Ενώ ορισμένοι αναλυτές ισχυρίζονται ότι η Ρωσία επωφελείται από το χάος στη Μέση Ανατολή, η Michelle Grise, αναλύτρια στο Ινστιτούτο RAND, εξηγεί στο αμερικανικό συντηρητικό περιοδικό The National Interest γιατί διαφωνεί με αυτόν τον ισχυρισμό. Μεταφέρουμε την ανάλυση ολόκληρη:

Μια ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στην ιρανική πρεσβεία στη Συρία την περασμένη εβδομάδα σκότωσε τρεις στρατηγούς του IRGC-QF και τέσσερις άλλους Ιρανούς στρατιωτικούς. Το Ιράν αναμένεται να λάβει αντίποινα τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες. Ο ανώτατος ηγέτης Αγιατολάχ Χαμενεΐ υποσχέθηκε ότι το Ισραήλ «θα τιμωρηθεί» και «θα μετανιώσει για αυτό το έγκλημα», ενώ ο πρόεδρος Εμπραχίμ Ραΐσι είπε ότι η επίθεση «δεν θα μείνει αναπάντητη».

Υπάρχουν έντονοι φόβοι ότι αυτό θα μπορούσε να κλιμακώσει τον πόλεμο μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς σε μια ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση και ενδεχομένως σε μια άμεση σύγκρουση μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ. Αν και πολλοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η Μόσχα επωφελείται από το χάος στη Μέση Ανατολή – αποσπώντας την προσοχή και τους πόρους της Δύσης μακριά από την Ουκρανία – η Ρωσία έχει στην πραγματικότητα πολλά να χάσει εάν η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς κλιμακωθεί σε έναν ευρύτερο πόλεμο.

Η Ρωσία παρενέβη στη σύγκρουση στη Συρία και τη Λιβύη

Η Ρωσία πέρασε την τελευταία δεκαετία για να εδραιώσει την επιρροή της στην περιοχή, εκμεταλλευόμενη συχνά τις τοπικές συγκρούσεις. Αυτό ήταν πιο εμφανές στη Λιβύη, όπου η Ρωσία χρησιμοποίησε τον εμφύλιο πόλεμο της χώρας για να εδραιώσει το έδαφος, και στη Συρία, όπου η ρωσική επέμβαση έσωσε το καθεστώς Άσαντ από την επικείμενη κατάρρευση το 2015. Στη συνέχεια, η Ρωσία επέκτεινε το αποτύπωμά της στη Συρία, εγκαθιστώντας μια μόνιμη στρατιωτική παρουσία μέσω βάσεις σε Tartus και Hmeimim.

Μετά την απόσυρση των ΗΠΑ από τη Συρία το 2019, η Ρωσία μπήκε στο νεοδημιουργημένο κενό, βοηθώντας τις συριακές κυβερνητικές δυνάμεις να ανακτήσουν τον έλεγχο της βορειοανατολικής χώρας της χώρας. Την ίδια χρονιά, η Ρωσία πραγματοποίησε κοινές ναυτικές ασκήσεις με την Αίγυπτο. Η κατασκευή ενός ρωσικής κατασκευής πυρηνικού σταθμού στην Αίγυπτο στις αρχές του έτους έδειξε τη συνεχή ανάπτυξη των δεσμών μεταξύ των δύο χωρών.

Ενώ η Ρωσία έχει κεφαλαιοποιήσει την αστάθεια στη Συρία και τη Λιβύη για να καθιερωθεί ως εγγυητής της περιφερειακής ασφάλειας, δεν είναι σε θέση να αποκομίσει παρόμοια οφέλη εάν κλιμακωθεί ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς. Εν μέρει λόγω της ενασχόλησης της Ρωσίας με την εισβολή της στην Ουκρανία. Τον περασμένο Οκτώβριο, αποσπασμένη από τον πόλεμο, η Ρωσία απέτυχε να παρέμβει για λογαριασμό της Αρμενίας, καθώς οι στρατιωτικές δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν κατέλαβαν τον εθνοτικά αρμενικό θύλακα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Αυτό υποδηλώνει ότι η Ρωσία δεν έχει επί του παρόντος την ικανότητα να δράσει ως σταθεροποιητική δύναμη στη μετασοβιετική σφαίρα συμφερόντων, πόσο μάλλον στη Μέση Ανατολή.

Συνεργασία μεταξύ Ιράν και Ρωσίας

Άλλα σημάδια δείχνουν ότι η ρωσική επιρροή στη Μέση Ανατολή μπορεί να μειώνεται. Η εξέλιξη των ρωσο-ιρανικών σχέσεων θα μπορούσε να περιέχει ενδείξεις για το μελλοντικό καθεστώς της Ρωσίας στην περιοχή. Από την έναρξη της εισβολής πριν από δύο χρόνια, η Ρωσία έχει εμβαθύνει τη συνεργασία της με το Ιράν, επιδιώκοντας μεγαλύτερη αμυντική και οικονομική συνεργασία μετά την εισβολή στην Ουκρανία πριν από δύο χρόνια. Η Ρωσία βρήκε έναν κρίσιμο στρατιωτικό προμηθευτή στο Ιράν, το οποίο προμήθευσε τη Μόσχα με drones, βαλλιστικούς πυραύλους και εξαρτήματα για μαχητικά αεροσκάφη. Μια στενότερη σχέση με το Ιράν βελτίωσε επίσης την ικανότητα της Ρωσίας να αντέχει τις διεθνείς κυρώσεις.

Η αυξανόμενη φιλία της Μόσχας με την Τεχεράνη μπορεί να σηματοδοτήσει ότι η ρωσική επιρροή στη Μέση Ανατολή παραμένει ισχυρή. Ωστόσο, θα μπορούσε επίσης να σηματοδοτήσει το αντίθετο: η Ρωσία μπορεί να συνειδητοποιήσει ότι ο μελλοντικός της ρόλος στην περιοχή θα εξαρτηθεί από την εύνοια ενός όλο και πιο ικανού Ιράν. Για να πετύχει η Μόσχα τους μακροπρόθεσμους στρατηγικούς της στόχους στη Μέση Ανατολή, πρέπει να καλλιεργήσει στενές σχέσεις συνεργασίας με την Τεχεράνη.

Μια ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση, ιδιαίτερα εάν περιλάμβανε μια άμεση αντιπαράθεση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, θα περιόριζε την ικανότητα του Ιράν να συνεχίσει να λειτουργεί ως στρατιωτικός προμηθευτής στη Ρωσία. Η Τεχεράνη μπορεί να απαιτήσει περισσότερη υποστήριξη από τη Ρωσία, τη στιγμή που η Ρωσία έχει περιορισμένη ικανότητα να την παράσχει.

Επίσης ανησυχητικό για τη Ρωσία: μια ευρύτερη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή θα μπορούσε να δώσει στην Κίνα την ευκαιρία να λειτουργήσει ως μεσολαβητής, όπως έκανε στις συνομιλίες ύφεσης μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν τον Μάρτιο του 2023. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ήδη συμβάλει σε μεγαλύτερη εξάρτηση της Ρωσίας από την Κίνα. Η Ρωσία θα ήταν ιδιαίτερα ευαίσθητη στις κινεζικές προσπάθειες να καταπατήσει την επιρροή της στη Μέση Ανατολή. Προς το παρόν, η Ρωσία φαίνεται να ακολουθεί το αναμενόμενο σχέδιο: καταδίκασε το Ισραήλ για παραβίαση της κυριαρχίας της Συρίας και ανέπτυξε περισσότερες δυνάμεις στην ελεγχόμενη από τη Συρία περιοχή στα Υψίπεδα του Γκολάν. Το αν θα δούμε σημαντική κλιμάκωση τις επόμενες ημέρες και αν η Ρωσία θα μπορέσει να διαχειριστεί τους σχετικούς κινδύνους μένει να φανεί.