Πρόσφατες δημοσκοπήσεις έθεσαν τα φλαμανδικά εθνικιστικά κόμματα, το δεξιό N-VA (ομάδα Ευρωπαίων Συντηρητικών & Μεταρρυθμιστών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) και το ακροδεξιό Vlaams Belang (Φλαμανδικό συμφέρον) (ομάδα ID) σε συνδυασμένη πλειοψηφία στην περιφερειακή φλαμανδική κοινοβούλιο, που οδηγεί σε φόβους για μια ακροδεξιά ανάληψη της κυβέρνησης — και ακόμη και πυροδοτώντας ανησυχίες για το μέλλον του ίδιου του Βελγίου.

Ωστόσο, ο Dave Sinardet, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Vrije Universiteit Brussel, σπεύδει να τονίσει ότι τέτοιοι φόβοι είναι υπερβολικοί. «Οι δημοσκοπήσεις τείνουν να δημιουργούν πραγματικότητες αντί να τις αντικατοπτρίζουν».

Υποστήριξε ότι «μια εβδομάδα είναι πολύς καιρός στην πολιτική», ενώ υπενθύμισε πώς μόλις πριν από ένα χρόνο οι άνθρωποι εικάζουν ότι ο ηγέτης των Φλαμανδών Σοσιαλιστών «Vooruit» Κόνερ Ρουσό θα γινόταν πρωθυπουργός.

Ο Sinardet επισημαίνει ότι εντός της βυζαντινής κυβερνητικής δομής του Βελγίου, ο σχηματισμός μιας φλαμανδικής περιφερειακής κυβέρνησης με τον Vlaams Belang μπορεί να μην είναι προς το συμφέρον του N-VA.

"Έχουν ξεκαθαρίσει ότι θέλουν να κυβερνήσουν σε ομοσπονδιακό επίπεδο και να συνάψουν συμφωνία με τα γαλλόφωνα κόμματα για περισσότερη φλαμανδική αυτονομία. Η διακυβέρνηση με τον Vlaams Belang σε περιφερειακό επίπεδο είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με αυτό, επειδή η ακροδεξιά είναι λιγότερο ομαλοποιημένη στη Βαλλονία. Τα περισσότερα γαλλόφωνα κόμματα θα αρνηθούν να διαπραγματευτούν εάν το κάνει αυτό το N-VA», είπε.

Η Kathleen van Brempt, ευρωβουλευτής των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και πρώην υπουργός της Φλάνδρας δεν πτοείται επίσης από τον ακροδεξιό τρόμο, τονίζοντας ότι αυτό δεν είναι το πρώτο της ροντέο: «Ξεκίνησα την πολιτική μου καριέρα γύρω στο 2000, όταν το Flemish Block [ο προκάτοχος του Vlaams Belang] ξαφνικά σημείωσε τεράστια κέρδη στην Αμβέρσα. Είναι δυνατό να τους σπρώξετε πίσω στο περιθώριο, εάν κάνετε καλή εκστρατεία, αλλά πάνω από όλα εφαρμόζοντας ισχυρότερη πολιτική».

Αυτό δεν σημαίνει ότι οι δημοσκοπήσεις δεν προκαλούν ανησυχία για τον van Brempt και άλλους.

"Αν δώσετε [στην ακροδεξιά] μια ευκαιρία, αυτό μπορεί να έχει δραματικές συνέπειες. Στην αρχή όχι για ανθρώπους σαν εμένα, αλλά αν αρχίσετε να αποκλείετε ανθρώπους, ξέρω ότι στο τέλος, θα είναι και η σειρά μου, ως γυναίκα», είπε ο van Brempt, τονίζοντας τη σημασία ενός «υγειονομικού κορδονιού» ενάντια στην ακροδεξιά», είπε.

Όταν ρωτήθηκε για το αν θα συνεργαστούν με τον Βλάαμς Μπελάνγκ, ένας εκπρόσωπος του N-VA είπε στον EUobserver ότι «η δυσαρέσκεια του Φλαμανδού ψηφοφόρου επικεντρώνεται σε ομοσπονδιακά ζητήματα». Σε εθνικό επίπεδο, ο Vlaams Belang θεωρείται πρόβλημα γιατί κανένα γαλλόφωνο κόμμα δεν θέλει να συνεργαστεί μαζί του.

Ωστόσο, ανέφερε ότι η προοπτική μιας ακροδεξιάς φλαμανδικής κυβέρνησης θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να εξαναγκαστεί μια συμφωνία σε εθνικό επίπεδο. «Θα μπορούσαμε να δεσμευτούμε να απόσχουμε από το σχηματισμό κυβέρνησης με τον Vlaams Belang σε περιφερειακό επίπεδο, αλλά μόνο εάν τα άλλα φλαμανδικά κόμματα υποσχεθούν ότι δεν θα σχηματίσουν μια εθνική κυβέρνηση χωρίς φλαμανδική πλειοψηφία [η οποία θα περιλαμβάνει το N-VA]», είπε ο εκπρόσωπος .

Ο Van Brempt αμφιβάλλει ότι τέτοιες απειλές θα αποδειχθούν αποτελεσματικές. "Πιστεύετε πραγματικά ότι ο Paul Magnette [αρχηγός των Σοσιαλιστών της Βαλλονίας] θα εντυπωσιαστεί αν πείτε "Θα συμμετάσχω σε συνασπισμό με τον Vlaams Belang"; Δεν υπάρχει περίπτωση."

RIP Vivaldi;

Ανεξάρτητα από το τι αποφασίσει να κάνει το N-VA, ο σχηματισμός ομοσπονδιακής κυβέρνησης είναι πιθανό να είναι μια σοβαρή πρόκληση.

Ένα απλό αντίποινα της σημερινής αποκαλούμενης κυβέρνησης «Βιβάλντι», ενός μεγάλου συνασπισμού κεντρώων κομμάτων που ονομάστηκε έτσι από τον συνθέτη των τεσσάρων εποχών, είναι όλο και πιο απίθανο καθώς αρκετοί κυβερνητικοί εταίροι αναμένεται να χάσουν σημαντικά στις δημοσκοπήσεις.

Αλλά οι μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται από το N-VA, το οποίο θέλει περισσότερη ανεξαρτησία και λιγότερο επιμερισμό των δημοσιονομικών βαρών μεταξύ της Φλάνδρας και της Βαλλονίας, θα μπορούσαν να γίνουν εμπόδιο.

"Πολλές από τις προτάσεις τους είναι εντελώς μη ρεαλιστικές. Και θα είναι πρακτικά αδύνατο να επιτευχθεί η πλειοψηφία των δύο τρίτων που απαιτείται για τη συνταγματική αλλαγή", σύμφωνα με τον Σιναρντέτ.

Ως εκ τούτου, ο κίνδυνος που αντιμετωπίζει τελικά το Βέλγιο είναι η πολιτική παράλυση, πιστεύει ο Van Brempt. Εάν το N-VA ανταποκριθεί στην απειλή του και σχηματίσει κυβέρνηση με τον Vlaams Belang στη Φλάνδρα, προβλέπει αδιέξοδο: "Η χώρα δεν θα καταρρεύσει, αλλά θα σταματήσετε σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Και η Βαλλονία και οι φλαμανδικές κυβερνήσεις δεν θα μπορέσουν να συνεργαστούν, οπότε θα έχετε ένα πλήρες μπλοκάρισμα».

Λόγω των ιδιαιτεροτήτων του φεντεραλισμού του, ένα τέτοιο αδιέξοδο θα είχε συνέπειες και για το Βέλγιο στην ΕΕ, επισημαίνει ο Sinardet. «Στο Βέλγιο, οι περιφερειακές κυβερνήσεις έχουν εκτεταμένες εξουσίες και σε διεθνές επίπεδο».

Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι οι περιφερειακές κυβερνήσεις των Βρυξελλών, της Φλάνδρας και της Βαλλονίας πρέπει συνεχώς να συμφωνούν σε μια κοινή θέση στην ΕΕ. «Εάν ο Βλάαμς Μπελάνγκ εισέλθει στην κυβέρνηση, αυτό θα μπορούσε να απειλήσει ολόκληρη την αρχιτεκτονική της πρακτικής του συνεργατικού φεντεραλισμού του Βελγίου», προειδοποιεί ο Σιναρντέτ.