Δρ Άρης Μιχόπουλος

Σε λίγες μέρες θα γιορτάσουμε την 203η επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης με παρελάσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και σε όλο τον κόσμο. Μερικές φορές, όμως, ξεχνάμε τη σοβαρή δουλειά που προηγήθηκε αυτής της εξέγερσης και έπαιξε κομβικό ρόλο στην τελική έκβαση της Επανάστασης. Όπως γνωρίζουμε, ο αρχικός σχεδιασμός ξεκίνησε από το λιμάνι της Οδησσού, που ήταν τότε υπό τη Ρωσία. Εκεί δημιουργήθηκε η Φιλική Εταιρεία (Φιλική Εταιρεία) το 1814 από τρεις Έλληνες εμπόρους (Σκουφάς, Ξάνθος και Τσακάλωφ) και σε σύντομο χρονικό διάστημα αναπτύχθηκε όχι μόνο εκτός της σημερινής Ελλάδας, δηλαδή της σημερινής Ρουμανίας και άλλων βαλκανικών χωρών, αλλά και σε Η ίδια η Ελλάδα. Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι ηγέτες της Ελληνικής Επανάστασης, όπως π.χ

Ο Κολοκοτρώνης, ο Καραϊσκάκης και πολλοί άλλοι, μαζί με τους Μητροπολίτες που ευλόγησαν τη «λαβάρα» στην Αγία Λαύρα, είχαν μυηθεί στα μυστικά της Φιλικής Εταιρείας. Και το πρώτο ξέσπασμα της Επανάστασης δεν έγινε στην Αγία Λαύρα, αλλά στη σημερινή Ρουμανία, δηλαδή στο Πριγκιπάτο της Μολδαβίας και της Βλαχίας τότε. Εκεί στις 24 Φεβρουαρίου ο Αρχηγός της Επανάστασης Αλέξανδρος Υψηλάντης διέσχισε τον ποταμό Προυτ με μια ομάδα μαχητών, κήρυξε την επανάστασή τους κατά του Σουλτάνου και με μια Διακήρυξη κάλεσε τους ντόπιους να συμμετάσχουν στην επανάσταση. Πράγματι, με τοπική συμμετοχή και στρατιωτική δύναμη περίπου 4.000 ανδρών, οι αντάρτες μπόρεσαν να εισέλθουν στο Βουκουρέστι στις 27 Μαρτίου 1821. Η τροπή των γεγονότων, ωστόσο, στράφηκε εναντίον τους, όταν ο Τσάρος της Ρωσίας δεν αντιτάχθηκε στις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Σουλτάνου εναντίον των ανταρτών. Μέσα σε λίγες εβδομάδες η Επανάσταση είχε σβήσει, αλλά άφησε ένδοξη κληρονομιά με την περίφημη μάχη του Δραγατσανίου (7 Ιουνίου) όπου οι αγωνιστές του Ιερού Τάγματος, όλοι νέοι και μορφωμένοι, έπεσαν στο πεδίο της τιμής για «την πίστη τους και Χώρα." Έτσι η Επανάσταση τελείωσε τον Σεπτέμβριο του 1821, με τον αρχηγό της Αλέξανδρο Υψηλάντη να περνά τα σύνορα για την Αυστρία, όπου αιχμαλωτίστηκε και φυλακίστηκε μέχρι το 1827. Δυστυχώς, τον επόμενο χρόνο πέθανε στη Βιέννη χωρίς να μπορέσει να επισκεφτεί την απελευθερωμένη Ελλάδα. χρόνος. Ωστόσο, ο αδελφός του Δημήτριος Υψηλάντης μπόρεσε να ενταχθεί στην Επανάσταση στην Ελλάδα από την αρχή της και να συνεισφέρει σημαντικά στην επιτυχή έκβασή της.

Εκτός από τον κεντρικό ρόλο που έπαιξαν οι Έλληνες της Ρωσίας, της Ρουμανίας και άλλων βαλκανικών χωρών κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, είχαμε και τους Έλληνες της Δυτικής Ευρώπης, δηλαδή Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, που ενημέρωναν και παρότρυναν τους πολίτες τους και τους κυβερνήσεις για να στηρίξουν την Επανάσταση. Στην πραγματικότητα, οργάνωσαν πολλές Επιτροπές που συγκέντρωναν ρούχα, τρόφιμα και στρατιωτικά εφόδια για να υποστηρίξουν τον πόλεμο. Ταυτόχρονα προκαλούσαν τις τουρκικές θηριωδίες και προκαλούσαν έντονο φιλελληνικό αίσθημα προς τους επαναστάτες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μια εισροή ευρωπαϊκών μαχητικών να έρχονται

Η Ελλάδα να αγωνιστεί για την ελευθερία της. Εξαιρετικό παράδειγμα αυτής της κίνησης ήταν η συμμετοχή του Λόρδου Βύρωνα, ο οποίος χρηματοδότησε μια μεγάλη ομάδα Σουλιωτών αγωνιστών και έδωσε και τη ζωή του κατά την πολιορκία του Μεσολογγίου (19 Απριλίου 1824). Στο πολιτικό μέτωπο, υποστήριζαν την εγκαθίδρυση μιας ελεύθερης χώρας και την παροχή στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας. Έτσι κατά κάποιο τρόπο τα διάφορα δάνεια που δόθηκαν στην Ελλάδα κατά την Επανάσταση ήταν υποπροϊόν αυτών των προσπαθειών των Ελλήνων της Διασποράς και άλλων. Ιδιαίτερα αυτή η βοήθεια έγινε πιο εμφανής και καθοριστική προς το τέλος της Επανάστασης, όταν οι κοινές προσπάθειες των Ελλήνων και η αλλαγή της κοινής γνώμης σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ανάγκασαν τις κυβερνήσεις τους να αλλάξουν τη θέση τους για την Επανάσταση. Έτσι η Ιερά Συμμαχία που σχηματίστηκε το 1815 στη Βιέννη, από εχθρό της Επανάστασης στην αρχή αναγκάστηκε να γίνει φίλος σε λίγο. Και αυτή η αλλαγή φάνηκε ξεκάθαρα στη ναυμαχία του Ναβαρίνου (1827), όπου η Αγγλία, η Γαλλία και η Ρωσία πολέμησαν μαζί εναντίον του Τουρκοαιγυπτιακού στόλου και τερμάτισαν αυτή τη μακρόχρονη και σκληρή μάχη.

Τις δημόσιες διαδηλώσεις και την υποστήριξη στην Ευρώπη ακολούθησαν παρόμοιες ενέργειες πέρα από τον Ατλαντικό. Η εκκολαπτόμενη Αμερικανική Δημοκρατία συνέβαλε το δικό της σημαντικό μερίδιο στην Επανάσταση. Πολλές Επιτροπές σε μεγάλες αμερικανικές πόλεις, ειδικά στην ανατολική ακτή, σχηματίστηκαν για να συλλέξουν ρούχα, χρήματα και οποιαδήποτε άλλη ανάγκη για να υποστηρίξουν τον πόλεμο και τους ανθρώπους που πεινάνε. Αυτές οι Επιτροπές έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία του πολέμου και επίσης στην ενθάρρυνση νέων μαχητών να συμμετάσχουν στον πόλεμο. Ως αποτέλεσμα, πολλοί από αυτούς συμμετείχαν στον αγώνα και παρείχαν ανθρωπιστική βοήθεια. Πιο αξιοσημείωτος από αυτούς ήταν ο διάσημος νεαρός γιατρός Samuel Gridley Howe που έσωσε πολλές ζωές, φροντίζοντας αρρώστους και τραυματίες. Προήχθη σε Αρχιχειρουργό του Ελληνικού Στρατού και βοήθησε την Ελλάδα και κατά την Κρητική Επανάσταση. Στο στρατιωτικό μέτωπο έχουμε αρκετούς αξιωματικούς σταδιοδρομίας και άλλους αξιωματικούς που εντάσσονται στους Έλληνες μαχητές, ειδικοί μεταξύ αυτών ο George Jarvis και ο συνταγματάρχης Jonathan Miller. Ενώ ο Τζάρβις προήχθη σε Στρατηγό του Ελληνικού Στρατού, ο Συνταγματάρχης Τζόναθαν Μίλερ έδωσε στους Ελληνοαμερικανούς τον πρώτο τους Κογκρέσο, δηλαδή τον Λούκας Μιλτιάδης Μίλερ. Ο Λούκας μεταφέρθηκε στις ΗΠΑ, ως ορφανό του πολέμου, πήρε εξαιρετική μόρφωση από τον υιοθετημένο πατέρα του και τελικά έγινε μέλος του Κογκρέσου, προσφέροντας την κεντρική ομιλία για την Ελληνική Επανάσταση το 1891 στο Κογκρέσο των ΗΠΑ!

Ενώ η μικροσκοπική παρουσία της ελληνικής διασποράς στις Ηνωμένες Πολιτείες εκείνη την εποχή έκανε ό,τι μπορούσε για να στηρίξει την Επανάσταση, μπορεί κανείς να φανταστεί το βάθος και το εύρος της Ομογένειας μας στις μέρες μας. Η Ελληνοαμερικανική Κοινότητα σήμερα είναι το κέντρο της ελληνικής διασποράς, όπως ήταν οι Έλληνες της Ρωσίας το 1821. Η ελληνική διασπορά σήμερα έχει έναν πλούτο και μια δύναμη που δεν φανταζόμασταν πριν από πενήντα χρόνια. Ίσως, η AHEPA είναι η οργάνωση που έχει απορροφήσει καλύτερα αυτή την αποστολή δημιουργώντας αδελφές οργανώσεις σε πολλά μέρη του κόσμου, δηλαδή στην Αυστραλία, τον Καναδά, την Ευρώπη και ακόμη και την ίδια την Ελλάδα. Αυτό δείχνει την ενότητα του έθνους μας στην παγκόσμια εννοιοποίησή του. Και όπως οι Έλληνες της Διασποράς το 1821 άλλαξαν τον ρου της ιστορίας εκείνη την εποχή, έτσι μπορούμε να κάνουμε και εμείς σήμερα. Οι Ελληνοαμερικανοί είναι η ναυαρχίδα της ομογένειας και ως εκ τούτου έχουν σοβαρή υποχρέωση να δίνουν το παράδειγμα της υπόλοιπης ομογένειας. Και έχουμε ένα καλό παράδειγμα να ακολουθήσουμε: τους Εβραίους της διασποράς. Από πολλές απόψεις έχουν μετακινήσει τα «τέρματα» μπροστά, αφήνοντας πίσω τις άλλες ομάδες. Εδώ λοιπόν έχουμε τις δικές μας πολλαπλές προκλήσεις να αντιμετωπίσουμε και να ξεπεράσουμε, ώστε να διακηρύξουμε περήφανα «ΖΗΤΩ ΤΟ ΑΘΑΝΑΤΟ 1821!»