Η ακροδεξιά ομάδα του κόμματος Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID) προβλέπεται να αυξηθεί από 60 σε 87 έδρες.

Τα κέρδη αυξάνουν την προοπτική ενός άνευ προηγουμένου δεξιού συνασπισμού στην Ευρωπαϊκή Συνέλευση, θέτοντας έναν συνασπισμό μεταξύ του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (EPP), των συντηρητικών Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) και της ID σε απόσταση λίγων λεπτών από την πλειοψηφία .

Ο επικεφαλής του φιλελεύθερου κόμματος Renew (RE) Stéphane Séjourné εξέφρασε τις ανησυχίες του. «Με μια ισχυρή ταυτότητα, υπάρχει ο κίνδυνος μιας «μπλοκαρισμένης μειοψηφίας» ευρωσκεπτικιστών τόσο των αριστερών όσο και των δεξιών που θα καταστήσει την Ευρώπη ακυβέρνητη», δήλωσε ο Séjourné απαντώντας σε ερωτήσεις του EUobserver.

Για να αντιμετωπιστεί η απειλή, ορισμένοι έχουν προτείνει ένα λεγόμενο υγειονομικό κορδόνι σε ευρωπαϊκό επίπεδο — ουσιαστικά μια άρνηση συνεργασίας ή συνεργασίας με μέρη που θεωρούνται υπερβολικά ακραία στις απόψεις τους.

Ο Terry Reintke, συμπρόεδρος των Πρασίνων, ζήτησε ήδη μια τόσο ευρεία συμφωνία για να μην συνεργαστεί ποτέ με την ακροδεξιά.

Ομοίως, ο Séjourné απέκλεισε οποιαδήποτε συνεργασία. «[Ανανέωση] συμφωνήθηκε ομόφωνα για ένα Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χωρίς επιρροή εξτρεμιστών μετά το 2024», είπε.

Βελγικά και ολλανδικά παραδείγματα

Ένας τέτοιος υγιεινός κλοιός αναπτύχθηκε στη Βαλλονία, τη γαλλόφωνη περιοχή του Βελγίου, όπου τόσο οι πολιτικοί όσο και τα μέσα ενημέρωσης συμφώνησαν να μην εμπλακούν ποτέ με την ακροδεξιά.

Αρνώντας τους κάθε νομιμοποίηση και προσοχή, ο κλοιός έκλεισε την ακροδεξιά στην αρχή, σύμφωνα με ορισμένους πολιτικούς επιστήμονες.

Ωστόσο, η ιστορία της επιτυχίας της Βαλλονίας δεν σημαίνει ότι ένα υγιεινό κορδόνι είναι μια χρυσή σφαίρα.

«Είναι λίγο μια κατάσταση κότας-αυγού», είπε ο Dave Sinardet, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Vrije Universiteit Brussel. «Θα μπορούσε επίσης να είναι το αντίστροφο, ότι η έλλειψη υποστήριξης προς την ακροδεξιά στη Βαλονία έχει καταστήσει ευκολότερο να αγνοηθεί [η άνοδος της ακροδεξιάς]».

Επιπλέον, ένας κλοιός τύπου Βαλλονίας μπορεί απλώς να έρθει πολύ αργά.

"Όταν τα κόμματα είναι ακόμα μικρά, μπορείς να τα διατηρήσεις έτσι αποκλείοντάς τα. Αλλά όταν μεγαλώνουν, αυτό δεν λειτουργεί. Δεν μπορείς απλά να τα αγνοήσεις", δήλωσε ο Matthijs Rooduijn, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ. .

Αντίθετα, ο Rooduijn παρατηρεί πώς τα κεντροδεξιά κόμματα καταφεύγουν όλο και περισσότερο σε μια διαφορετική στρατηγική: ξεπερνούν την ακροδεξιά αντιγράφοντας τη ρητορική και τις πολιτικές τους, παρουσιάζοντας τους εαυτούς τους ως μια λιγότερο ριζοσπαστική εναλλακτική.

Ωστόσο, για τον Thijs Reuten, ευρωβουλευτή των Ολλανδών Σοσιαλδημοκρατών, η πρόσφατη νίκη του Wilder δείχνει τη χρεοκοπία αυτής της προσέγγισης.

Σε μια προεκλογική κίνηση που θεωρείται ευρέως κρίσιμη για τον θρίαμβο του Γουάιλντερ, το κεντροδεξιό κόμμα VVD του απερχόμενου πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε υπαινίχθηκε ότι επέτρεψε στο PVV του Γουάιλντερ να ενταχθεί στον συνασπισμό τους.

"Η αντιγραφή των θέσεων της ακροδεξιάς δεν λειτουργεί. Και το άνοιγμα της πόρτας για να ενταχθούν σε μια κυβέρνηση είναι ένα ακόμη μεγαλύτερο λάθος", κατέληξε ο Ρόιτεν.

Ο Séjourné προειδοποίησε επίσης τα κόμματα των μελών του Renew, που περιλαμβάνει το VVD, ενάντια στην εγχώρια συνεργασία: "Πάντα λέω στα μέλη μου: πάντα αντεπιτίθεται σε ένα κεντρώο ή φιλελεύθερο κόμμα για να τους ανοίξει την πόρτα".

Αλλά ακόμη και χωρίς συνεργασία, η αντιγραφή της ακροδεξιάς μπορεί να είναι ένα επικίνδυνο παιχνίδι από μόνο του.

Ο καθηγητής Sinardet επισημαίνει ότι τα κόμματα τείνουν να "κατέχουν" ορισμένα πολιτικά θέματα: "Η ακροδεξιά κατέχει συχνά θέματα όπως η μετανάστευση, η ένταξη και η ασφάλεια. Δεν είναι πολύ έξυπνο να κάνεις εκστρατεία με θέμα ένα διαφορετικό κόμμα".

Σύμφωνα με το Reuten, η πραγματική απάντηση βρίσκεται στο σπάσιμο της ακροδεξιάς αφήγησης. "Οι ανησυχίες των ανθρώπων είναι αληθινές, αλλά η ακροδεξιά αφήγηση ότι τα προβλήματά τους προκαλούνται όλα από τη μετανάστευση είναι απλώς εσφαλμένη. Σε μια τέτοια πολιτική φόβου πρέπει να αντισταθεί."

«Η απογοήτευση της Πολωνίας»

Παρά την έλλειψη προφανούς στρατηγικής, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η επιτυχία της ακροδεξιάς δεν είναι ούτε απαραίτητη ούτε αναπόφευκτη.

"Υπάρχει ασφαλώς ένα γόνιμο έδαφος για την ακροδεξιά τόσο στην Ολλανδία όσο και διεθνώς, αλλά εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από όλους τους παράγοντες συμφραζομένων εάν αυτό θα μεταφραστεί εκλογικά", είπε ο Rooduijn.

Το ότι η άνοδος της ακροδεξιάς δεν είναι σε καμία περίπτωση δεδομένο συμπέρασμα αποδείχθηκε από την άλλη πολιτική αλλαγή του φθινοπώρου, όταν ο συνασπισμός του Πολωνού ηγέτη Ντόναλντ Τουσκ κατάφερε να κρατήσει το ακροδεξιό PiS από την πλειοψηφία στις πολωνικές κοινοβουλευτικές εκλογές στο Οκτώβριος.

Στην Πολωνία, η απόφαση να σχηματιστεί ένας ευρύς συνασπισμός κατά του PiS για τις πολιτικές διαφορές αποδείχθηκε αποτελεσματική, σύμφωνα με τη Zofia Kostrzewa, συντονιστή προγράμματος για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων στη Βαρσοβία. "Η κόλλα του συνασπισμού είναι το DePiSination", είπε ο Kostrzewa.

Ωστόσο, η ποικιλομορφία εντός του συνασπισμού ήταν ένα σημαντικό πλεονέκτημα, υποστήριξε η Kostrzewa: "Επειδή η κινητοποίηση ήταν το κλειδί, έπρεπε να δώσουμε στους ψηφοφόρους κάτι να ψηφίσουν", είπε, υποστηρίζοντας ότι ήταν ταυτόχρονα σημαντικό οι εταίροι του συνασπισμού να μην είχαν σαμποτάρει ο ένας τον άλλον είτε.

Συνοψίζοντας τα διδάγματα από τη νίκη του Τουσκ που πρέπει να αντλήσουν οι προοδευτικοί Ευρωπαίοι, ο Kostrzewa αναφέρθηκε στο σύνθημα της ΕΕ: «Πρέπει να βρείτε κάποιο είδος ενότητας, αλλά η διαφορετικότητα σε αυτά που προσφέρετε είναι επίσης σημαντική».