρώπης.

Η Ρωσία ύποπτη για επιθέσεις

Οι φινλανδικές αρχές υποψιάζονται ότι το κατασχεθέν πετρελαιοφόρο Eagle S που πιστεύεται ότι ήταν μέρος του ρωσικού σκιώδη στόλου, προκάλεσε σκόπιμα τη ρήξη του καλωδίου σέρνοντας την άγκυρά του. Το πλοίο είναι ύποπτο για βανδαλισμούς, ρυθμιστικές παραβάσεις και παρεμβολές στην επικοινωνία, με κόστος δεκάδες εκατομμύρια ευρώ.

Το ΝΑΤΟ είπε ότι η νέα ειδική ομάδα σημαίνει ότι οποιοδήποτε σκάφος επιχειρήσει να υπονομεύσει την υποδομή θα αντιμετωπίσει σοβαρές συνέπειες, όπως επιβίβαση, κατάσχεση και σύλληψη. «Τα πλοία που φεύγουν από την Αγία Πετρούπολη γνωρίζουν ότι παρακολουθούνται», δήλωσε ο διοικητής Erik Kockx στη βρετανική εφημερίδα The Guardian .

Θεσπίζονται επίσης νομικά μέτρα για τη διασφάλιση της λογοδοσίας και της δίωξης όσων είναι υπεύθυνοι για καταστροφή υποδομών, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης των μηχανισμών επιβολής κατά ύποπτων πλοίων, όπως επιθεωρήσεις πιστοποιητικών ασφάλισης και επέκταση των κυρώσεων κατά κακόβουλων παραγόντων.

Ο επικεφαλής της εσθονικής στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών, συνταγματάρχης Ants Kiviselg, δήλωσε στον περιφερειακό αμυντικό ιστότοπο The Baltic Sentinel ότι «η δολιοφθορά σε κρίσιμες υποδομές είναι επείγον θέμα στην Εσθονία και τις γειτονικές χώρες από το 2023 και οι υπηρεσίες πληροφοριών έχουν μοιραστεί πληροφορίες σχετικά με αυτό.

«Εάν βρούμε πληροφορίες που υποδηλώνουν πιθανή απειλή εντός της Εσθονίας ή στα χωρικά ύδατα, ενημερώνουμε άλλες υπηρεσίες ασφαλείας. Αυτή η ανταλλαγή πληροφοριών λειτουργεί αμφίδρομα. Άλλες υπηρεσίες ασφαλείας μας ενημερώνουν όταν λαμβάνουν σχετικές στρατιωτικές πληροφορίες από πέρα από τα σύνορα», πρόσθεσε.

«Η Ρωσία έχει φιλοδοξίες να υπαγορεύσει τους όρους στην περιοχή μας και η Κίνα έχει παρόμοιους στόχους στην περιοχή της. Βλέπουμε σύγκλιση συμφερόντων και κάποια συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και Κίνας. Από στρατιωτική άποψη, παρακολουθούμε αν η Ρωσία και η Κίνα ανταλλάσσουν στρατιωτική τεχνολογία ή γνώση. Υπό αυτή την έννοια, η Κίνα είναι εντός του πεδίου των συμφερόντων μας, αλλά όχι τόσο εξέχουσας σημασίας όσο η Ρωσία», σύμφωνα με τον Kiviselg.

Η σύνοδος κορυφής έθεσε τις βάσεις

Ηγέτες από την Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Πολωνία, μαζί με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Mark Rutte και την Εκτελεστική Αντιπρόεδρο της ΕΕ, Henna Virkkunen, συγκεντρώθηκαν την Τρίτη 14 Ιανουαρίου 2025 για να αντιμετωπίσουν απειλές σε κρίσιμες υποθαλάσσιες υποδομές στη Σύνοδο Κορυφής των Συμμάχων του ΝΑΤΟ στη Βαλτική.

Στην εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στη φινλανδική πρωτεύουσα Ελσίνκι, η πρωθυπουργός της Εσθονίας Kristen Michal, ο Πολωνός Πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, ο Πρόεδρος της Λετονίας Edgars Rinkevics, ο Πρόεδρος της Λιθουανίας Gitanas Nauseda εξέδωσαν κοινή δήλωση παρουσία του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Mark Rutte και του εκτελεστικού αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Henna Virkkunen,

Έγραψαν «Εμείς, οι αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων της Δανίας, της Εσθονίας, της Φινλανδίας, της Γερμανίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Πολωνίας και της Σουηδίας, συναντηθήκαμε σήμερα στο Ελσίνκι, παρουσία του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ και του Εκτελεστικού Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για να αντιμετωπίσει την πρόσφατη αύξηση των σοβαρών περιστατικών που καταστρέφουν κρίσιμες υποθαλάσσιες υποδομές στη Βαλτική Θάλασσα».

Η σύνοδος κορυφής επικεντρώθηκε στην αυξανόμενη ευπάθεια ζωτικής σημασίας υποδομής, όπως καλώδια και αγωγοί, σε δολιοφθορές και απερίσκεπτες ενέργειες. Οι άλλοι υπογράφοντες ήταν ο Φινλανδός πρόεδρος Alexander Stubb, η πρωθυπουργός της Δανίας Mette Frederiksen, ο ομοσπονδιακός καγκελάριος της Γερμανίας Olaf Scholz και ο Σουηδός πρωθυπουργός Ulf Kristersson.

Οι ηγέτες της Βαλτικής εξέφρασαν ανησυχίες για την ευπάθεια των υποθαλάσσιων υποδομών, επισημαίνοντας ένα αυξανόμενο μοτίβο υβριδικού πολέμου στην περιοχή. «Η διακοπή του αποσυγχρονισμού μας από το δίκτυο της Ρωσίας θα μπορούσε να δημιουργήσει χάος και να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη στις κυβερνήσεις της Βαλτικής», δήλωσε ο Tomas Jermalavicius, αμυντικός αναλυτής στο Ταλίν.

Οι υβριδικές απειλές στο ΝΑΤΟ

Οι επανειλημμένες ζημιές σε υποθαλάσσιες υποδομές, συμπεριλαμβανομένου του καλωδίου τροφοδοσίας Estlink 2, έχουν τροφοδοτήσει ανησυχίες σχετικά με τις τακτικές υβριδικού πολέμου. Αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ και ηγέτες της Βαλτικής επισημαίνουν τον πιθανό ρόλο της Ρωσίας σε αυτά τα περιστατικά ως μέρος της ευρύτερης στρατηγικής της για αποσταθεροποίηση της περιοχής, ιδιαίτερα ενόψει των βασικών ορόσημων αποσύνδεσης του ενεργειακού δικτύου.

Η σύνοδος κορυφής επιβεβαίωσε την αποφασιστικότητα των συμμετεχόντων χωρών να απαντήσουν αποφασιστικά σε οποιαδήποτε επίθεση σε υποθαλάσσιες υποδομές. Καθώς οι εντάσεις αυξάνονται, η αποστολή Baltic Sentry υπογραμμίζει τη στρατηγική σημασία της προστασίας της υποθαλάσσιας υποδομής σε μια περιοχή κρίσιμη για την άμυνα του ΝΑΤΟ και την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.