Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την Τετάρτη (20 Μαρτίου) ένα νέο πακέτο για τη βελτίωση των δικαιωμάτων των ασκουμένων , συμπεριλαμβανομένης μιας οδηγίας για την αντιμετώπιση της ψευδούς πρακτικής άσκησης — αλλά όχι την απαγόρευση της μη αμειβόμενης πρακτικής άσκησης.
Σύμφωνα με τα τελευταία αξιόπιστα διαθέσιμα στοιχεία, υπήρχαν 3,1 εκατομμύρια ασκούμενοι στην ΕΕ το 2019 — σχεδόν οι μισοί από αυτούς απλήρωτοι.
«Αυτή η οδηγία λέει ξεκάθαρα ότι δεν πρέπει να γίνεται κατάχρηση της πρακτικής άσκησης μέσω κάποιου είδους συγκαλυμμένης εργασίας», είπε σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες ο Επίτροπος για τις θέσεις εργασίας της ΕΕ Nicolas Schmit, καθώς αυτές οι εμπειρίες προορίζονται να χρησιμεύσουν μόνο ως γέφυρα στην αγορά εργασίας για άπειρους νέους.
«Και για αυτό οι εκπαιδευόμενοι πρέπει να αμείβονται αξιοπρεπώς, δίκαια, σύμφωνα με τους κανόνες, τις συλλογικές συμβάσεις, τους κατώτατους μισθούς», πρόσθεσε.
Μέχρι σήμερα, η ΕΕ βασιζόταν μόνο σε μη δεσμευτική νομοθεσία για να καθορίσει αρχές για τη διασφάλιση ποιοτικών περιόδων πρακτικής άσκησης για νέους και η πιο πρόσφατη σύσταση είναι ήδη 10 ετών.
Την Τετάρτη, η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ ενημέρωσε τη σύσταση του Συμβουλίου του 2014 και εισήγαγε την πρώτη νομοθεσία για το θέμα, η οποία περιλαμβάνει την αρχή ότι οι εκπαιδευόμενοι πρέπει να πληρώνονται.
Ωστόσο, ο κύριος στόχος της οδηγίας είναι να διασφαλίσει ότι οι περίοδοι πρακτικής άσκησης δεν χρησιμοποιούνται για να συγκαλύψουν τακτικές θέσεις εργασίας και η επιτροπή βάζει το μπαλάκι στα δικαστήρια των εθνικών αρχών εργασίας για να εντοπίσουν τέτοιες περιπτώσεις μέσω επιθεωρήσεων και ελέγχων.
Η επιτροπή έχει απαριθμήσει έξι στοιχεία που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους επιθεωρητές εργασίας να εντοπίσουν εάν μια πρακτική άσκηση χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο μιας κανονικής εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης σαφούς μαθησιακού στόχου, της υπερβολικής διάρκειας της πρακτικής άσκησης (πάνω από έξι μήνες) ή της ανάγκης για προηγούμενη εργασιακή εμπειρία.
"Ένα πράγμα πρέπει να είναι σαφές: η πρακτική άσκηση είναι πρακτική άσκηση. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι δεν χρησιμοποιούνται περίοδοι πρακτικής άσκησης αντί για πραγματικές συμβάσεις εργασίας", σχολίασε ο κεντροδεξιός ευρωβουλευτής Ντένις Ράντκε.
Για τα ευρωπαϊκά συνδικάτα και τα συμβούλια νέων, η πρόταση θεωρείται ως μια χαμένη ευκαιρία για τη βελτίωση της κατάστασης των ασκουμένων στην ΕΕ και για τη διασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους τους νέους.
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σταμάτησε στα μισά του δρόμου», δήλωσε η Μαρία Ροντρίγκες Αλκαζάρ, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Νεολαίας.
«Χωρίς δεσμευτικούς κανόνες για τις αποδοχές, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα τερματίσει την εκμετάλλευση των νέων στην αγορά εργασίας», πρόσθεσε, αναφερόμενη στο γεγονός ότι η Επιτροπή απλώς κάλεσε τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι ασκούμενοι πληρώνονται.
Το EYF υπολόγισε πέρυσι ότι ένας νέος που κάνει πρακτική άσκηση στην ΕΕ ξοδεύει κατά μέσο όρο 1.028 ευρώ το μήνα σε βασικά έξοδα διαβίωσης, όπως στέγαση, μεταφορά, υγεία, φαγητό, αναψυχή και ένδυση.
«Η μη αμειβόμενη πρακτική άσκηση σημαίνει ότι έξυπνοι νέοι από εργατική τάξη αποκλείονται από πολλές σταδιοδρομίες επειδή δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να εργαστούν δωρεάν», τόνισε η Tea Jarc, συνομοσπονδιακή γραμματέας στην Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων (ETUC).
Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία υποχρέωση σε επίπεδο ΕΕ να παρέχει στους εκπαιδευόμενους ένα ελάχιστο επίπεδο προϋποθέσεων, συμπεριλαμβανομένων των αμοιβών και της πρόσβασης σε κάθε είδους κοινωνική προστασία.
«Η οδηγία που προτείνεται σήμερα ελάχιστα κάνει για να αντιμετωπίσει αυτό το σκάνδαλο, δίνοντας ακόμη μια δουλειά στις αρχές εργασίας που δεν διαθέτουν πόρους, ενώ η υποχρέωση θα έπρεπε να είναι στους εργοδότες να παρέχουν ποιοτικές περιόδους πρακτικής άσκησης», υποστήριξε ο Jarc.
Εν τω μεταξύ, τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ILO) δείχνουν ότι μεταξύ 2009 και 2021 χώρες της ΕΕ όπως η Λιθουανία (-38 τοις εκατό), η Ρουμανία (-28,8 τοις εκατό), η Ιρλανδία (-25,4 τοις εκατό) και η Κροατία (-22,6 τοις εκατό). ) σημείωσε απότομη μείωση στον αριθμό των επιθεωρητών.