«Εφαρμόζουμε τους κανόνες εμπλοκής σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Εάν εντοπίσουμε ένα πλοίο να πλησιάζει με απειλητικό τρόπο, ακολουθούμε μια συγκεκριμένη διαδικασία», λέει στην Καθημερινή ο Κ.Σ.
Καθώς οι επιθέσεις των ανταρτών Χούτι στην Ερυθρά Θάλασσα αυξάνονται, η παγκόσμια ζήτηση για έμπειρους και καλά εκπαιδευμένους φρουρούς για την προστασία των πλοίων και των ναυτών αυξάνεται στα ύψη. Η Ερυθρά Θάλασσα και ο Κόλπος του Άντεν αποτελούν πλέον περιοχές υψηλού κινδύνου για την παγκόσμια ναυτιλία και η ανάγκη για προστασία των πλοίων είναι μεγάλη.
Η περιοχή είναι γνωστή στους Έλληνες μισθοφόρους που υπηρετούσαν ως ένοπλοι φρουροί σε εμπορικά πλοία από το 2007, όταν ο εμφύλιος πόλεμος στη Σομαλία οδήγησε σε έξαρση των περιστατικών πειρατείας. Η κρίση στη Μέση Ανατολή και οι επιθέσεις των Χούτι ως «απάντηση» στις επιχειρήσεις του Ισραήλ στη Γάζα «ανεβάζουν τη θερμοκρασία» στην περιοχή, καθώς και οι μισθοί που πληρώνουν οι εταιρείες για να μεταφέρουν προσωπικό ασφαλείας – μια δύσκολη και επικίνδυνη δουλειά που πολλοί Έλληνες επιλέξτε να κάνετε. Η Καθημερινή μίλησε με έναν από τους πιο έμπειρους Έλληνες γκαρντ με δεκάδες αποστολές στην επίμαχη περιοχή στο «βιογραφικό» του.
Ο Κ.Σ γεννήθηκε στην Αθήνα και ζει στην Κυπαρισσία της Πελοποννήσου. Το 2017, σε ηλικία 37 ετών, υπέγραψε το πρώτο του συμβόλαιο με ιδιωτική εταιρεία ως ένοπλος φρουρός σε εμπορικά πλοία. Μέχρι τότε η μόνη του ενασχόληση με τις Ένοπλες Δυνάμεις ήταν η θητεία του στους κομάντος του ελληνικού στρατού. Τον Μάρτιο του ίδιου έτους, έχοντας παρακολουθήσει ένα σύντομο κύκλο θεωρητικής εκπαίδευσης, ξεκίνησε το πρώτο του ταξίδι στην Ερυθρά Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό. «Η δουλειά μας είναι να προστατεύσουμε το πλοίο, το φορτίο και το προσωπικό», λέει στην Καθημερινή.
Με το δάχτυλο στη σκανδάλη
«Εφαρμόζουμε τους κανόνες εμπλοκής σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο»
Οι φρουροί επιβιβάζονται στα πλοία από λιμάνια κοντά στη ζώνη υψηλού κινδύνου και τους συνοδεύουν μέχρι να φύγουν από αυτήν. Σε προκαθορισμένα σημεία στην Ερυθρά Θάλασσα ή στον Ινδικό Ωκεανό, βρίσκονται οι «πλωτήρες». Πρόκειται για παλιά αγκυροβολημένα πλοία που χρησιμεύουν ως σταθμοί ανεφοδιασμού. «Εκεί βρίσκονται οι αποθήκες όπλων. Συνήθως παίρνουμε ημιαυτόματα, AK-47, M4, Zastavas ή FNS, πυρομαχικά, αλεξίσφαιρο γιλέκο και κράνος. Εάν συνοδεύετε ένα γιοτ, έχετε καλύτερο εξοπλισμό, νυχτοσκόπια, ραδιόφωνα διπλής κατεύθυνσης κ.λπ.», λέει ο KS.
Οι πλωτοί σταθμοί διαθέτουν επίσης κουκέτες όπου μένουν μισθοφόροι διαφόρων εθνικοτήτων περιμένοντας να επιβιβαστούν σε πλοίο. «Όταν ξεκινάμε από το Σουέζ, σταματάμε στον πλωτό σταθμό που βρίσκεται στο γεωγραφικό σημείο 17 North. Εκεί παίρνουμε τα όπλα μας. Στο τέλος του ταξιδιού, μας αφήνουν στο σημείο 60 East. Μένουμε εκεί για λίγο μέχρι να έρθει το επόμενο πλοίο».
Χρειάζεται μια φορτηγίδα ή δεξαμενόπλοιο περίπου τέσσερις ημέρες για να διασχίσει την επικίνδυνη ζώνη της Ερυθράς Θάλασσας, από το σημείο 17 Βορρά μέχρι τα στενά της Υεμένης. Όλη την ώρα, η ομάδα ασφαλείας του πλοίου έχει κυριολεκτικά το δάχτυλό της στη σκανδάλη. «Εφαρμόζουμε τους κανόνες εμπλοκής σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Αν εντοπίσουμε πλοίο να πλησιάζει απειλητικά, ακολουθούμε συγκεκριμένη διαδικασία. Το πλοίο χρησιμοποιεί το κέρατό του για να ξέρουν οι πειρατές ότι τους έχουμε δει. Στη συνέχεια ρίχνουμε μια φωτοβολίδα και τους δείχνουμε τα όπλα μας. Εάν δεν απομακρυνθούν, ζητάμε από τον καπετάνιο την άδεια να ρίξουμε προειδοποιητικές βολές. Στη συνέχεια στοχεύουμε στις μηχανές για να ακινητοποιήσουμε το σκάφος. Αν ανοίξουν πυρ και πιάσουμε αρραβώνα, αυτό αλλάζει τα πράγματα. Μπαίνουμε σε λειτουργία αυτοάμυνας και μετά η κατάσταση γίνεται δύσκολη», λέει στην Καθημερινή ο Κ.Σ.
Υπάρχουν τρεις έως τέσσερις φρουροί σε κάθε πλοίο. Αποτελούν την ομάδα ασφαλείας. Ο πιο έμπειρος είναι ο αρχηγός της ομάδας. Καθώς το πλοίο περνά την επικίνδυνη ζώνη, ο αρχηγός της ομάδας βρίσκεται στη γέφυρα και η ομάδα παρακολουθεί τι συμβαίνει 360 μοίρες γύρω από το πλοίο. «Υπάρχουν δεκάδες ψαρόβαρκες που πλέουν στο στενό Bab-el-Mandeb. Κάθε ψαράς έχει ένα καλάσνικοφ. είναι δύσκολο να διακρίνεις τον κίνδυνο. Όταν είμαι αρχηγός ομάδας, δεν αφήνω τη γέφυρα μέχρι να βγει το πλοίο στον Ινδικό Ωκεανό», λέει ο Κ.Σ. να φοράμε όλο τον μαχητικό μας εξοπλισμό. Πρέπει να είμαστε πάντα έτοιμοι για όλα τα ενδεχόμενα».
Απόπειρα πειρατείας
Οι περισσότερες επιθέσεις γίνονται νωρίς το πρωί ή όταν ο ήλιος πέφτει. Πριν από λίγα χρόνια η KS κλήθηκε να αντιμετωπίσει μια δύσκολη κατάσταση στα ανοιχτά του Ομάν. Είχε επιβιβαστεί σε φορτηγό πλοίο από το λιμάνι της πόλης Al Hudaydah της Υεμένης. Καθώς έφευγαν από τον Κόλπο του Άντεν, παρατήρησαν ένα ντάου να τους πλησιάζει. «Μας ακολούθησε για τέσσερις ή πέντε ώρες και όταν πλησίασε, κατέβασε τα σκιφ, τα οποία άρχισαν να πλησιάζουν με ταχύτητα. Όταν ήταν λιγότερο από 300 μέτρα, έριξα μια φωτοβολίδα, αλλά δεν σταμάτησαν. Ζήτησα από τον καπετάνιο την άδεια να ρίξω προειδοποιητικές βολές και έριξα το Zastava στο νερό πέντε μέτρα από το σκάφος τους, αναγκάζοντάς τους να αλλάξουν πορεία». Λίγους μήνες αργότερα βρίσκονταν στον Διεθνή Συνιστώμενο Διάδρομο Διαμετακόμισης της Υεμένης (IRTC) όπου τους ακολούθησαν επτά dhows και 30 μικρότερα σκιφ.
«Συνήθως επιτίθενται από τη μία πλευρά του πλοίου. Αν έχεις τα μάτια σου ανοιχτά, μπορείς να αμυνθείς αποτελεσματικά», λέει στην Καθημερινή ο Κ.Σ. «Οι Χούθι εξαπολύουν τρομοκρατικές επιθέσεις. θέλουν να βλάψουν το πλοίο. Οι Σομαλοί, που ενδιαφέρονται κυρίως να το αναλάβουν για να ζητήσουν λύτρα, κάνουν διαφορετικές επιθέσεις. Αλλά οι Ιρανοί είναι σε άλλο επίπεδο. Μιλάμε για έναν τακτικό στρατό που διεξάγει επιχειρήσεις επιδρομών. Όταν έρχονται με ελικόπτερα Mi-8 οπλισμένα με πολυβόλα και ρουκέτες, αφήνεις τα όπλα. Δεν μπορείτε να αντιμετωπίσετε μια τέτοια απειλή».
Η KS πιστεύει ότι οι επιθέσεις στην περιοχή θα ενταθούν περαιτέρω καθώς πολλές τρομοκρατικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή βλέπουν την κρίση ως ευκαιρία. «Από το 2018 μέχρι τον περασμένο Νοέμβριο, οι Χούτι πραγματοποίησαν πολύ λίγες επιθέσεις. Τώρα μαθαίνουμε ότι τα περιστατικά αεροπειρατείας από τη Σομαλία αυξάνονται ξανά. Η κατάσταση θα κλιμακωθεί και οι εταιρείες ασφαλείας αναζητούν έμπειρους και καλά εκπαιδευμένους φρουρούς για να προστατεύσουν τα πλοία τους». Οι μισθοί μπορεί να φτάσουν τα 300 $ στις «καυτές» περιοχές, αλλά η δουλειά δεν είναι για όλους. «Υπήρχαν πολλοί Έλληνες φρουροί», λέει ο KS, «αλλά τη μερίδα του λέοντος παίρνουν τώρα Ινδοί και Σενεγαλέζοι που έρχονται με χαμηλότερους μισθούς».