Εδώ δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι η σχέση Ουάσιγκτον-Πεκίνου γνώρισε μια καθοδική πορεία τα τελευταία χρόνια –ειδικά στον απόηχο των εμπορικών πολέμων μεταξύ των δύο χωρών που ξεκίνησαν το 2018– μετά την απόφαση του τότε προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει δασμούς . Η πανδημία του Covid19 και οι σκληρές οικονομικές πολιτικές της κυβέρνησης Μπάιντεν έναντι της Κίνας –ειδικά στον τομέα της τεχνολογίας– και αρκετές άλλες γεωπολιτικές αλλαγές σε άλλα μέρη του κόσμου, έχουν στείλει ένα σαφές μήνυμα ότι η σχέση Ουάσιγκτον-Πεκίνου είναι απίθανο να επιστρέψει σε αυτό που ήταν πριν από μια δεκαετία.

Εδώ θα ήταν σκόπιμο να επισημανθεί, ότι οι πολιτικές των διαδοχικών προέδρων των ΗΠΑ — αρχής γενομένης από τον Πρόεδρο Ρίτσαρντ Νίξον — που πίστευαν ότι οι μεγαλύτερες οικονομικές σχέσεις με την Κίνα θα οδηγούσαν στην ενσωμάτωση της τελευταίας στο παγκόσμιο σύστημα, έχουν επίσης αντιμετωπιστεί έντονη κριτική από αρκετούς στρατηγικούς σχολιαστές. υποστηρίζουν ότι μόνο η Κίνα έχει επωφεληθεί από τις πολιτικές των ΗΠΑ έναντι της Κίνας τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες.

Ακόμη και εν μέσω των στελεχών ΗΠΑ-Κίνας, είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου μερικά σημεία:

Πρώτον, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Κίνα αντιλαμβάνονται ότι οι διαφορές είναι ένα πράγμα, αλλά δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τη σύγκρουση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, παρά την απουσία απτής βελτίωσης στις διμερείς σχέσεις, τόσο το Πεκίνο όσο και η Ουάσιγκτον τους τελευταίους μήνες δραστηριοποιούνται ενεργά . Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι ο ανταγωνισμός δεν θα μετατραπεί σε σύγκρουση.

Για την Κίνα, είναι σημαντικό να έχει μια λειτουργική οικονομική σχέση με τις ΗΠΑ – ειδικά καθώς η οικονομία της επιβραδύνεται. Η αποσύνδεση των ΗΠΑ και ακόμη και η διαφοροποίηση των αλυσίδων εφοδιασμού είναι πιθανό να επηρεάσει την κινεζική οικονομία. Μιλώντας στο Belt and Road Initiative Forum (BRI) τον Οκτώβριο του 2023, ο Κινέζος Πρόεδρος Xi Jinping είχε πει : «Στεκόμαστε ενάντια στις μονομερείς κυρώσεις, τον οικονομικό καταναγκασμό, την αποσύνδεση και τη διακοπή της εφοδιαστικής αλυσίδας».

Για τις ΗΠΑ, μια εργασιακή σχέση με την Κίνα είναι σημαντική, καθώς υπάρχει συνειδητοποίηση ότι και οι δύο χώρες πρέπει να συνεργαστούν για την επίλυση παγκόσμιων γεωπολιτικών και οικονομικών προκλήσεων.

Δεύτερον, καθώς οι ΗΠΑ επρόκειτο να κοιτάξουν προς τα μέσα την τελευταία δεκαετία –αν και αυτή η διαδικασία επιταχύνθηκε κατά τη διάρκεια της προεδρίας Τραμπ– η Ουάσιγκτον έχει χάσει τη μόχλευση της σε ορισμένα μέρη του κόσμου. Ενώ οι ΗΠΑ μπορεί να είναι δύσπιστες ως προς την αυξανόμενη κινεζική μόχλευση, δεν αντιτίθενται στην επιρροή του Πεκίνου έναντι του Αφγανιστάν – μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν στην Καμπούλ το 2021.

Η Κίνα, ενώ εμπλέκεται με τους Ταλιμπάν, δεν έχει δώσει «πλήρη διπλωματική αναγνώριση». Πρόσφατα, ο πρεσβευτής του Αφγανιστάν στην Κίνα, Asadullah Bilal Karimi, επέδωσε τα διαπιστευτήριά του στον Κινέζο Πρόεδρο, Xi Jinping, αλλά ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών όταν ρωτήθηκε για το εάν η Κίνα είχε παραχωρήσει διπλωματική αναγνώριση στο Αφγανιστάν ή όχι είπε ότι δεν ήθελε να γίνει το Αφγανιστάν. αποκλειστεί από τη «διεθνή κοινότητα». 

Είπε ο Wang Wenbin : «Ελπίζουμε ότι η διεθνής κοινότητα θα εντείνει τη δέσμευση και τις ανταλλαγές με την προσωρινή κυβέρνηση του Αφγανιστάν, την ενθαρρύνει να ανταποκριθεί ενεργά στις διεθνείς ανησυχίες, να βοηθήσει από κοινού στην ανοικοδόμηση και ανάπτυξη του Αφγανιστάν και να υποστηρίξει την προσπάθεια του Αφγανιστάν να καταπολεμήσει τις βίαιες τρομοκρατικές δυνάμεις και συμβάλλουν στην περιφερειακή ειρήνη, σταθερότητα και ευημερία»,

Ο επικεφαλής εκπρόσωπος των Ταλιμπάν, Ζαμπιχουλάχ Μουτζαχίντ, δήλωσε ότι και άλλες χώρες θα πρέπει επίσης να αναγνωρίσουν διπλωματική αναγνώριση στη Διανομή των Ταλιμπάν.

Οι ΗΠΑ σχολιάζοντας τη σχέση Κίνας-Αφγανιστάν και την επίδοση των διαπιστευτηρίων από τον απεσταλμένο του Αφγανιστάν στην Κίνα στον Σι Τζινπίνγκ ήταν επιφυλακτικές.

Το Πεκίνο, ενώ συνηγορεί υπέρ της αποδέσμευσης των περιουσιακών στοιχείων στο Αφγανιστάν, επικράτησε επίσης από τους Ταλιμπάν να πραγματοποιήσουν τις απαραίτητες πολιτικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις που αναμένει η διεθνής κοινότητα.

Οι ΗΠΑ φαίνεται επίσης να έχουν αποδεχτεί την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας στη Μέση Ανατολή – ειδικά το Ιράν. Από την έξοδο των ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία του Ιράν/Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης/JCPOA, η Τεχεράνη έχει πλησιάσει το Πεκίνο και τη Μόσχα. Η επέκταση του πυρηνικού του προγράμματος από το Ιράν και η στρατιωτική υποστήριξη του Ιράν στη Ρωσία έχουν απλώς επιδεινώσει τους δεσμούς Ιράν-ΗΠΑ.

Είναι σημαντικό ότι οι ΗΠΑ χαιρέτησαν την επανέναρξη των διπλωματικών δεσμών μεταξύ Σαουδικής Αραβίας-Ιράν μέσω συμφωνίας που υπογράφηκε τον Μάρτιο του 2023 (η συμφωνία αυτή έγινε με τη μεσολάβηση της Κίνας).

Στον απόηχο της επίθεσης στην Ερυθρά Θάλασσα, από τους Χούτι που υποστηρίζονται από το Ιράν, η Ουάσιγκτον ζήτησε από το Πεκίνο να επικρατήσει στο Ιράν για να αποτρέψει τυχόν περαιτέρω επιθέσεις από τους Χούτι. Η Κίνα υποτίθεται ότι ζήτησε από την Τεχεράνη να επικρατήσει έναντι των Χούτι – διαφορετικά οι οικονομικοί δεσμοί μεταξύ των δύο χωρών θα επηρεαστεί.

Τρίτον, χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας – συμπεριλαμβανομένης της Σιγκαπούρης και της Μαλαισίας – και χώρες του Κόλπου – όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Σαουδική Αραβία – έχουν ξεκαθαρίσει ότι δεν θα ήθελαν να επιλέξουν μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, καθώς έχουν στενούς οικονομικούς δεσμούς και με τις δύο .

Στο τρέχον παγκόσμιο οικονομικό και γεωπολιτικό περιβάλλον, ενώ υπάρχουν σοβαρές διαφορές μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ σε πολλά ζητήματα, και οι δύο χώρες φαίνεται να έχουν συνειδητοποιήσει ότι δεν πρέπει απλώς να κρατούν ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας τους, αλλά ακόμη και να συνεργάζονται στενά για να αντιμετωπίσουν σοβαρά οικονομικά και γεωπολιτικά ζητήματα. Εκτός από αυτό, η Ουάσιγκτον δεν βλέπει τους στενούς δεσμούς του Πεκίνου με ορισμένες χώρες από ένα πρίσμα μηδενικού αθροίσματος. Μένει να δούμε αν μια αλλαγή φρουράς στην Ουάσιγκτον θα επηρεάσει τις τρέχουσες προσπάθειες για την προώθηση της δέσμευσης μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.

[Φωτογραφία από τον Λευκό Οίκο, Public Domain]

Οι απόψεις και οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο είναι αυτές του συγγραφέα .

Ο Tridivesh Singh Maini είναι αναλυτής με έδρα το Νέο Δελχί που ενδιαφέρεται για τις συνδέσεις Punjab-Punjab καθώς και για τις Μελέτες Διαμερισμού. Ο Maini συνέγραψε το «Humanity Amidst Insanity: Hope Under and After the Indo-Pak Partition» (Νέο Δελχί: UBSPD, 2008) με τους Tahir Malik και Ali Farooq Malik. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του στο [email protected] .