Οι Χούτι, μια ομάδα ανταρτών που υποστηρίζεται από το Ιράν – διαβεβαίωσαν την Κίνα και τη Ρωσία ότι δεν θα πραγματοποιήσουν καμία επίθεση στα πλοία τους στον Κόλπο του Άντεν και στην Ερυθρά Θάλασσα, σύμφωνα με δημοσίευμα τουBloomberg. Συζητήσεις μεταξύ εκπροσώπων των Χούτι και ανώτερων Κινέζων και Ρώσων αξιωματούχων διεξήχθησαν στοΟμάν για αυτό το θέμα. Σε αντάλλαγμα η Μόσχα και το Πεκίνο έχουν υποσχεθεί «πολιτική υποστήριξη» στους Χούτι – αυτό ενδεχομένως περιλαμβάνει υποστήριξη στους Χούθι σε διεθνείς θεσμούς. Τόσο η Μόσχα όσο και το Πεκίνο απείχαν από την ψηφοφορία υπέρ ενός ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (ΣΑΗΕ), το οποίο έπεσε σε μεγάλο βαθμό για τις επιθέσεις των Χούτι στην Ερυθρά Θάλασσα . Οι άλλες δύο χώρες που απείχαν από την ψηφοφορία ήταν η Αλγερία και η Μοζαμβίκη . Το κείμενο του ψηφίσματος συντάχθηκε από τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία.

Επιθέσεις των Χούτι

Οι Χούτι άρχισαν να επιτίθενται σε πλοία που περνούσαν από την Ερυθρά Θάλασσα και τον Κόλπο του Άντεν τον Νοέμβριο του 2023. Έχουν χαρακτηρίσει αυτές τις επιθέσεις ως πράξη αλληλεγγύης προς τους Παλαιστινίους. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, οι Χούτι βύθισαν ένα πλοίο, το True Confidence , και σκότωσαν επίσης τρεις ναύτες -δύο Φιλιππινέζους και Βιετναμέζους, σε επίθεση με πυραύλους. Τους τελευταίους μήνες σημειώθηκε αύξηση των επιθέσεων.

Υπολογίζεται ότι το 15% του θαλάσσιου εμπορίου διέρχεται από την Ερυθρά Θάλασσα. Οι επιθέσεις των Χούτι έχουν διαταράξει την παγκόσμια ναυτιλία και ανάγκασαν τα πλοία να κάνουν πολύ μεγαλύτερες διαδρομές μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας, στη Νότια Αφρική (υπήρξε σημαντική πτώση στον όγκο των εμπορευμάτων μέσω της Ερυθράς Θάλασσας). Ως αποτέλεσμα της τρέχουσας κρίσης, τα έξοδα αποστολής και οι χρόνοι μεταφοράς έχουν σημειώσει σημαντική άνοδο και ο πληθωρισμός των βασικών αγαθών είναι επίσης πιθανό να αυξηθεί το πρώτο εξάμηνο του 2024 . Ο ακριβής οικονομικός αντίκτυπος αυτών των επιθέσεων μπορεί επίσης να εκτιμηθεί τους επόμενους μήνες.

Πίσω κανάλια μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν

Παρά τις πιέσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης για διάφορα γεωπολιτικά ζητήματα, εκτός από την υποστήριξη της τελευταίας προς τους Χούτι – και οι δύο πλευρές έχουν προχωρήσει σε πίσω κανάλια για την επίλυση της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα. Τον Ιανουάριο του 2024, πραγματοποιήθηκαν έμμεσες συνομιλίες στο Ομάν όπου η Ουάσιγκτον ζήτησε από την Τεχεράνη να επικρατήσει των Χούτι για να σταματήσει τις επιθέσεις σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα. Επικεφαλής της αμερικανικής αντιπροσωπείας ήταν ο σύμβουλος του Λευκού Οίκου για τη Μέση Ανατολή, Brett McGurk και ο απεσταλμένος της κυβέρνησης Μπάιντεν στο Ιράν, Abram Paley, ενώ η Τεχεράνη εκπροσωπήθηκε από τον Ιρανό υφυπουργό Εξωτερικών Ali Bagheri Kani — επίσης κορυφαίο διαπραγματευτή για τα πυρηνικά της Τεχεράνης.

Κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη Μέση Ανατολή, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν επανέλαβε το σημείο, ότι δεν ήταν προς το συμφέρον του Ιράν να υποστηρίξει τις επιθέσεις. Είπε ο Blinken : «…θα θέλαμε να δούμε το Ιράν να ασκεί την επιρροή που έχει, επειδή είναι ο κύριος προμηθευτής όπλων, πληροφοριών, τεχνολογίας στους Χούτι. Θα θέλαμε να τους δούμε να λένε στους Χούθι να σταματήσουν. Εν τω μεταξύ, εμείς και άλλες χώρες δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να προσπαθήσουμε να υπερασπιστούμε τη ναυτιλία και, όπως είναι απαραίτητο, να υποβαθμίσουμε τα περιουσιακά στοιχεία –τα στρατιωτικά μέσα– που χρησιμοποιούν οι Χούτι για να συνεχίσουν να επιτίθενται στη ναυτιλία».

Ο ρόλος της Κίνας κατά τη διάρκεια της κρίσης

Η Κίνα έχει επικρίνει αυτές τις επιθέσεις και εξέφρασε την ανησυχία της. Ένα σημαντικό ποσοστό του εμπορίου της Κίνας με την Ευρώπη διέρχεται από τη Διώρυγα του Σουέζ.

Το Πεκίνο έχει κρατηθεί μακριά από μια περιπολία 20 εθνών υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, την Επιχείρηση Prosperity Guardian – η οποία επιδιώκει να διευκολύνει την ασφαλή κίνηση των πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα. Η απόφαση του Πεκίνου να μείνει έξω από την πρωτοβουλία των ΗΠΑ για τη θαλάσσια ασφάλεια για τη φύλαξη της Ερυθράς Θάλασσας και η πρόσφατη συμφωνία του με τους Χούτι υπογραμμίζουν ξεκάθαρα το γεγονός ότι η στάση της Κίνας είναι διαφορετική από τις ΗΠΑ στο ζήτημα της Ερυθράς Θάλασσας. Υπογραμμίζει επίσης το γεγονός ότι το Πεκίνο δεν είναι διατεθειμένο να επιμείνει σε περίπλοκα γεωπολιτικά ζητήματα και να επωμιστεί την παγκόσμια ευθύνη.

Η Ρωσία, η οποία επλήγη σοβαρά από τις κυρώσεις των ΗΠΑ, επωφελήθηκε από τις επιθέσεις των Χούτι, καθώς η ζήτηση για χρήση ρωσικών σιδηροδρόμων για τη μεταφορά αγαθών από την Ασία στην Ευρώπη έχει αυξηθεί σημαντικά. Οι εταιρείες logistics που χρησιμοποιούν τις σιδηροδρομικές γραμμές της Ρωσίας φρόντισαν να εξασφαλίσουν ότι κανένα από τα εμπορεύματα δεν προέρχεται από τη Ρωσία ή ταξιδεύει εκεί (καθώς αυτό θα συνιστούσε παραβίαση των κυρώσεων της ΕΕ που επιβλήθηκαν στη Ρωσία μετά τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας). Αντιπροσωπεία των Χούτι είχε επισκεφθεί τη Μόσχα τον Ιανουάριο του 2024. Ο εκπρόσωπος των Χούτι, Μοχάμεντ Αμπντέλ Σαλάμ , ήταν επικεφαλής της αντιπροσωπείας και συναντήθηκε με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας Μιχαήλ Μπογκντάνοφ για να συζητήσουν τη σύγκρουση στη Γάζα.

Ενώ η Κίνα και η Ρωσία μπορεί να πιστεύουν ότι έχουν διασφαλίσει τα οικονομικά τους συμφέροντα με την επίτευξη συμφωνίας με τους Χούτι, η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα στην Ερυθρά Θάλασσα θα επηρεάσει τους πάντες. Όσον αφορά το θέμα της Ερυθράς Θάλασσας, το Πεκίνο προσπάθησε να ακολουθήσει ένα σφιχτό σκοινί μεταξύ του να μην στείλει το λάθος μήνυμα στην παγκόσμια κοινότητα και να μην αντιμετωπίσει τους Χούτι, είναι ξεκάθαρο όπως συζητήθηκε προηγουμένως, ότι το Πεκίνο παρά την αυξανόμενη παγκόσμια επιρροή του δεν είναι πρόθυμοι να αξιοποιήσουν το ίδιο όταν χρειάζεται.

[Εικόνα κεφαλίδας: Ένα πλοίο στην Ερυθρά Θάλασσα, Aquaba, Ιορδανία. Πίστωση: IDS.photos, μέσω Wikimedia Commons]

Οι απόψεις και οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο είναι αυτές του συγγραφέα.

Ο Tridivesh Singh Maini είναι αναλυτής με έδρα το Νέο Δελχί που ενδιαφέρεται για τις συνδέσεις Punjab-Punjab καθώς και για τις Μελέτες Διαμερισμού. Ο Maini συνέγραψε το «Humanity Amidst Insanity: Hope Under and After the Indo-Pak Partition» (Νέο Δελχί: UBSPD, 2008) με τους Tahir Malik και Ali Farooq Malik. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του στο [email protected] .