Κατά τη διάρκεια πρόσφατων επισκέψεων σε εργοστάσια πυρομαχικών, ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν αναφέρθηκε στη Νότια Κορέα ως «κύριο εχθρό» και δήλωσε ότι «δεν είχε σκοπό να αποφύγει έναν πόλεμο», απειλώντας να εξολοθρεύσει τον Νότο εάν προκληθεί. Ακριβώς στην αρχή του νέου έτους, η Πιονγκγιάνγκ εκτόξευσε περίπου 200 βλήματα πυροβολικού στα νερά της δυτικής ακτής της κοντά στη Νότια Κορέα, ωθώντας τη Σεούλ να ανταποδώσει με περίπου 400 βολές πυροβολικού. Στη συνέχεια, η Βόρεια Κορέα πραγματοποίησε ασκήσεις πυροβολικού με πραγματικά πυρά για άνευ προηγουμένου τρεις συνεχόμενες ημέρες. Αυτοί οι ελιγμοί αύξησαν περαιτέρω τις εντάσεις μετά τη ρητορική του Κιμ που χαρακτηρίζει τις διακορεατικές σχέσεις ως «μια σχέση μεταξύ δύο εχθρών σε πόλεμο».
Κατά τη διάρκεια της ολομέλειας της Κεντρικής Επιτροπής του Εργατικού Κόμματος της Κορέας στα τέλη του περασμένου έτους, ο Κιμ δήλωσε κατηγορηματικά ότι οι σχέσεις Βορρά-Νότου είχαν μετατοπιστεί από συμπατριώτες σε μια εχθρική κατάσταση πολέμου μεταξύ δύο χωρών. Τόνισε ότι η Βόρεια Κορέα δεν θα επιδιώκει πλέον την ιδέα της ειρηνικής επανένωσης, επιλέγοντας αντ' αυτού να επιβεβαιώσει τη δέσμευσή της να κατακτήσει το έδαφος της Νότιας Κορέας εάν κριθεί απαραίτητο. Η ρητορική του σηματοδοτεί μια αποφασιστική αλλαγή στην πολιτική του Βορρά απέναντι στον Νότο.
Σε αυτό το σκηνικό, η κορεατική χερσόνησος έχει πλέον μετατραπεί από κατάσταση ανακωχής σε κατάσταση όπου η σύγκρουση διαφαίνεται ανά πάσα στιγμή.
Οι βομβαρδισμοί του πυροβολικού υλοποίησαν την προηγούμενη υπόσχεση της Πιονγκγιάνγκ να εγκαταλείψει τη διακορεατική στρατιωτική συμφωνία που υπογράφηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2018. Στοχεύοντας τη ζώνη ασφαλείας στη Δυτική Θάλασσα, όπως περιγράφεται στη συμφωνία, η επίθεση πυροβολικού του Βορρά ουσιαστικά ακύρωσε το πλαίσιο. Αυτή η εξέλιξη υπονομεύει επίσης μακροχρόνιες συμφωνίες, συμπεριλαμβανομένης της ανακωχής και άλλων στρατιωτικών συμφωνιών, που έχουν υποστηρίξει ιστορικά την ασφάλεια της Κορεατικής Χερσονήσου. Κατά συνέπεια, η περιοχή οπισθοχωρεί σε μια κατάσταση που θυμίζει τον πόλεμο της Κορέας.
Η δήλωση του Κιμ για τη Νότια Κορέα ως αντίπαλο έχει σημασία στη διαμόρφωση της κυβερνητικής στρατηγικής του. Ενώ ο Κιμ Ιλ Σουνγκ και ο Κιμ Γιονγκ Ιλ προσπάθησαν να ανατρέψουν τις νοτιοκορεατικές διοικήσεις χρησιμοποιώντας ένα μείγμα επιχειρήσεων διείσδυσης και παραπλανητικών ειρηνευτικών επιθέσεων, όλες αυτές οι προσπάθειες κατέληξαν σε αποτυχία. Αντίθετα, ο Κιμ Γιονγκ Ουν υιοθέτησε την επιδίωξη μιας τολμηρής μετωπικής αντιπαράθεσης, χρησιμοποιώντας προκλήσεις πυρηνικών πυραύλων και τώρα με αποκορύφωμα την κήρυξη κατάστασης πολέμου.
Είναι σημαντικό να δώσουμε προσοχή στα πολιτικά και διπλωματικά οφέλη που σκοπεύει να επιτύχει ο Κιμ διακηρύσσοντας επίσημα μια εχθρική σχέση μεταξύ Βορρά και Νότου. Όσον αφορά την εξωτερική πολιτική, ο πρωταρχικός του στόχος είναι να εδραιώσει τη συνεργασία με την Κίνα και τη Ρωσία για την ενίσχυση της ασφάλειας, αντιμετωπίζοντας τη συμμαχία που σχηματίστηκε από τη Νότια Κορέα, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ιαπωνία. Καθώς οι εντάσεις κλιμακώνονται στην κορεατική χερσόνησο, η Βόρεια Κορέα πιστεύει ότι μπορεί να τραβήξει το ενδιαφέρον της Κίνας και της Ρωσίας. Η Πιονγκγιάνγκ γνωρίζει πολύ καλά ότι οι αυξημένες εντάσεις θα ωθήσουν το Πεκίνο να αναλάβει δράση. Δεδομένου ότι η πολιτική της Κίνας στην κορεατική χερσόνησο στοχεύει στη διατήρηση του περιφερειακού status quo χωρίς ανατρεπτικά στοιχεία, η Βόρεια Κορέα θεωρεί τη δημιουργία αστάθειας πιο συμφέρουσα από την ευθυγράμμιση με τους στόχους της Κίνας.
Οι επερχόμενες προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ τον Νοέμβριο είναι μια κρίσιμη μεταβλητή για τη διαμόρφωση της εξωτερικής στρατηγικής της Βόρειας Κορέας. Ανεξάρτητα από το εκλογικό αποτέλεσμα, η Βόρεια Κορέα αναγνωρίζει ότι το να βρίσκεται σε κατάσταση πολέμου είναι πιο ευνοϊκό από το να παραμένει σε κατάσταση κρίσης.
Οι κύριοι παράγοντες πίσω από τη δήλωση του Kim περιλαμβάνουν εσωτερικά κίνητρα στις τακτικές διακυβέρνησής του. Όπως τόνισε ο υπουργός Ενοποίησης της Νότιας Κορέας, η Βόρεια Κορέα έχει κλιμακώσει την αντιπαράθεση με τους αντιπάλους της ως πολιτική στρατηγική για να εκτρέψει την εσωτερική δυσαρέσκεια για τις οικονομικές προκλήσεις του Βορρά. Το κρίσιμο ερώτημα εξαρτάται από τη σοβαρότητα της δύσκολης κατάστασης της Βόρειας Κορέας, καθώς η χώρα έχει φτάσει σε κατάσταση αταξίας σε σημείο που η αξιολόγηση των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών της είναι άσκοπη.
Για περισσότερες από δύο δεκαετίες, το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Επισιτισμού (WFP) κατατάσσει σταθερά τη Βόρεια Κορέα μεταξύ των 20 χωρών που αντιμετωπίζουν τις πιο σημαντικές προκλήσεις στην επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια. Σε περιόδους λιμού, η Πιονγκγιάνγκ τείνει να κατασκευάζει μια πολεμική κρίση, ωθώντας τους πολίτες της στην επίπονη πορεία. Όταν ο Κιμ δηλώνει την προθυμία του να πάει σε πόλεμο με τη Νότια Κορέα, αποκαλύπτει τη σοβαρότητα της εσωτερικής δυσαρέσκειας και του άγχους στη Βόρεια Κορέα.
Η κορεατική χερσόνησος έχει πλέον αναδειχθεί ως πιθανό hotspot για ένα ξέσπασμα πολέμου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν προετοιμαστεί εδώ και καιρό για το χειρότερο σενάριο κλιμάκωσης των πολέμων σε δύο μακρινές αίθουσες – τη Μέση Ανατολή και την Κορεατική Χερσόνησο. Οι ΗΠΑ διαδραματίζουν επίσης υποστηρικτικό ρόλο στον συνεχιζόμενο πόλεμο Ουκρανίας-Ρωσίας, αν και αποφεύγουν την άμεση ανάμειξη. Ωστόσο, υπάρχουν εμφανή σημάδια συσσώρευσης πολιτικής και διπλωματικής κόπωσης.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι κλιμακούμενες εντάσεις στην Κορεατική Χερσόνησο έχουν ωθήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους σε μια τριπλή σπείρα κρίσεων. Οι τελευταίες εξελίξεις που ενορχηστρώθηκαν από τη Βόρεια Κορέα αποκαλύπτουν μια νέα φάση, που χαρακτηρίζεται από μια κατάσταση σύγκρουσης χαμηλής έντασης. Αυτή η στρατηγική προσέγγιση επιδιώκει να ελέγξει τη στρατιωτική σύγκρουση σε περιορισμένο επίπεδο, ωστόσο ο εγγενής κίνδυνος έγκειται στην πιθανή κλιμάκωσή της σε πόλεμο πλήρους κλίμακας ανά πάσα στιγμή.
Ο προβληματισμός για την ιστορία είναι επιτακτική ανάγκη: Λίγο πριν το ξέσπασμα του Πολέμου της Κορέας το 1950, ο Βορράς ξεκίνησε σκόπιμα περιορισμένες στρατιωτικές συγκρούσεις κατά μήκος των συνόρων, παρέχοντας το πρόσχημα για την αιφνιδιαστική εισβολή του στο Νότο. Οι πρόσφατες προκλήσεις πυροβολικού από τη Βόρεια Κορέα αντικατοπτρίζουν αυτόν τον τακτικό ελιγμό και έχουν σχεδιαστεί για να παρασύρουν τη Νότια Κορέα σε μια στρατιωτική σύγκρουση. Η ανάπτυξη μιας τέτοιας στρατηγικής υπογραμμίζει μόνο τη σοβαρότητα των συνθηκών διακυβέρνησης του Κιμ Γιονγκ Ουν.
Η μετατροπή της κορεατικής χερσονήσου σε ζώνη σύγκρουσης αποτελεί άλλη μια πρόκληση για τη διεθνή κοινότητα. Αντίμετρα κατά των πυρηνικών πυραύλων και δοκιμών, παρά τη συνεχιζόμενη συζήτηση σχετικά με την αποτελεσματικότητά τους, έχουν ήδη καθιερωθεί σύμφωνα με τις διεθνείς συμφωνίες. Το βασικό ερώτημα είναι πώς να ανταποκριθούμε όταν συμβαίνει στρατιωτική εμπλοκή. Η άμεση προτεραιότητα είναι να προχωρήσουμε πέρα από μια αποτρεπτική στρατηγική και να διερευνήσουμε στρατηγικές εναλλακτικές λύσεις που έχουν σχεδιαστεί για να αποτρέψουν τη Βόρεια Κορέα από περαιτέρω προκλήσεις.
Για παράδειγμα, ένας άμεσος προβληματισμός θα μπορούσε να είναι να τεθούν προληπτικά κόκκινες γραμμές, όπως η κήρυξη σθεναρών αντιποίνων εάν πλοία του βορειοκορεατικού ναυτικού εμφανιστούν κάτω από τη γραμμή βόρειου ορίου (NLL) στη Δυτική Θάλασσα ή εάν υπάρχουν σημάδια βομβαρδισμού παράκτιου πυροβολικού. Σε κατάσταση εμπλοκής, ο κίνδυνος κλιμάκωσης σε πόλεμο πλήρους κλίμακας αυξάνεται με επαναλαμβανόμενα αντίποινα και αντίποινα. Για να αποφευχθεί αυτό, είναι κρίσιμο να αποτραπεί εξαρχής οποιαδήποτε πρόθεση υποκίνησης εμπόλεμης κατάστασης.
Είναι επίσης απαραίτητη η επέκταση του πλαισίου της συμμαχίας για την άσκηση μεγαλύτερης πίεσης στη Βόρεια Κορέα. Ενώ η βασική συμμαχία περιστρέφεται γύρω από τη Νότια Κορέα, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ιαπωνία, θα πρέπει να επεκταθεί ώστε να συμπεριλάβει μια πιο ολοκληρωμένη πολυμερή δύναμη. Για να περιοριστεί αποτελεσματικά ένας αντίπαλος, είναι πολύ σημαντικό να εμπλέκονται πολλοί σύμμαχοι στη διαμόρφωση ενός ενιαίου μετώπου. Από αυτή την άποψη, μπορούν να γίνουν σκέψεις για το « Quad Plus » ή ακόμα και για επέκταση του ΝΑΤΟ στην περιοχή της Ασίας.
Τώρα είναι η ώρα να αποτρέψουμε τη Βόρεια Κορέα, με κάθε απαραίτητο μέσο, να υποκινήσει έναν ακόμη πόλεμο παράλληλα με τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις στο Ισραήλ και την Ουκρανία. Το να επιτραπεί να εκτυλιχθεί ένα τέτοιο σενάριο θα μπορούσε ενδεχομένως να θέσει σε κίνδυνο τη συνοχή των ΗΠΑ και των συμμάχων τους.