Σκηνοθέτης, θεατρικός συγγραφέας, ηθοποιός, ο Wajdi Mouawad σκηνοθετεί, από το 2016, το Théâtre national de la Colline, στο Παρίσι, αφιερωμένο στη σύγχρονη γραφή. Στα 56 του, αυτός ο Λιβανο-Καναδός συγγραφέας, του οποίου η οικογένεια έζησε δύο εξόριστους, παρουσιάζει το έργο του Τετραγωνική ρίζα του ρήματος να είμαι εκεί μέχρι τις 22 Δεκεμβρίου.

Δεν θα είχα φτάσει εδώ αν…

… Αν, το 1983, η οικογένειά μου είχε φύγει, όπως είχε συμφωνηθεί, για να ζήσει στο Τέξας. Μετά από πέντε χρόνια που περάσαμε στη Γαλλία για να ξεφύγουμε από τον εμφύλιο πόλεμο στο Λίβανο, δεν είχαμε λάβει την ανανέωση των αδειών διαμονής μας. Η κατάσταση στον Λίβανο ήταν τόσο τρομερή που η επιστροφή εκεί δεν υπήρχε επιλογή. Στη συνέχεια, ο πατέρας μου έκανε αίτηση για μετανάστευση για να μπορέσουμε να βρεθούμε με δύο από τις θείες και τους θείους μου, που ζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, στα μακρινά προάστια του Χιούστον. Όμως, την ίδια στιγμή, ένας νέος νόμος του Τέξας απαγόρευε στα παιδιά οικογενειών μεταναστών ηλικίας άνω των 24 ετών να εισέλθουν στη χώρα. Τώρα, η αδερφή μου ήταν 25 ετών. Για τη μητέρα μου αποκλείονταν να φύγει χωρίς αυτήν. Έπρεπε να βρεθεί γρήγορα μια λύση. Ήταν το Μόντρεαλ, όπου είχαμε και μια θεία. Εκείνη την εποχή, ήταν πολύ «απλό» να μεταναστεύσεις στον Καναδά.

Γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες θα άλλαζαν τόσο πολύ τη μοίρα σας;

Πρώτον, θα έπρεπε να αλλάξω γλώσσα, από γαλλικά σε αγγλικά, παρόλο που δεν ήμουν πολύ καλός στο σχολείο. Δεύτερον, η οικογένειά μου δεν είχε κλίση προς τις τέχνες. Δεν θα σύχναζα στον πολιτιστικό κόσμο, δεν θα γινόμουν ούτε συγγραφέας ούτε σκηνοθέτης. Αναμφίβολα θα είχα επιλέξει έναν πολύ διαφορετικό επαγγελματικό δρόμο, όπως τα ξαδέρφια μου, που δούλευαν στο αεροδρόμιο ή στον κλάδο των εστιατορίων. Το προάστιο όπου θα ζούσαμε ψήφισε το 87% για τον Ντόναλντ Τραμπ το 2020.

Τι αναμνήσεις έχετε από τα πρώτα δέκα χρόνια σας στον Λίβανο;

Τα λιβανέζικα παιδικά μου χρόνια ήταν μάλλον χαρούμενα. Δεν ήμουν ευαίσθητο, συμπονετικό παιδί. Το μόνο που σκεφτόμουν ήταν να παίζω και να είμαι με τους φίλους μου. Έγιναν βομβαρδισμοί, αλλά ήμουν σαν ξύλο, τα συγκλονιστικά γεγονότα δεν με διαπέρασαν. Πήγα προς την ηδονή μου, περιέργως με προστάτευε. Ήμουν αναίσθητος, δεν έβλεπα τι περνούσαν οι γονείς μου. Ήθελα να γίνω σαν τους μεγάλους. Ανυπομονούσα να έχω καλάσνικοφ, να μπορέσω να γίνω κι εγώ πολιτοφύλακας. Με γοήτευσε να τους βλέπω. Ήθελα, όπως αυτοί, να είμαι μαχητής.

Το 1978, ο εμφύλιος πόλεμος στον Λίβανο ώθησε την οικογένειά σου στην εξορία…

Έχετε να διαβάσετε το 81,26% αυτού του άρθρου. Τα υπόλοιπα προορίζονται για συνδρομητές.