Χαιρετίστηκε από τον Αμερικανό Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν ως «κατόρθωμα διπλωματίας και φιλίας» , η ανταλλαγή είκοσι τεσσάρων αιχμαλώτων με τη διαπραγμάτευση Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών, η οποία κατέληξε στην απελευθέρωση την Πέμπτη ¹ Αυγούστου, δεκαέξι δυτικών ομήρων και Ρώσων πολιτικών κρατουμένων. συμπεριλαμβανομένου του Αμερικανού δημοσιογράφου της Wall Street Journal Έβαν Γκέρσκοβιτς και του συναδέλφου του Αλσού Κουρμάτσεβα από το Radio Free Europe , είναι από πολλές απόψεις ιστορικό.

Καταρχάς, είναι η μεγαλύτερη ανταλλαγή αιχμαλώτων από τον Ψυχρό Πόλεμο. Εκτός από την αλλαγή του σκηνικού –η ανταλλαγή δεν γίνεται πλέον με τα πόδια στη Glienicker Brücke, τη διάσημη «γέφυρα των κατασκόπων» στο Βερολίνο, αλλά με τη βοήθεια ενός μπαλέτου αεροπλάνων σε ένα αεροδρόμιο της Τουρκίας–, η επιχείρηση ανακαλεί επίσης όλα τα χαρακτηριστικά της εποχής της αντιπαράθεσης Ανατολής-Δύσης.

Διαπραγματεύθηκε με τη μεγαλύτερη μυστικότητα για περισσότερο από ένα χρόνο σε πολλαπλά επίπεδα με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία, η ανταλλαγή αφορούσε τη CIA, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και τον Λευκό Οίκο, καθώς και αρκετές συμμαχικές κυβερνήσεις, ιδίως χάρη σε ένα συγκεκριμένο κανάλι επικοινωνίας που ιδρύθηκε από τους Προέδρους Τζο Μπάιντεν και Βλαντιμίρ Πούτιν κατά τη σύνοδο κορυφής τους στη Γενεύη τον Ιούνιο του 2021.

Τόσο για τη διπλωματία. Η «φιλία» που εξήρε ο Τζο Μπάιντεν δεν απευθύνεται στη Ρωσία αλλά στις ευρωπαϊκές χώρες, πρωτίστως τη Γερμανία, αλλά και τη Νορβηγία, την Πολωνία και τη Σλοβενία που συνεργάστηκαν σε αυτή την προσπάθεια. Πολύ νωρίς στις διαπραγματεύσεις, φάνηκε ότι το βασικό πιόνι για τη Μόσχα ήταν ο Vadim Krassikov, ένας Ρώσος πράκτορας που καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη στη Γερμανία για τη δολοφονία ενός Τσετσένου αντιπάλου στο Βερολίνο το 2019 και στον οποίο ο κ. Πούτιν απέτισε δημόσια φόρο τιμής.

Για το Βερολίνο, ωστόσο, ειδικά για την Υπουργό Εξωτερικών Annalena Baerbock, η απελευθέρωσή του ισοδυναμούσε με την ατιμωρησία αυτού του είδους πολιτικών εκτελέσεων στο εξωτερικό που χρηματοδοτούνται από τη Μόσχα. Ο κ. Μπάιντεν έπρεπε να πείσει τον καγκελάριο, Όλαφ Σολτς, να υποχωρήσει σε αυτό το σημείο. Το Βερολίνο σε αντάλλαγμα ζήτησε να συμπεριληφθούν στην ανταλλαγή αρκετοί Γερμανοί και κορυφαίοι Ρώσοι δημοκρατικοί ακτιβιστές που ήταν φυλακισμένοι στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένου του Βλαντιμίρ Καρα-Μούρζα.

Μια απεχθής πρακτική

Ο Alexeï Navalny, ο οποίος ήταν ο κύριος αντίπαλος του Βλαντιμίρ Πούτιν, θα έπρεπε επίσης να είχε αποφυλακιστεί. ήταν μέρος της διαπραγμάτευσης, μετά από επιμονή του Βερολίνου. Ο θάνατός του στη φυλακή, ακόμη ανεξήγητος, που ανακοινώθηκε στις 16 Φεβρουαρίου από τη Μόσχα, ενώ οι συνομιλίες προχωρούσαν με τη μεγαλύτερη μυστικότητα, δείχνει σε ποιο βαθμό το Κρεμλίνο παραμένει κολλημένο στα πρότυπα της KGB της σοβιετικής εποχής.

Είναι εξίσου αποκαλυπτικό για τη φύση του καθεστώτος της Μόσχας ότι οι Ρώσοι πολίτες των οποίων την απελευθέρωση απέκτησε το Κρεμλίνο, τους οποίους υποδέχτηκε με μεγάλη θαυμασμό ο κ. Πούτιν κατά την επιστροφή τους, δεν είναι ούτε πολιτικοί ακτιβιστές ούτε δημοσιογράφοι, αλλά εγκληματίες, όπως ο κ. Krassikov, ή κατάσκοποι. όπως το ζευγάρι των Ρώσων πρακτόρων που ζούσαν στη Σλοβενία με ψεύτικη Αργεντινή ταυτότητα.

Η διαφορά με τον Ψυχρό Πόλεμο αφορά αυτό που έχει γίνει μια απεχθής πρακτική, την οποία λατρεύουν καθεστώτα όπως η Ρωσία και το Ιράν: η διπλωματία των ομήρων. Οποιοσδήποτε ξένος που ζει σήμερα σε αυτές τις χώρες διατρέχει τον κίνδυνο να συλληφθεί για να υπηρετήσει ως πιόνι σε μια μακρά διαπραγμάτευση. Ο Γάλλος Laurent Vinatier, που κρατείται στη Μόσχα από τον Ιούνιο, είναι ένας από αυτούς. Πρέπει να χαιρόμαστε για την ανακτημένη ελευθερία δεκαέξι ανθρώπων που φυλακίστηκαν άδικα, αλλά μην κάνουμε λάθος με τα κίνητρα της Μόσχας: δεν βρισκόμαστε στην αυγή μιας νέας ύφεσης.