Ο λάθος χειρισμός της μετανάστευσης έχει ωθήσει ένα κόμμα με άμεσες ναζιστικές ρίζες στην εξουσία στην Αυστρία – Γνώμη CET

Χρόνος ανάγνωσης: 3 λεπτά

Το αποτέλεσμα των εκλογών στην Αυστρία είναι αναμφισβήτητα ιστορικό — όχι μόνο για την Αυστρία, αλλά για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το Κόμμα Ελευθερίας της Αυστρίας (FPO) δεν είναι το πρώτο ακροδεξιό κόμμα που αποκτά εξουσία στην ΕΕ τον 21ο αιώνα, ούτε θα είναι το τελευταίο, αλλά είναι μοναδικό λόγω των άμεσων ναζιστικών του ριζών.

Ενώ το Alternative fur Deutschland (AfD) της Γερμανίας και τα εξέχοντα ολλανδικά ακροδεξιά κόμματα ιδρύθηκαν τη δεκαετία του 2000, το FPO ιδρύθηκε το 1956 από τον Anton Reinthaller, έναν πρώην αξιωματικό των SS και αξιωματούχο των Ναζί, και άλλους πρώην Ναζί.

Αν και η άμεση σύνδεση με τη ναζιστική ιδεολογία έχει ξεθωριάσει με την πάροδο του χρόνου, δεν εξαφανίστηκε ποτέ εντελώς. Αυτή η υποκείμενη κληρονομιά παραμένει εμφανής από τα πρόσφατα σκάνδαλα που αφορούν μέλη του FPO που εκφράζουν αντισημιτικά συναισθήματα ή αισθήματα άρνησης του Ολοκαυτώματος.

Η μετανάστευση οδηγεί σε πολιτικές αλλαγές

Η έκφραση καταδίκης αυτής της νίκης είναι εύκολη, αλλά φαίνεται πιο σημαντικό να αντιμετωπίσουμε τις πραγματικές αιτίες πίσω από αυτήν. Κόμματα όπως το FPO και το AfD έχουν από καιρό προσελκύσει μια βάση υποστηρικτών με ακραίες απόψεις, αλλά ιστορικά έχουν σχηματίσει έναν πολύ μικρό κύκλο για να φέρουν αυτά τα κόμματα κοντά στην εξουσία.

Αυτό που έγειρε τη ζυγαριά ήταν η υποστήριξη από το πρώην πολιτικό κέντρο: άνθρωποι που δεν είναι απαραίτητα ρατσιστές, αντισημίτες ή ευθυγραμμισμένοι με ακραίες ιδεολογίες. Πολλοί αισθάνονται ακόμη και άβολα ψηφίζοντας υπέρ της ακροδεξιάς, αλλά έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στους κυρίαρχους πολιτικούς, κυρίως για ένα θέμα: τη μετανάστευση.

Η άνοδος της ανελεύθερης πολιτικής παγκοσμίως έχει, φυσικά, πολλαπλές αιτίες. Ζούμε σε έναν όλο και πιο απρόβλεπτο κόσμο, που χαρακτηρίζεται από πολλά σχετικά ζητήματα και συγκρούσεις, καθώς και από επίμονες οικονομικές τάσεις που επηρεάζουν ιδιαίτερα τα δυτικά μεσαία στρώματα.

Ωστόσο, οι νίκες της ακροδεξιάς συμβαίνουν συχνά σε χώρες όπου ο πληθωρισμός ή η οικονομική αστάθεια είναι λιγότερο ανησυχητικές σε σύγκριση με άλλα μέρη του κόσμου και όπου η μετανάστευση, παρά η οικονομική δυσπραγία, είναι ο σημαντικότερος μοχλός αυτών των πολιτικών αλλαγών.

Οι λαϊκιστές κάνουν σανό ενώ οι αντίπαλοι αναβάλλουν

Η μετανάστευση είναι εδώ και καιρό η σκάλα στην εξουσία για τα ακροδεξιά κόμματα. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος συχνά θεωρείται σύμβολο της απειλής που θέτει ο ανελευθερισμός στην Ευρώπη, ενίσχυσε την εξουσία του στην Ουγγαρία κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής κρίσης το 2015 χτίζοντας φράχτες και απορρίπτοντας το πρόγραμμα διανομής μεταναστών της ΕΕ.

Παρά την κακοδιαχείριση της ουγγρικής οικονομίας από την κυβέρνησή του, η οποία είναι πλέον ένας συνεχής αντίστροφος άνεμος για μια χώρα που κάποτε ηγείτο αλλά τώρα υστερεί των γειτόνων της, η αντιμεταναστευτική ρητορική συνεχίζει να λειτουργεί για τον Όρμπαν στις κάλπες.

Ακριβώς όπως ο Όρμπαν επωφελήθηκε από την έλλειψη ικανής αντιπολίτευσης στην Ουγγαρία, το FPO και άλλα ακροδεξιά κόμματα κερδίζουν κυρίως από τα τεράστια λάθη των αντιπάλων τους. Η κυρίαρχη ευρωπαϊκή πολιτική έχει συνεχώς κακή επικοινωνία και κακοδιαχείριση της μετανάστευσης, αποτυγχάνοντας ακόμη και να αντιμετωπίσει το ζήτημα επαρκώς. Η άρνηση ή η υποβάθμιση της μετανάστευσης ως πρόβλημα έχει οδηγήσει πολλούς ψηφοφόρους από το κέντρο στα άκρα.

Το FPO, όπως και το AfD της Γερμανίας, έχει πλαισιώσει τη μετανάστευση ως απειλή για το κράτος πρόνοιας και την προσωπική ασφάλεια. Αυτό έχει απήχηση στους πρώην ψηφοφόρους που μπορεί να μην ευθυγραμμίζονται ιδεολογικά με την ακροδεξιά, αλλά ανησυχούν βαθιά για το πώς η ανεξέλεγκτη μετανάστευση μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα ζωής τους και την ασφάλεια των κοινοτήτων τους.

Η Ευρώπη χρειάζεται καλά κατασκευασμένο, αξιοκρατικό πλαίσιο για τη νόμιμη μετανάστευση

Θα πρέπει όλοι να συμφωνήσουμε ότι ένας ελεύθερος κόσμος –όπου οι άνθρωποι μπορούν να επιλέξουν πού ζουν και όπου ταλαντούχα και με κίνητρα άτομα μπορούν να μετακομίσουν στη χώρα της επιλογής τους– είναι καλύτερος από έναν διαχωρισμένο κόσμο. Η Ευρώπη, στην πραγματικότητα, χρειάζεται απεγνωσμένα ικανές προσθήκες στο εργατικό της δυναμικό και πρόκειται να κερδίσει τόσο οικονομικά όσο και πολιτιστικά από μια πιο ποικιλόμορφη κοινωνία.

Ωστόσο, ακόμη και αν αποδεχτούμε αυτή τη βασική αρχή, εξακολουθούν να υπάρχουν βουνά από ανεπίλυτα και κακώς αντιμετωπισμένα ζητήματα. Η μετανάστευση είναι επωφελής, αλλά η παράνομη μετανάστευση απέχει πολύ από το να είναι βιώσιμη και δεν πρέπει να είναι αποδεκτή. Οι δημοκρατίες πρόνοιας δεν μπορούν να διατηρήσουν την ανεξέλεγκτη μετανάστευση χωρίς να διακινδυνεύσουν τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των συστημάτων πρόνοιάς τους. Η παράνομη μετανάστευση, από τη φύση της, είναι ανεξέλεγκτη και συνεπάγεται τον κίνδυνο αύξησης της εγκληματικότητας. Ακόμα κι αν μόνο ένας μικρός αριθμός μεταναστών αποτελεί απειλή, οι άνθρωποι δεν θα ανεχθούν κανέναν αντιληπτό κίνδυνο για την ασφάλειά τους.

Αυτό που χρειάζεται η Ευρώπη δεν είναι να σταματήσει τη μετανάστευση αλλά να την καταστήσει μια νόμιμη, δομημένη διαδικασία. Εδώ βρίσκεται η μεγαλύτερη πρόκληση για οποιαδήποτε βιώσιμη λύση: η έλλειψη ενός καλά κατασκευασμένου, αξιοκρατικού νομικού πλαισίου που επιτρέπει σε ικανά άτομα και οικογένειες να εισέλθουν νόμιμα στην Ευρώπη. Όσο οι παράνομες εισροές παραμένουν ανεξέλεγκτες, το σύστημα δεν μπορεί καν να αρχίσει να διαχειρίζεται μια λειτουργική λύση για βιώσιμη μετανάστευση βάσει αξιοκρατικών αρχών, η οποία θα μπορούσε να προσφέρει ευκαιρίες σε ανθρώπους από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου.

Η μετανάστευση περιπλέκεται περαιτέρω από τους δεσμούς της με βίαιες συγκρούσεις που ο ανεπτυγμένος κόσμος είναι εξίσου ανίκανος να αποτρέψει. Υπάρχουν πολλά να συζητηθούν και πολλά να διορθωθούν. Μέχρι να αντιμετωπιστούν επαρκώς αυτά τα ερωτήματα και να προσφερθούν ρεαλιστικές λύσεις, η ακροδεξιά πιθανότατα θα συνεχίσει να κερδίζει έδαφος, σπρώχνοντας ακόμη και την πιο ειδεχθή εξτρεμιστική μειονότητα –που πετάχτηκε στον κάδο των σκουπιδιών της ιστορίας πριν από σχεδόν 80 χρόνια– και πάλι στην εξουσία.