Ποιοι ωφελούνται από τα περίπου 700 δισ. ευρώ του ευρωπαϊκού σχεδίου ανάκαμψης; Τα είκοσι επτά κράτη μέλη που επωφελούνται από αυτά τα κεφάλαια που απελευθερώθηκαν μετά την πανδημία του Covid-19 αναγκάζονται να απαντήσουν σε αυτό το ερώτημα, δημοσιεύοντας, από το 2023, τη λίστα με τους πρώτους εκατό αποδέκτες των επιδοτήσεων τους. Η Γαλλία δημοσίευσε αυτά τα στοιχεία για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο, αλλά η αναμενόμενη διαφάνεια δεν υπήρχε.

Ο κανονισμός που διέπει την πληρωμή των ευρωπαϊκών πιστώσεων, που αντιπροσωπεύουν 40 δισεκατομμύρια ευρώ για τη Γαλλία, είναι σαφής: κάθε χώρα πρέπει να δημοσιεύει δύο φορές το χρόνο "στοιχεία για τους εκατό τελικούς αποδέκτες που λαμβάνουν το υψηλότερο ποσό χρηματοδότησης" . είτε πρόκειται για ένωση, εταιρεία ή ακόμα και άτομο.

Το μέτρο αυτό, που επιβλήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αποσκοπεί στη μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τη χρήση των πόρων από τα κράτη μέλη. Αλλά ο κατάλογος που μόλις δημοσίευσε η Γαλλία απέχει πολύ από το να ανταποκρίνεται σε αυτή τη φιλοδοξία: περιέχει σχεδόν αποκλειστικά τα ονόματα των μεγάλων κρατικών φορέων που είναι υπεύθυνοι για τη διανομή κεφαλαίων. Ο πρώτος από αυτούς, ο Οργανισμός Υπηρεσιών και Πληρωμών, εμφανίζεται έτσι στην πρώτη θέση, με επιδοτήσεις 15,1 δισ. ευρώ, ενώ το δημόσιο ίδρυμα είναι μόνο ζώνη μετάδοσης και όχι τελικός δικαιούχος των κεφαλαίων.

«Είναι άχρηστο να έχουμε τέτοιου είδους πληροφορίες. Το πνεύμα του μέτρου δεν έγινε σεβαστό», λυπάται ο Kévin Gernier, υπεύθυνος υπεράσπισης της ΜΚΟ Transparency International France. Η δημοσίευση αυτού του μητρώου είχε αρχικά σκοπό να αποτρέψει τους κινδύνους διαφθοράς και συγκρούσεων συμφερόντων και γενικότερα να επιτρέψει στους πολίτες να ενημερωθούν για τη χρήση του δημόσιου χρήματος. Το άνοιγμα δεδομένων για τις ευρωπαϊκές γεωργικές επιδοτήσεις, για παράδειγμα, κατέστησε δυνατό τον εντοπισμό πολυάριθμων καταχρήσεων στον τομέα αυτό .

Σε επαφή, το Υπουργείο Οικονομίας αναφέρει ότι χρησιμοποίησε το κρατικό χρηματοοικονομικό λογισμικό, Chorus, για να καταρτίσει αυτόν τον κατάλογο «γρήγορα και σε συγκεντρωτικό επίπεδο» χωρίς περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με τη μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε.

Εταιρείες που απουσιάζουν από την εισαγωγή παρά τις επιδοτήσεις δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ

Η λίστα που δημοσίευσε η κυβέρνηση είναι επίσης ελλιπής, σύμφωνα με διασταυρώσεις που πραγματοποίησε η Le Monde με έγγραφα που ελήφθησαν τον Μάιο στο πλαίσιο των αιτημάτων για πρόσβαση σε διοικητικά έγγραφα. Για παράδειγμα, η Société Générale επωφελήθηκε από περισσότερα από 9,8 εκατομμύρια ευρώ σε βοήθεια σε εργοδότες μαθητευομένων μεταξύ 2020 και 2021. Ένα ποσό που, από μόνο του, θα τοποθετούσε τον όμιλο στην ^88η θέση στη λίστα των εκατοντάδων δικαιούχων που δημοσίευσε η κυβέρνηση, παρόλο που απουσιάζει.

Ομοίως, ο Οργανισμός Περιβάλλοντος και Διαχείρισης Ενέργειας (Ademe) εμφανίζεται να είναι ένας από τους πρώτους δικαιούχους του σχεδίου ανάκαμψης (538 εκατ. ευρώ). Αλλά οι πιστώσεις του προορίζονται τελικά για εταιρείες που θα έπρεπε να είχαν εμφανιστεί στον κυβερνητικό κατάλογο. Η εταιρεία Dephy Corsica, η οποία έλαβε, σύμφωνα με πληροφορίες μας, 25,5 εκατ. ευρώ από την Adime για τη χρηματοδότηση δύο έργων ηλεκτροδότησης για τα λιμάνια του Ajaccio και της Bastia, θα μπορούσε να εμφανιστεί στην ^36η θέση της λίστας δικαιούχων του γαλλικού σχεδίου.

Αυτό ισχύει και για τη Renault, η οποία επωφελήθηκε από αγορές 41,6 εκατομμυρίων ευρώ από το κράτος στο πλαίσιο του οικολογικού στόλου αυτοκινήτων της το 2021, και επιπλέον 170 εκατομμύρια ευρώ μέσω μπόνους. 2020.

Μεταξύ των φτωχών ευρωπαίων φοιτητών όσον αφορά τη διαφάνεια

Σε επαφή με τη Le Monde , το υπουργείο υποστηρίζει ότι «άλλα κράτη μέλη έχουν χρησιμοποιήσει την ίδια μεθοδολογία με τη Γαλλία» και αναφέρει την περίπτωση της Ιταλίας και της Ολλανδίας, των οποίων οι κύριοι δικαιούχοι είναι δήμοι και περιφέρειες, ή ακόμη και η Γερμανία, όπου υπουργεία καταλαμβάνουν είκοσι από τα πρώτα εκατό μέρη.

Οι λεπτομέρειες που δημοσιεύει η Γερμανία περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, επιδοτήσεις που χορηγήθηκαν στην BioNTech (375 εκατομμύρια ευρώ) και στην CureVac (196 εκατομμύρια) ως μέρος των προγραμμάτων για την επιτάχυνση της έρευνας για τα εμβόλια κατά του Covid-19.

Στην Ιταλία, η καταχώριση δείχνει άμεσα τις πιστώσεις που χορηγήθηκαν στην E-distribuzione, θυγατρική της Enel, υπεύθυνη για τη διανομή ηλεκτρικής ενέργειας, για την ενίσχυση του δικτύου της (3,5 δισ. ευρώ), καθώς και στην εταιρεία Open Fiber (1,8 δισ.).

Κατά την άφιξη, η Γαλλία συγκαταλέγεται στις χαμηλότερες προσφορές όσον αφορά τη διαφάνεια στο ευρωπαϊκό σχέδιο ανάκαμψης. Μόνο η Ισπανία και το Λουξεμβούργο τα πηγαίνουν χειρότερα: οι δύο χώρες δεν έχουν ακόμη δημοσιεύσει τα στοιχεία τους, δύο εβδομάδες πριν από το τέλος του έτους.